Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης: Έκθεση με κόμικ του Μιχάλη Μιχαήλ

Ο Μιχάλης Μιχαήλ ζώντας, δρώντας και δημιουργώντας μοναχικά μέσα στο πλήθος εξέφρασε με αφοπλιστική ειλικρίνεια τόσο προσωπικά συναισθήματα ώστε ο κάθε θεατής ή αναγνώστης να συναντά τον εαυτό του μέσα στα έργα του.

Αυτός ο τόσο τρυφερός, σχεδόν ρομαντικός, αλλά δομικά (αυτό)-σαρκαστικός δημιουργός εξέφρασε μοναδικά τη σκληρή κοινωνική πραγματικότητα της μεταπολιτευτικής περιόδου στην άγρια δεκαετία του 1980. Ως ευαίσθητος δέκτης και ισχυρός πομπός. Όπως όταν ο εμβληματικός ήρωας των κόμικς του Στηβ Μπρίζας συναντά τον Spider-man του Ross Andru (1927-1993) και ο δεύτερος του αποκαλύπτει ότι …η ζωή δεν είναι πάντα χαρούμενη…

Ο Μιχάλης Μιχαήλ μας πήγε βόλτα στη ηλεκτρική σύγχρονη πόλη χρησιμοποιώντας ακόμα και το χρώμα για να δείξει τα σκοτάδια της. Πάντα μέσα από αντιθέσεις, δίπολα σε εύθραυστη ισορροπία: Τη φαντασμαγορία και την παρακμή, την εγκατάλειψη.  Την τρυφερότητα και τη βία. Το φως και το σκοτάδι. Το θόρυβο και τη σιωπή. Το πάθος, την έκσταση και τη στέρηση. Μας σύστησε τους ήρωες και τους αντιήρωες των δρόμων, τους θύτες και τα θύματα, τους οποίους σεβόταν και αντιμετώπιζε με ακριβώς το ίδιο αξιακό μέτρο. Μας συστήθηκε μέσω του «διπολικού» ήρωά του Στηβ Μπρίζα. Ενός σύγχρονου χάρτινου ήρωα, ενός spider-man που χρησιμοποιούσε ως ιστό του την ηλεκτρική καλωδίωση της πόλης. Ενός μοναχικού ήρωα που ήθελε να συνδεθεί με όλους και γι’ αυτό έμπαινε στην μπρίζα.

Στη φαρέτρα του είχε μαζί με το σπάνιο ταλέντο του την επιστημονική γνώση για τη  διαφήμιση, την επικοινωνία και γενικότερα για την pop culture και τα εκφραστικά της μέσα, κυρίως τα εικονοφραστικά, μπορούσε εκ των έσω να αποδώσει αλλά και να αποδομήσει, να αντιπολιτευθεί την πλαστή, πλαστική, γυαλιστερή αναπαράσταση μιας καταναλωτικής ευφορίας που στοίχειωνε τη γενιά του (…και τον ίδιο) ως αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Έδωσε σάρκα και οστά στα φαντάσματα της τεχνοκρατούμενης, της αποστερημένης ιδεολογίας εποχής του και όχι μόνο. Κατέγραψε τα μυστήρια της επιλέγοντας να αφήσει όλα τα ερωτήματα αναπάντητα. Και κάνοντας το δικό του «υπαρξηκόπημα» (λέξη-δάνειο από τα graffiti που τόσο αγαπούσε, στη γειτονιά των Εξαρχείων) μας άφησε μόνους με το έργο στα τριάντα του χρόνια..

Στο αρχείο του Μιχάλη Μιχαήλ υπάρχει ένα χειρόγραφο σημείωμα του στο οποίο παραθέτει κάποιες σκέψεις του:

Κάποιος –μου φαίνεται ο Ρίλκε- είπε πως «τέχνη είναι η αναζήτηση της αλήθειας. ΠΩΣ γίνεται αυτή; Απ: Καταναλώνοντας ΕΝΕΡΓΕΙΑ. ΕΝΕΡΓΕΙΑ = ΔΡΑΣΙΣ = ΖΩΗ. Δράσις υπάρχει μόνο στη ζωή. Άρα ΤΕΧΝΗ είναι η ΖΩΗ. – η ζωή μας, η ζωή τριγύρω μας και ότι ζει μαζί μας_.

Λίγα λόγια για τον Μιχαήλ.

Γεννήθηκε το 1957 στο Ζαΐρ. Μεγάλωσε στην Αθήνα. Το διάστημα 1979-1981, σπούδασε γραφικές τέχνες (Institut St. Luc – Ecole Supérieure des Arts Plastiques) οπτική επικοινωνία και διαφήμιση (Academie Royale des Beaux Arts – Βρυξέλλες), φωτογραφία  (I.N.R.C.I.), τεχνική προσχεδίων Layout (C.A.D.) και χαρακτική (Atelier Somvile). Υπήρξε μέλος της καλλιτεχνικής ομάδας Moi et les Autres. Eργάσθηκε ως art director στις διαφημιστικές εταιρίες Ikon και First και συνεργάσθηκε με τα περιοδικά Ένα, Ταχυδρόμος και Playboy.

Το 1979, βαθιά επηρεασμένος από το αμερικανικό και, κυρίως, το ευρωπαϊκό κόμικς, δημοσίευσε το πρώτο του έργο στο τελευταίο τεύχος του ελληνικού περιοδικού κόμικς Κολούμπρα. Από το 1985 έως το 1987 δημοσίευσε στο κορυφαίο περιοδικό κόμικς Βαβέλ με τεράστια επιτυχία. Το 1986 συμμετείχε στον τομέα των κόμικς στην Εικαστική δράση ΙΙ Καλλιδρόμιο στο πλαίσιο της Biennale νέων Μεσογείου, Συμμετείχε σε πολλές εκθέσεις σκίτσου και αφίσας και παρουσίασε τα ζωγραφικά του έργα στη γκαλερί «Συν».

Το 1987 (29 Οκτωβρίου – 13 Νοεμβρίου) η Βαβέλ οργάνωσε στον πολυχώρο τέχνης «Εύμαρος» την πρώτη Διεθνή Έκθεση Κόμικς με τίτλο «Ο κόσμος των κόμικς και όχι μόνο». Συμμετείχαν σημαντικοί ξένοι δημιουργοί και οι περισσότεροι Έλληνες.  Η έκθεση ήταν αφιερωμένη στον σπουδαίο Μιχάλη Μιχαήλ που λίγο πριν είχε ξεκινήσει το ταξίδι του μακριά μας.

Το 1988 στο  Εύμαρο, με την άοκνη φροντίδα της μητέρας του Στέλλας και του στενού φίλου και συνεργάτη του, σεναριογράφου Σταύρου Βιδάλη, πραγματοποιήθηκε μια μεγάλη αναδρομική έκθεση στην οποία παρουσιάσθηκε όλο το φάσμα της εικαστικής έκφρασης του δημιουργού. Το 1992 κυκλοφόρησε η ολοκληρωμένη μονογραφία με σχεδόν ολόκληρη την καλλιτεχνική παραγωγή του από τη διαφήμιση, την εικονογραφία, τη ζωγραφική και τα κόμικς, και κείμενα των εγκυρότερων Ελλήνων ιστορικών και κριτικών τέχνης: της Αθηνάς Σχινά, της Ντόρας Ηλιοπούλου-Ρογκάν, του Χάρη Καμπουρίδη. Η παρουσίαση του αφιερωματικού τόμου συνοδεία έκθεσης έγινε στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ιλεάνα Τούντα. Την ίδια χρονιά η ελληνική συμμετοχή στην Biennale νέων καλλιτεχνών στη Μπολώνια ήταν αφιερωμένη σε εκείνον.

Είσοδος για το κοινό, ελεύθερη.