Εμβόλιο: Για πρώτη φορά η προσφορά ξεπέρασε τη ζήτηση στο παγκόσμιο πρόγραμμα Covax

Το πρόγραμμα Covax για την αποστολή εμβολίων στις φτωχότερες χώρες δυσκολεύεται να διανείμει απόθεμα 300 εκατομμυρίων δόσεων, καθώς η εμβολιαστική απροθυμία έρχεται να προστεθεί στην έλλειψη ψυγείων, καταψυκτών και υποδομών διανομής.

Το 2021, οι πλούσιες χώρες έσπευσαν να εξασφαλίσουν το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής εμβολίων για τον κοροναϊό και κάλυψαν πάνω από το 70% του πληθυσμού τους, συγκριτικά με λιγότερο από το 30% στις χώρες χαμηλού εισοδήματος.

Η κατάσταση έχει πλέον αλλάξει, με την προσφορά να υπερβαίνει τη ζήτηση του Covax για πρώτη φορά από την αρχή της πανδημίας, ανέφεραν αξιωματούχοι της δημόσιας υγείας στο Reuters. Ακόμα κι έτσι όμως η ανισότητα των εμβολίων δεν δείχνει εύκολο να αντιμετωπιστεί.

Το πρόγραμμα Covax, συνεργασία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας με την συμμαχία Gavi, παρέδωσε την δισεκατομμυριοστή δόση τον Ιανουάριο και είχε τότε απόθεμα 436 εκατομμυρίων δόσεων.

Όμως οι χώρες χαμηλού εισοδήματος είχαν ζητήσει μόνο 100 εκατ. δόσεις για το διάστημα μέχρι το τέλος Μαΐου, δείχνουν έγγραφα του Covax.

Στην ουρά έξω από εμβολιαστικό κέντρο στο Ναρόκ της Κένυας (Reuters)

Και ενώ οι πλούσιες χώρες ετοιμάζονται να ανοίξουν τις οικονομίες τους, ο ΠΟΥ προειδοποιεί ότι η χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη των φτωχότερων χωρών δίνει στον ιό την ευκαιρία να μεταλλαχθεί σε νέα στελέχη.

Οι υπεύθυνοι της προσπάθειας ήλπιζαν ότι η εμπειρία των αφρικανικών χωρών με την ελονοσία και τον Έμπολα θα διευκόλυνε τη διανομή των δισεκατομμυρίων δόσεων που χρειάζεται η ήπειρος.

Όμως έρευνα που συνέταξε η UNICEF τον Ιανουάριο εντόπιζε «κρίσιμα κενά» σε 44 από τις 55 χώρες της Αφρικανικής Ένωσης: 24 χώρες ανέφεραν ότι χρειάζονταν ψυγεία, 18 χρειάζονταν ισχυρούς καταψύκτες και 16 δεν διέθεταν αρκετές αποθήκες βαθιάς κατάψυξης.

Εκπρόσωπος της UNICEF ανέφερε ότι μέχρι σήμερα έχουν αποσταλεί περισσότεροι από 800 ειδικοί καταψύκτες και 52.000 ψυγεία σε σχεδόν 70 χώρες.

Τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα επιδεινώνονται από το γεγονός ότι το εμβόλιο της Pfizer, το οποίο απαιτεί συνθήκες βαθιάς κατάψυξης, αντικατέστησε το εμβόλιο της AstraZeneca ως το κύριο εμβόλιο που χρησιμοποιείται στο Covax.

Σημαντικό πρόβλημα παραμένει και η χρηματοδότηση. Η πρωτοβουλία Gavi ανέφερε ότι έχει συγκεντρώσει μόνο 195 εκατ. δολάρια από τα 5,2 δισ.  που χρειάζεται για το τρέχον τρίμηνο, προκειμένου να πληρώσει για τα εμβόλια και τη μεταφορά τους και να εξασφαλίσει αρκετές σύριγγες.