Ροδάκινα – νεκταρίνια: Εμφάνιση σπασμένων πυρήνων κατά τη συγκομιδή – Που οφείλεται

Η παρουσία σπασμένων πυρήνων στα ροδάκινα είναι φυσιολογική διαταραχή γνωστή εδώ και αιώνες, ενώ οι ζημιές μπορεί να φθάνουν και το 50% των συγκομιζόμενων ροδάκινων. Οι καρποί με σπασμένο πυρήνα έχουν συνήθως παραμορφωμένο σχήμα, ωριμάζουν περίπου 3 ημέρες νωρίτερα (προκαλώντας προβλήματα στη διαχείριση της συγκομιδής), ενώ οι καρποί με κρυφό σχίσιμο έχουν μειωμένη αποθηκευτική ικανότητα. Λίγα είναι γνωστά για την επίδραση κλιματικών παραμέτρων και της ποικιλίας στην εμφάνιση σπασμένων πυρήνων.

Αποτελέσματα πρόσφατης εργασίας που σκοπό είχε την μελέτη της ευπάθειας νέων ποικιλιών ροδακινιάς και νεκταρινιάς στην εμφάνιση σπασμένων πυρήνων και της επίδρασης χαρακτηριστικών του καρπού, της απόδοσης και κλιματικών παραμέτρων που καταγράφηκαν κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης του καρπού, δημοσιεύτηκαν από ερευνητές του ΕΛΓΟ – Δήμητρα, Ινστιτούτου Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων, Τμήματος Φυλλοβόλων Οπωροφόρων Δένδρων Νάουσας στο περιοδικό Scientia Horticulturae. Η μελέτη υλοποιήθηκε κατά τη διάρκεια τεσσάρων καλλιεργητικών περιόδων σε πειραματικό αξιολόγησης νέων ποικιλιών. Η εγκατάσταση του πειραματικού οπωρώνα έγινε με την χρηματοδότηση 17 τοπικών συνεταιρισμών και ιδιωτικών φορέων, ενώ η υλοποίηση του έργου έγινε με τη χρηματοδότηση του έργου «FruiTrees2Safegaurd» που υλοποιείται στα πλαίσια της δράσης Ερευνώ-Καινοτομώ- Δημιουργώ και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και εθνικούς πόρους μέσω του ΕΠΑνΕΚ.

Κυριότερα αποτελέσματα

1. Χαρακτηρίστηκε η ευπάθεια στην εμφάνιση σπασμένων πυρήνων 59 ποικιλιών επιτραπέζιας ροδακινιάς και νεκταρινιάς. Αποτελέσματα εμφανίζονται στο συνημμένο σχήμα. Η παρουσία σπασμένων πυρήνων ήταν συχνότερη σε νεκταρινιές σε σύγκριση με ροδακινιές και σε κιτρινόσαρκες σε σχέση με λευκόσαρκες ποικιλίες.
2. Η πρώιμη ωρίμανση ήταν η πιο σημαντική παράμετρος που σχετίζονταν με την παρουσία σπασμένων πυρήνων, ακολουθούμενη από το μέγεθος των καρπών και τις βροχοπτώσεις κατά τη διάρκεια 30 ημερών μετά την άνθιση.
3. Οι θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια διαφορετικών σταδίων ανάπτυξης του καρπού, δεν σχετίζονταν με τη συχνότητα εμφάνισης σπασμένου πυρήνα.

Σημαντικά συμπεράσματα- μέτρα πρόληψης

ü Η παρούσα εργασία παρέχει πληροφορίες για την ευπάθεια νέων ποικιλιών ροδακινιάς και νεκταρινιάς στο σχίσιμο του πυρήνα, κάτι που βοηθά α) τον παραγωγό να μειώσει τον κίνδυνο μελλοντικών αποτυχιών κατά την επιλογή μιας ποικιλίας για φύτευση, και β) προγράμματα γενετικής βελτίωσης.

ü Μία καλλιεργητική πρακτική που αποσκοπεί στην ελαχιστοποίηση των ζημιών από σπασμένους πυρήνες σε ευπαθείς ποικιλίες είναι η εφαρμογή ελαφρύτερου αραιώματος με στόχο μικρότερους, αλλά εμπορεύσιμου μεγέθους καρπούς.

ü Το ύψος της βροχόπτωσης που παρατηρήθηκε κατά τις πρώτες 30 ημέρες μετά την άνθηση θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από τους παραγωγούς ως ένδειξη για την προσαρμογή του αραιώματος (υψηλή βροχόπτωση– ελαφρύτερο αραίωμα), έτσι ώστε να μειωθούν οι αναμενόμενες ζημίες.

Πολύτιμο εργαλείο για τη συνέχιση της μελέτης του σχισίματος του πυρήνα στη ροδακινιά αποτελεί η συλλογή αναφοράς PeachRefPop που αποτελείται από 400 ποικιλίες/γονότυπους ροδακινιάς και νεκταρινιάς και βρίσκεται σε πέντε αντίγραφα σε Ιταλία, Ισπανία και στο Τμήμα Φυλλοβόλων Οπωροφόρων Δένδρων Νάουσας, συνιστώντας ένα δίκτυο για τη μελέτη των αλληλεπιδράσεων μεταξύ περιβάλλοντος, γονότυπου και αγρονομικών πρακτικών και ταυτόχρονα έχει μουσειακό ρόλο για τη διατήρηση της γενετικής κληρονομιάς.