Ουκρανική κρίση: Τρία σενάρια για την κορύφωση της ρωσικής επιθετικότητας

Μετά την αναγνώριση της αυτονομίας των λεγόμενων «Λαϊκών Δημοκρατιών» του Ντονιέτσκ και του Λουγκάνσκ, όλοι αναρωτιούνται ποιες θα είναι οι επόμενες κινήσεις του Βλαντίμιρ Πούτιν – και, κυρίως, μέχρι ποιο σημείο θα μπορούσε να φτάσει η κλιμάκωση της έντασης στην περιοχή.

Το Reuters παρουσίασε τρία πιθανά σενάρια για την εξέλιξη της κρίσης, από το λιγότερο μέχρι το πλέον βίαιο.

• Διαβάστε επίσης: Ουκρανική κρίση: Πόσο σκληρές κυρώσεις μπορεί να επιβάλει η Ευρώπη στη Ρωσία;

Εξασφάλιση των αποσχισμένων περιοχών και έπειτα παύση

Τη στιγμή που αρκετοί αναλυτές πιστεύουν ότι η αποστολή «ειρηνευτικών δυνάμεων» – δηλαδή, ρώσων στρατιωτών – στις αποσχισμένες περιοχές δεν είναι παρά το πρώτο βήμα μιας πλήρους εισβολής, άλλοι σημειώνουν ότι θα μπορούσε να είναι και το τελευταίο ή έστω… το τελευταίο προς το παρόν, από την άποψη των στρατιωτικών επιχειρήσεων. Ταυτόχρονα, η Ρωσία θα μπορούσε να αναζητήσει άλλους μοχλούς πίεσης της Ουκρανίας.

«Κάτι τέτοιο θα έβγαζε τον Πούτιν από το αδιέξοδο του να είναι υποχρεωμένος να εισβάλει. Έχει κάνει κάτι., Μπορεί να ισχυριστεί ότι νίκησε, όταν απευθύνεται στο εγχώριο κοινό του», υποστηρίζει μιλώντας στο Reuters ο Τιμ Ρίπλεϊ, συγγραφέας του βιβλίου «Μικροί Πράσινοι Άνθρωποι: Οι Πόλεμοι του Πούτιν από το 2014».

Ο Ρίπλεϊ αναφέρει ότι πιστεύει πως τα πιθανότερα επόμενα βήματα δεν περιλαμβάνουν την κατάληψη ευρύτερων περιοχών, αλλά την άσκηση πίεσης με άλλους τρόπους, όπως ο ναυτικός αποκλεισμός των ουκρανικών λιμανιών προς τη Μαύρη Θάλασσα. Στόχος σε μια τέτοια περίπτωση  θα ήταν να τρομοκρατήσει την Ουκρανία, διατηρώντας μια διαρκή κρίση, αλλά και να δείξει ότι οι δυτικοί σύμμαχοι του Κιέβου δεν μπορούν να του προσφέρουν ουσιαστική βοήθεια.

Ταυτόχρονα, η Ρωσία έχει ήδη επιτύχει ορισμένους σημαντικούς στόχους, όπως να εξαναγκάσει τους συμμάχου του ΝΑΤΟ να δηλώσουν ανοιχτά ότι δεν θα αποστείλουν στρατεύματα για την προστασία της Ουκρανίας, αλλά και να εξασφαλίσει την άδεια της γειτονικής Λευκορωσίας για σταθερή παρουσία μεγάλου αριθμού ρωσικών δυνάμεων στην επικράτειά της.

«Η Λευκορωσία ήταν μια μεγάλη κίνηση με στόχο την αλλαγή των ισορροπιών στην περιοχή… Μεταμορφώνει πλήρως τις μεθόδους που θα πρέπει να χρησιμοποιήσει το ΝΑΤΟ για να υπερασπιστεί τα κράτη της Βαλτικής», παρατηρεί ο Ρίπλεϊ.

Διεύρυνση της αποσχισμένης περιοχής, με τις συγκρούσεις να περιορίζονται στην ανατολική Ουκρανία

Οι αυτονομιστές της ανατολικής Ουκρανίας ελέγχουν λιγότερη από τη μισή έκταση των δύο επαρχιών που διεκδικούν. Χωρίς να προχωρήσει σε εισβολή μεγάλης κλίμακας, η Ρωσία θα μπορούσε να επιχειρήσει να διευρύνει τις αποσχισμένες περιοχές. Τα σχετικά μηνύματα της Μόσχας στη διάρκεια του τελευταίου 24ώρου υπήρξαν αντικρουόμενα σε σχέση με την ακριβή έκταση που έχουν αναγνωρίσει ως αυτόνομη.

Ένας στόχος θα μπορούσε να είναι η Μαριούπολη, το σημαντικότερο λιμάνι της ανατολικής Ουκρανίας. Η κατάληψή της, θα επέτρεπε στη Μόσχα να δημιουργήσει χερσαία γέφυρα μεταξύ της Κριμαίας και των αυτονομιστικών θυλάκων και να εξασφαλίσει τον πλήρη έλεγχο των ακτών της Θάλασσας του Αζόφ. Πρόκειται για έναν στρατηγικό στόχο, ο οποίος παράλληλα θα ασκούσε σημαντικές οικονομικές πιέσεις στο Κίεβο.

Όμως ένας πόλεμος για αυτή την τόσο σημαντική περιοχή της ανατολικής Ουκρανίας, το πιθανότερο είναι ότι θα έφερνε σκληρές κυρώσεις για τη Ρωσία, ενώ θα πετύχαινε μόνο περιορισμένα στρατηγικά κέρδη. Από μόνος του, δεν θα αρκούσε για να πετύχει την τοποθέτηση μιας κυβέρνησης-μαριονέτας, που σύμφωνα με εκτιμήσεις είναι ένας από τους κύριους στόχους της Μόσχας.

«Η κατάληψη έξι χωριών έξω από το Ντονιέτσκ δεν αλλάζει τίποτα», επισημαίνει ο Ρίπλεϊ.

Πλήρης εισβολή

Δυτικά κράτη, και κυρίως οι ΗΠΑ και η Βρετανία, προειδοποιούν εδώ και αρκετές εβδομάδες για την πιθανότητα ευρύτερης εισβολής της Ρωσίας με στόχο την κατάληψη ολόκληρης της Ουκρανίας – ή τουλάχιστον την ανατροπή της κυβέρνησης του Κιέβου.

Ορισμένοι σχολιαστές είδαν το μαγνητοσκοπημένο διάγγελμα του Πούτιν το βράδυ της Δευτέρας ως απόδειξη ότι δεν θα ικανοποιηθεί, αν δεν δει την Ουκρανία να διοικείται από μια κυβέρνηση που αναγνωρίζει τη ρωσική ηγεμονία.

«Φαίνεται πιθανό ο Πούτιν να έχει πολλά περισσότερα στο νου του, από το να πάρει απλώς ένα κομματάκι από τα ανατολικά της Ουκρανίας και να αναλάβει επισήμως την ευθύνη περιοχών που ήδη ήλεγχε de facto», έγραψε ο Σον Γουόκερ, δημοσιογράφος του Guardian.

«Οι τελευταίες λέξεις του Πούτιν, ότι αν το Κίεβο δεν σταματήσει τη βία θα φέρει την ευθύνη για την “αιματοχυσία” που θα ακολουθήσει, ήταν τρομερά δυσοίωνες. Με απλά λόγια, ακούστηκαν σαν κήρυξη πολέμου».