Πόλεμος στην Ουκρανία: Η επανεξέταση των αμυντικών δογμάτων από το Βερολίνο έως το Τόκιο

Οι γεωπολιτικοί κραδασμοί από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία αλλάζουν ήδη άρδην το τοπίο.

Με αναπάντητο ακόμη το ερώτημα της επόμενης ημέρας και δεδομένων των αξιώσεων του Κρεμλίνου για επαναχάραξη της αρχιτεκτονικής ασφάλειας στη Γηραιά Ήπειρο, η μία μετά την άλλη κυβερνήσεις επανεξετάζουν το αμυντικό τους δόγμα.

Η μεταπολεμική μεταστροφή της Γερμανίας και το εξοπλιστικό πρόγραμμα-«μαμούθ» που ανακοίνωσε ο Σοσιαλδημοκράτης καγκελάριος Σολς  είναι έως τώρα μακράν η πιο ηχηρή αλλαγή στην Ευρώπη.

Όμως οι αναταράξεις είναι πολύ ευρύτερες, αγγίζοντας όλα τα κρίσιμα σημεία του πλανήτη.

Τις εξελίξεις παρακολουθεί στενά η ανερχόμενη υπερδύναμη της Κίνας -αν και τηρώντας αποστάσεις … ασφαλείας από την εξελισσόμενη κρίση.

Με το βλέμμα στραμμένο εν τω μεταξύ ανήσυχα στα ανοιχτά   μέτωπα της Βόρειας Κορέας και της Ταϊβάν και στις αυξανόμενες γεωπολιτικές εντάσεις στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού, η Ιαπωνία (έτερη μεγάλη ηττημένη του B’ Παγκόσμιου Πολέμου, μαζί με τη ναζιστική Γερμανία) αλλάζει και αυτή σταδιακά ρότα…

Σπάζοντας τα πυρηνικά «ταμπού»;

«Στο ΝΑΤΟ, η Γερμανία, το Βέλγιο, η Ολλανδία και η Ιταλία φιλοξενούν αμερικανικά πυρηνικά όπλα», τόνισε την περασμένη εβδομάδα σε τηλεοπτική συνέντευξη ο συντηρητικός πρώην πρωθυπουργός της Ιαπωνίας, Σίνζο Άμπε, μεσούντος του πολέμου στην Ουκρανία.

«Είναι απαραίτητο να κατανοήσουμε πώς διατηρείται η παγκόσμια ασφάλεια», τόνισε.

«Δεν πρέπει να βάζουμε ταμπού στις συζητήσεις για την πραγματικότητα που αντιμετωπίζουμε», προσέθεσε, μνημονεύοντας την Ταϊβάν και προτρέποντας τη σημερινή κυβέρνηση του Τόκιο στην υιοθέτηση ανάλογων αποτρεπτικών μέτρων.

Η συζήτηση για την απόκτηση πυρηνικών όπλων από τις ΗΠΑ φαντάζει το λιγότερο οξύμωρη στη μοναδική χώρα που έχει έως σήμερα βιώσει στο πετσί της -μεταφορικά και κυριολεκτικά- τη φρίκη από τη χρήση τους, με τις αμερικανικές επιθέσεις στη Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι.

Δεν είναι ωστόσο καν η πρώτη φορά που το θέμα απασχολεί μεταπολεμικά τη Χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου.

Την ιδέα είχε υποστηρίξει στην προεκλογική εκστρατεία του το 2016 ο Αμερικανός πρώην Ντόναλντ Τραμπ, τασσόμενος υπέρ της ανάπτυξης αμερικανικών πυρηνικών όπλων στην Ιαπωνία και στη Νότια Κορέα.

Αυτή ήταν πάντως η πρώτη φορά που ένας τόσο υψηλόβαθμος Ιάπωνας που φέρνει το θέμα στο τραπέζι, προκαλώντας άμεσα την έντονη αντίδραση του Πεκίνου, αλλά και διχασμό στο Τόκιο.

Το θέμα έσπευσε να κλείσει ο Ιάπωνας νυν πρωθυπουργός, Φούμιο Κισίντα, απορρίπτοντας κατηγορηματικά την ιδέα.

Στο Τόκιο, ωστόσο, η δημόσια συζήτηση για τα πυρηνικά όπλα έχει πλέον ανοίξει…

Από τον πασιφισμό στον μιλιταρισμό

Η Ιαπωνία είναι εδώ και καιρό μέρος της πυρηνικής ομπρέλας των ΗΠΑ.

Παρ’ όλα αυτά, τηρεί απαρέγκλιτα έως σήμερα τις τρεις μη πυρηνικές αρχές της: να μην παράγει, να μην κατέχει και να μην επιτρέπει την ανάπτυξη πυρηνικών όπλων στο έδαφός της.

Στα τέλη του περασμένου έτους, ωστόσο, η κυβέρνηση Κοσίντα αύξησε τις αμυντικές δαπάνες, θέτοντας ως μεσοπρόθεσμο στόχο το 2% του ΑΕΠ ετησίως.

Όπως μάλιστα ανακοίνωσε ο Ιάπωνας πρωθυπουργός, μαζί με την ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων, το Τόκιο θα εξετάσει και το ενδεχόμενο να μπορεί να πλήττει εχθρικές βάσεις.

Πρόκειται ουσιαστικά για αναθεώρηση του αμυντικού δόγματος της (συμμαχικής των ΗΠΑ) ασιατικής χώρας, η οποία έχει ούτως ή άλλως απομακρυνθεί εδώ και καιρό από τον μεταπολεμικό πασιφισμό της.

Σύμφωνα με το Global Firepower, η Ιαπωνία κατατάσσεται σήμερα στην πέμπτη θέση παγκοσμίως σε συνολική στρατιωτική ισχύ μετά τις ΗΠΑ, τη Ρωσία, την Κίνα και την Ινδία (η Ελλάδα είναι στην 27η θέση, ενώ η Τουρκία στη 13η).

Ο δε αμυντικός προϋπολογισμός της (περίπου 47,5 δισεκατομμύρια δολάρια) είναι στην έβδομη θέση, επί συνόλου 140 χωρών, για φέτος.

Αυτά, ενώ όλα δείχνουν μια ξέφρενη κούρσα εξοπλισμών στην ευρύτερη περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού, μετά και την πρόσφατη υπογραφή του συμφώνου ασφάλειας AUKUS μεταξύ ΗΠΑ, Βρετανία και Αυστραλίας.