Συνταξιούχοι: Τι αλλάζει στην καταβολή του εφάπαξ

Ταχύτερα αλλά «ψαλιδισμένο» θα λαμβάνουν εφεξής οι μισθωτοί το εφάπαξ. Και αυτό γιατί ο νόμος Κατρούγκαλου άλλαξε επί τα χείρω τον τρόπο υπολογισμού του εφάπαξ (Δημόσιο και ιδιωτικός τομέας), με τη μείωση να αγγίζει το 23%.

Το εφάπαξ βαίνει μειούμενο για τα έτη συνταξιοδότησης που συμπληρώνονται από 1ης/1/2014 και μετά, καθώς με τον Ν. 4387/2016 (νόμος Κατρούγκαλου) οι εισφορές που πληρώνονται από το 2014 και εντεύθεν στα ταμεία Πρόνοιας του Δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα δεν έχουν ανταποδοτικότητα.

Με την αλλαγή του υπολογισμού ένας υπάλληλος που συνταξιοδοτείται το 2022 με 35ετία θα πάρει δύο τμήματα εφάπαξ με τα εξής ποσά:

Το πρώτο τμήμα του εφάπαξ θα είναι για τα έτη έως το 2013 και θα υπολογιστεί με το 60% του μέσου όρου των μηνιαίων αποδοχών της πενταετίας 2009-2013, επί τα έτη ασφάλισης έως το 2013.

Το δεύτερο τμήμα του εφάπαξ θα είναι η επιστροφή των εισφορών που πλήρωσε από το 2014 έως το 2022, χωρίς τόκο.

Για παράδειγμα: Υπάλληλος που το 2022 θα έχει κλείσει 35ετία, έχει «κλειδώσει» το παλιό εφάπαξ για 28 χρόνια που έχει έως το 2014. Για τα υπόλοιπα οκτώ θα έχει άτοκη επιστροφή εισφορών.

Το σχέδιο για παράλληλη έκδοση της κύριας σύνταξης μαζί με το εφάπαξ έχει ξεκινήσει στο Δημόσιο όπου τα στοιχεία υπολογισμού της σύνταξης (χρόνος ασφάλισης και συντάξιμες αποδοχές) είναι κοινά και για τον υπολογισμό του εφάπαξ. Ειδικά για το Δημόσιο, το κλειδί για να υπολογίζεται το εφάπαξ μαζί με την οριστική σύνταξη βρίσκεται στην ηλεκτρονική απεικόνιση της υπαλληλικής πορείας των ασφαλισμένων μέσω του «ηλεκτρονικού ΔΑΥΚ» (Δελτίο Απεικόνισης Υπηρεσιακής Κατάστασης) που άρχισε να εφαρμόζεται στις συντάξεις του ΕΦΚΑ-Δημοσίου.

Ηδη για το 70% των αιτήσεων συνταξιοδότησης λόγω γήρατος στο Δημόσιο με χρόνο ασφάλισης σε ένα Ταμείο οι συνταξιούχοι πληρώνονται το εφάπαξ πριν κλείσουν δύο μήνες από την πληρωμή της οριστικής τους σύνταξης.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Δεκεμβρίου 2021, στα Ταμεία Πρόνοιας του Δημοσίου 2.413 αιτήσεις ήταν σε αναμονή κάτω από 3 μήνες και 3.101 αιτήσεις ήταν σε αναμονή πάνω από 3 μήνες (ληξιπρόθεσμες). Αντίστοιχα, για τα Ταμεία Πρόνοιας των ΔΕΚΟ, τραπεζών και ιδιωτικού τομέα, 3.304 αιτήσεις ήταν σε αναμονή κάτω από 3 μήνες και 2.829 πάνω από 3 μήνες (ληξιπρόθεσμες).

Η μείωση της λίστας αναμονής φαίνεται στις πληρωμές που έγιναν το 2021, καθώς τα Ταμεία Πρόνοιας των ΔΕΚΟ και ιδιωτικού τομέα πλήρωσαν εφάπαξ σε 18.353 συνταξιούχους, ενώ το Δημόσιο πλήρωσε εφάπαξ σε 11.375 συνταξιούχους.

Θα πρέπει να επισημανθεί ότι σήμερα το εφάπαξ καταβάλλεται κατά προτεραιότητα στις εξής 4 ειδικές κατηγορίες:

▪ Στους δικαιούχους που λόγω ασθενείας, χρόνιας πάθησης ή άλλης βλάβης έχουν ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 50%.

▪ Στους δικαιούχους που είναι γονείς ή νόμιμοι κηδεμόνες ατόμων που έχουν ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 50%.

▪ Στους δικαιούχους που λόγω τυφλότητας συνταξιοδοτούνται με σύνταξη γήρατος με μόνη προϋπόθεση τη 15ετή ασφάλιση.

▪ Στους δικαιούχους που λαμβάνουν επίδομα παραπληγίας ή τετραπληγίας.