Απόφαση ΣτΕ για τις τριετίες: Ποιοι χάνουν και ποιοι κερδίζουν – Οδηγός

Τους εργαζομένους που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό και έχουν θεμελιωμένη προϋπηρεσία τουλάχιστον 3 ετών έως τις 14 Φεβρουαρίου 2012 αφορά η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) που δημοσιεύθηκε και η οποία αναμενόταν από το 2019.

Πιο συγκεκριμένα, η απόφαση αφορά εργαζομένους που είχαν προσληφθεί για πρώτη φορά το αργότερο το 2009 και οι οποίοι έως τις 14 Φεβρουαρίου 2012 είχαν συμπληρώσει τουλάχιστον τρία χρόνια προϋπηρεσίας.

Οι συγκεκριμένοι εργαζόμενοι ακόμα κι αν έχουν αλλάξει εργοδότη «κουβαλάνε» τη θεμελιωμένη προϋπηρεσία που είχαν έως τον Φεβρουάριο του 2012.

Τα επιδόματα που λαμβάνουν οι συγκεκριμένα εργαζόμενοι φτάνουν έως και τα 198,9 ευρώ τον μήνα, με βάση υπολογισμού το νέο κατώτατο των 663 ευρώ.

Το επίδικο που ήρθε να κρίνει η απόφαση είναι αν οι παλαιοί μισθωτοί που είχαν προσληφθεί έως το 2012 θα συνεχίσουν να λαμβάνουν ή θα χάσουν τις παγωμένες τριετίες τους.

«ΤΑ ΝΕΑ» για την πληρέστερη ενημέρωση των αναγνωστών τους παραθέτουν έναν μικρό οδηγό για το όλο θέμα:

Τι είναι οι τριετίες;

Οι τριετίες ουσιαστικά είναι ένα επίδομα προϋπηρεσίας στον ιδιωτικό τομέα. Οι τριετίες αφορούν μόνο τους εργαζομένους που αμείβονται με τον κατώτατο. Πρόκειται για ένα επίδομα που δίνεται με τη μορφή αύξησης σε όποιον συμπληρώνει τρία χρόνια προϋπηρεσίας σε οποιονδήποτε εργοδότη και ειδικότητα.

Οι τριετίες, εν ολίγοις, αναγνωρίζονται από κάθε επιχείρηση και το «κοντέρ» δεν μηδενίζεται στην περίπτωση αλλαγής εργοδότη.

Η αύξηση υπολογίζεται στο 10% του κατώτατου μισθού και μπορεί να γίνει έως τρεις φορές. Δηλαδή μια αύξηση στην πρώτη τριετία, δεύτερη αύξηση στα έξι χρόνια και μια τρίτη αύξηση στην τρίτη τριετία.

Πώς ξεκίνησε το ζήτημα με τις τριετίες στον ιδιωτικό τομέα;

Με την πράξη νομοθετικού περιεχομένου του 2012 (δεύτερο μνημόνιο) πάγωσαν οι τριετίες (ιδιωτικός τομέας), με αποτέλεσμα να σταματήσει η εξέλιξή τους τον Φεβρουάριο του εν λόγω έτους. Αυτό σημαίνει ότι αν ο αμειβόμενος με τον κατώτατο μισθό (που τότε είχε μειωθεί στα 586 ευρώ) είχε προλάβει να κατοχυρώσει την πρώτη τριετία, εξακολουθούσε να παίρνει την ανάλογη προσαύξηση.

Ωστόσο, δεν μπορούσε να διεκδικήσει προσαύξηση για τη δεύτερη και την τρίτη τριετία.

Από την άλλη πλευρά, οι εργαζόμενοι που προσλήφθηκαν μετά την εφαρμογή του νόμου έχασαν το δικαίωμα της προσαύξησης του μισθού τους λόγω προϋπηρεσίας, με αποτέλεσμα μέχρι σήμερα να αρκούνται στον κατώτατο μισθό, ο οποίος σύμφωνα με τους δανειστές έπρεπε να καταβάλλεται ως «μοναδιαία αξία», χωρίς να προσμετρώνται σε αυτόν τα χρόνια προϋπηρεσίας ή το έτος πρόσληψης (νόμος 2014).

Αυτή εξάλλου (η καταβολή του μισθού ως μοναδιαία αξία) είναι και η διαφορά «ερμηνείας» της νομοθεσίας, που οδήγησε τον ΣΕΒ στο να ζητήσει τη γνώμη του ΣτΕ επί του συγκεκριμένου θέματος.

Παράλληλα τον Φεβρουάριο του 2019, όταν αυξήθηκε ο κατώτατος μισθός στα 650 ευρώ, με απόφαση της τότε υπουργού Εργασίας Εφης Αχτσιόγλου (ΣΥΡΙΖΑ), ξεπάγωσε και η καταβολή τριετιών για τους εργαζομένους στον ιδιωτικό τομέα που είχαν συμπληρώσει τα σχετικά χρονικά όρια μέχρι το 2012.

Ετσι, για τους έχοντες τρία-έξι έτη προϋπηρεσία ο κατώτατος μισθός αυξήθηκε από τα 650 ευρώ στα 715 ευρώ, για τους έχοντες έξι-εννέα έτη προϋπηρεσίας αυξήθηκε στα 780 ευρώ και για τους έχοντες άνω των εννέα ετών προϋπηρεσία ο μισθός αυξήθηκε στα 845 ευρώ.

Η απόφαση αυτή της κυρίας Αχτσιόγλου προκάλεσε την αντίδραση των βιομηχάνων, οι οποίοι δεν περιορίστηκαν μόνο σε ανακοινώσεις αλλά τον Ιούνιο του 2019, λίγο πριν από τις εθνικές εκλογές, προσέφυγαν στο ΣτΕ και ζήτησαν την ακύρωση της υποχρεωτικής καταβολής αυξήσεων λόγω των τριετιών και την κατάργησή τους.

Ποιους αφορά η πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ;

Αφορά τους εργαζομένους που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό και έχουν θεμελιωμένη προϋπηρεσία τουλάχιστον τριών ετών έως τις 14 Φεβρουαρίου 2012.

Πιο συγκεκριμένα, η απόφαση αφορά εργαζομένους που είχαν προσληφθεί για πρώτη φορά το αργότερο το 2009 και οι οποίοι έως τις 14 Φεβρουαρίου 2012 είχαν συμπληρώσει τουλάχιστον τρία χρόνια προϋπηρεσίας.

Οι συγκεκριμένοι εργαζόμενοι ακόμα κι αν έχουν αλλάξει εργοδότη «κουβαλάνε» τη θεμελιωμένη προϋπηρεσία που είχαν έως τον Φεβρουάριο του 2012.

Τα επιδόματα που λαμβάνουν οι συγκεκριμένοι εργαζόμενοι φτάνουν έως και τα 198,9 ευρώ τον μήνα, με βάση υπολογισμού το νέο κατώτατο των 663 ευρώ.

Τι ισχύει για τους εργαζομένους μετά το 2012;

Οι εργαζόμενοι που συμπλήρωσαν τριετίες μετά το 2012 δεν δικαιούνται την αύξηση (+10% του κατώτατου), καθώς ο μνημονιακός νόμος του 2012 ανέφερε ρητά ότι οι τριετίες θα επανέλθουν όταν η ανεργία πέσει κάτω από το 10%.

Στην Ελλάδα, τον Δεκέμβριο του 2021 η ανεργία κυμάνθηκε στο 12,7%, σύμφωνα με τη Eurostat. Ωστόσο χιλιάδες εργοδότες καταβάλλουν οικειοθελώς τις τριετίες.

Ποια είναι η θέση του υπουργείου Εργασίας;

Η κυβέρνηση – όπως τονίζεται σε χθεσινή ανακοίνωση του αρμόδιου υπουργείου – έχει κάνει παρέμβαση στην υπόθεση στο ΣτΕ υπέρ της διατήρησης των τριετιών.

Η κυβέρνηση είχε παρέμβει από το 2019 στο ΣτΕ υπέρ της επίδικης εγκυκλίου, τασσόμενη εναντίον της προσφυγής των εργοδοτικών ενώσεων.

Η θέση αυτή επαναλήφθηκε πρόσφατα σε ανακοίνωση του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων με αφορμή την απόφαση για αύξηση του κατώτατου μισθού.