Γιατί βλέπουμε τόσο σκληρά εγκλήματα στις μέρες μας; – Τι οδήγησε σε έξαρση βίας και αποκτήνωση

Η κυρίαρχη ερώτηση τις τελευταίες μέρες είναι γιατί βλέπουμε τόσο σκληρά εγκλήματα. Η επιστήμη φαίνεται ότι έχει μια πολύ πειστική εξήγηση. «Όσο αυξάνει η κοινωνική παθογένεια, αυξάνει η ποσότητα και η ποιότητα του εγκλήματος. Όσο μειώνεται η κοινωνική παθογένεια, τόσο μειώνεται και το έγκλημα. Είναι δυο ανάλογες συνιστώσες οι οποίες είτε ανεβαίνουν μαζί, είτε κατεβαίνουν μαζί».

Αυτό τόνισε ο καθηγητής Εγκληματολογίας, Άγγελος Τσιγκρής, μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα αναφορικά με τα αλλεπάλληλα εγκλήματα και βίαια περιστατικά που βλέπουν το φως της δημοσιότητας το τελευταίο διάστημα.

«Δεν υπάρχουν ασφαλιστικές δικλείδες εκτόνωσης της συλλογικής πίεσης»

«Έχει αλλάξει εντελώς ο τρόπος με τον οποίο ζούμε, συμπεριφερόμαστε και εκτονωνόμαστε, αλλά όχι μόνο στην Ελλάδα. Έχει αλλάξει σε όλο τον κόσμο και μάλιστα την ίδια ημέρα και ώρα. Αυτό λοιπόν έχει φέρει μια τελείως ‘νέα ημέρα’ στην ποσότητα και την ποιότητα του εγκλήματος σε όλο τον πλανήτη. Αυτά που καταγράφονται στην Ελλάδα δεν είναι ελληνικό προνόμιο. Είναι η καθημερινότητα σε όλη την Ευρώπη και σε όλα τα κράτη του κόσμου στα οποία έχουμε έγκυρες μετρήσεις. Έχει αλλάξει το έγκλημα και αυτό ήταν μια απόλυτη πρόγνωση της επιστήμης μας εδώ και περισσότερο από ένα χρόνο» εξήγησε.

Προειδοποίησε, πάντως, ότι «δεν έχουμε κατασταλάξει», καθώς «βρισκόμαστε στη φάση στην οποία διαμορφώνεται η νέα μορφή της ποσότητας και της ποιότητας του εγκλήματος, που θα ισορροπήσει σε ένα καινούργιο διαφορετικό σημείο. Κανείς δεν μπορεί να υπολογίσει ποιο θα είναι αυτό. Βεβαίως με μια τελείως διαφορετική και ενδεχομένως λίγο πιο “παράλογη” μορφή σε σχέση με την παραδοσιακή εγκληματικότητα που ξέραμε δυο χρόνια πριν».

Σύμφωνα με τον κ. Τσιγκρή, ο κύριος παράγοντας είναι η κοινωνική παθογένεια που έχει δημιουργήσει ο εγκλεισμός και η διαφορετικότητα στον τρόπο με τον οποίον ζούμε καθημερινά, ο καθένας από εμάς και όλοι μαζί.

«Δηλαδή το γεγονός ότι δεν υπάρχουν ασφαλιστικές δικλείδες εκτόνωσης της συλλογικής πίεσης. Δεν υπάρχουν το γλέντι, η παρέα, το ξενύχτι, οι γιορτές, οι κοινωνικές εκδηλώσεις και συναθροίσεις, το γήπεδο» και όλα αυτά με τα οποία «λειτουργούσαμε φυσιολογικά μέχρι χθες».

«Βεβαίως και δεν λειτουργούν όλοι έτσι», ξεκαθάρισε, αναφέροντας ότι «άλλος παίρνει φάρμακα, άλλος παθαίνει κατάθλιψη, άλλος πηγαίνει στον ψυχίατρο, άλλος αυτοκτονεί, άλλος δέρνει τη γυναίκα του, άλλος κόβει το κεφάλι του γείτονα, άλλος σκοτώνει το παιδί του. Όλοι λειτουργούμε τελείως διαφορετικά, όχι με τον ίδιο τρόπο. Δεν δημιουργούν όλοι παθογενείς καταστάσεις καθημερινώς. Δεν είμαστε όλοι ίδιοι».

«Αλλά όσοι είναι κοινωνικά πολύ πιο ευαίσθητοι, πιο ευάλωτοι, είναι πολύ πιο επιρρεπείς στο να εκδηλώσουν μια αυτοκαταστροφική συμπεριφορά που θα αφορά τον ίδιο τους τον εαυτό, δηλαδή να αρρωστήσουν ψυχικά γιατί αυτό είναι το σύνηθες. έχουμε μια κατακόρυφη αύξηση στην Ελλάδα ψυχικών νόσων. Έχουμε μια κάθετη αύξηση της ψυχικής νόσου», υπογράμμισε.

Ανέφερε, δε, ότι έχουμε 30% μίνιμουμ μεσοσταθμικά αύξηση της ενδοοικογενειακής βίας μέσα σε δυο χρόνια στην ΕΕ. «Και αυτό δεν είναι τυχαίο, αφού ουσιαστικά δεν υπάρχουν άλλοι τόποι συλλογικής αποφόρτισης της συλλογικής έντασης, προφανώς το σπίτι – που είναι το μεγαλύτερο αντιδραστήριο παραγωγής ανθρωπίνων προσωπικοτήτων και ταυτόχρονα το τελευταίο λιμάνι εκτόνωσης κάθε κρίσης – γίνεται πολύ πιο παθογενές» επισήμανε.

Αλλάζει ποιοτικά το έγκλημα

Ερωτηθείς για το ενδεχόμενο να τα «φορτώνουμε» όλα στον δίχρονο εγκλεισμό μας και στην πανδημία καθώς και παλαιότερα γίνονταν εγκλήματα όπως αυτό στην Κυψέλη ή καταγράφονταν περιστατικά οπαδικής βίας, ο κ. Τσιγκρής ζήτησε να μην κοιτάμε το «δέντρο», αλλά το «δάσος» και τη «μεγάλη εικόνα» η οποία δείχνει ότι αλλάζει το έγκλημα, όχι μόνο στην Ελλάδα.

Και το πρόβλημα, όπως είπε ο καθηγητής Εγκληματολογίας, δεν είναι μόνο ότι αλλάζει ποσοτικά με την αύξηση των περιστατικών, αλλά ότι αλλάζει ποιοτικά, καθώς η «ποιότητα του εγκλήματος, δεν φαίνεται πίσω από τα νούμερα και τις στατιστικές».

«Η ποιότητα του εγκλήματος είναι η ποσότητα της εκτόνωσης βίας για ασήμαντους λόγους. Η ποιότητα της βίας σήμερα είναι το πιο παράλογο του εγκλήματος. Δηλαδή δυο άνθρωποι που δεν γνωρίζονται καθόλου, μπορεί να γίνει ένας καβγάς στο δρόμο και να χαθεί ανθρώπινη ζωή. Πράγματα που τα ζήσαμε και στο παρελθόν, αλλά σήμερα τα έχουμε σε μεγαλύτερη ένταση», δήλωσε.

Αναφορικά με τα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας, ο βουλευτής της ΝΔ, είπε ότι δεν είναι μόνο οι περιπτώσεις που έρχονται στη δημοσιότητα και προβάλλονται από τα ΜΜΕ, καθώς υπάρχουν εκατοντάδες περιστατικά που ποτές δεν δημοσιοποιούνται.

«Οτιδήποτε συμβαίνει στην οικογένεια, είναι πολύ δύσκολο να σπάσει το τείχος της οικογενειακής σιωπής και να δημοσιοποιηθεί. Άρα είναι ελάχιστες οι συγκεκριμένες υποθέσεις που δεν μπορούν να κρυφτούν. Τα περισσότερα περιστατικά εντός του οικογενειακού ιστού,, προφανώς δεν δημοσιοποιούνται. Σήμερα έχουμε μια περισσότερο παθογενή οικογένεια, και ένα πιο παθογενές σχολείο με πολλά περιστατικά βίας» πρόσθεσε ο κ. Τσιγκρής.