Πόλεμος στην Ουκρανία: Το πρόγραμμα στήριξης για τα εκατομμύρια των προσφύγων παρουσίασε η Κομισόν

Η Κομισιόν παρουσίασε σήμερα το πρόγραμμα στήριξης που παρέχει η ΕΕ για να βοηθήσει τους ανθρώπους που προσπαθούν να ξεφύγουν από τον πόλεμο στην Ουκρανία, καθώς και τις χώρες της ΕΕ που τους υποδέχονται.

Απέναντι στην απρόκλητη και αδικαιολόγητη στρατιωτική εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη στην πράξη εκφράζεται μέσω της άμεσης ανθρωπιστικής βοήθειας προς τους ανθρώπους αυτούς, μέσω της επείγουσας βοήθειας πολιτικής προστασίας, της στήριξης στα σύνορα, καθώς και μέσω ενός σαφούς νομικού καθεστώτος που επιτρέπει στα άτομα που εγκαταλείπουν τις εμπόλεμες περιοχές να λάβουν άμεση προστασία στην ΕΕ.

Η διαθέσιμη βοήθεια περιλαμβάνει:

• Ανθρωπιστική βοήθεια: Όπως ανακοίνωσε η πρόεδρος φον ντερ Λάιεν, 500 εκατ. ευρώ από τον προϋπολογισμό της ΕΕ διοχετεύονται για την αντιμετώπιση των τραγικών ανθρωπιστικών συνεπειών του πολέμου, τόσο εντός όσο και εκτός Ουκρανίας. Από αυτά, 90 εκατ. ευρώ ανθρωπιστικής βοήθειας, εκ των οποίων 85 εκατ. για την Ουκρανία και 5 εκατ. για τη Μολδαβία, έχουν εκταμιευθεί ήδη για την παροχή τροφίμων, νερού, ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, στέγασης και για την κάλυψη βασικών αναγκών των πλέον ευάλωτων.
• 
• Χάρη στη μεγαλύτερη μέχρι σήμερα ενεργοποίηση του μηχανισμού πολιτικής προστασίας της ΕΕ για την αντιμετώπιση κατάστασης έκτακτης ανάγκης, εκατομμύρια είδη, από οχήματα, ιατρικά κιτ έως σκηνές, κουβέρτες και υπνόσακους, έχουν ήδη φτάσει στα χέρια όσων τα έχουν ανάγκη στην Ουκρανία, ενώ πρόσθετη βοήθεια παρέχεται στη γειτονική Μολδαβία, Πολωνία και Σλοβακία, για τη στήριξη όλων εκείνων που εγκαταλείπουν τις εμπόλεμες περιοχές.
• Στήριξη της διαχείρισης των συνόρων: Η Επιτροπή εξέδωσε επιχειρησιακές κατευθυντήριες γραμμές για να βοηθήσει τους συνοριοφύλακες των κρατών μελών στην αποτελεσματική διαχείριση των αφίξεων στα σύνορα με την Ουκρανία και να μειώσει τον χρόνο αναμονής, ενώ παράλληλα θα διατηρείται υψηλό επίπεδο ασφάλειας. Οι οργανισμοί της ΕΕ παρέχουν επίσης πρόσθετο προσωπικό και εμπειρογνωσία για τη στήριξη των κρατών μελών: 49 υπάλληλοι του Frontex τοποθετήθηκαν στα σύνορα ΕΕ-Ουκρανίας και Μολδαβίας-Ουκρανίας και άλλοι 162 υπάλληλοι τοποθετούνται στη Ρουμανία. Η Μολδαβία θα λάβει επιπλέον 15 εκατ. ευρώ για να βοηθήσει στη διαχείριση της κατάστασης.
• 
• Προστασία όσων φεύγουν και υποστήριξη των ικανοτήτων υποδοχής: Σε χρόνο ρεκόρ, η ΕΕ συμφώνησε ομόφωνα να ενεργοποιήσει την οδηγία για την προσωρινή προστασία, ώστε να προσφέρει σαφήνεια και ασφάλεια στους ανθρώπους που έχουν ανάγκη, καθώς και δικαίωμα κοινωνικής στήριξης, πρόσβαση στην αγορά εργασίας και στην εκπαίδευση. Κεντρικό στοιχείο της προσέγγισης αυτής είναι η αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών. Η Επιτροπή θα συντονίζει μια «πλατφόρμα αλληλεγγύης», όπου τα κράτη μέλη θα μπορούν να ανταλλάσσουν πληροφορίες σχετικά με την ικανότητα υποδοχής. Τα κονδύλια για τις εσωτερικές υποθέσεις για την περίοδο 2021-27 θα προσφέρουν επίσης σημαντικούς πρόσθετους πόρους, ώστε τα κράτη μέλη να μεριμνήσουν για κατάλληλες εγκαταστάσεις υποδοχής και αποτελεσματικές διαδικασίες ασύλου. Η Επιτροπή προτείνει επίσης να παραταθεί η περίοδος υλοποίησης για τη χρηματοδότηση που διατίθεται στα κράτη μέλη στο πλαίσιο των κονδυλίων για τις εσωτερικές υποθέσεις για την περίοδο 2014-2020, αποδεσμεύοντα έτσι πρόσθετη στήριξη ύψους περίπου 420 εκατ. ευρώ.
• 
• Δράση της πολιτικής συνοχής για τους πρόσφυγες στην Ευρώπη: Η Επιτροπή εγκρίνει επίσης τη νομοθετική πρόταση για τη «Δράση συνοχής για τους πρόσφυγες στην Ευρώπη» (CARE). Αυτή θα προσφέρει πρόσθετη ευελιξία για τη χρηματοδότηση ενός ευρέος φάσματος μέτρων για τη στήριξη των ατόμων που εγκαταλείπουν την Ουκρανία, από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) και το Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους (ΤΕΒΑ). Για παράδειγμα, αυτά τα κονδύλια συνοχής μπορούν να δαπανηθούν για επενδύσεις στην εκπαίδευση, την απασχόληση, τη στέγαση, την υγεία και τις υπηρεσίες παιδικής μέριμνας, και στην περίπτωση του ΤΕΒΑ, για βασική υλική βοήθεια, όπως τρόφιμα και ρουχισμό.
• 
• Για την περαιτέρω στήριξη των κρατών μελών, θα παραταθεί κατά ένα έτος το έκτακτο ποσοστό συγχρηματοδότησης 100 % που εφαρμόζεται για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Επιπλέον, περίπου 10 δισ. EUR από τα κονδύλια της Συνδρομής στην Ανάκαμψη για τη Συνοχή και τις Περιοχές της Ευρώπης («REACT–EU») του 2022 είναι άμεσα διαθέσιμα και μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για τη χρηματοδότηση δράσεων για τη στήριξη όσων εγκαταλείπουν την Ουκρανία.

Μέλη της Επιτροπής προέβησαν στις ακόλουθες δηλώσεις:

Ο Ύπατος Εκπρόσωπος/Αντιπρόεδρος κ. Τζουζέπ Μπορέλ δήλωσε τα εξής: «Ζούμε τις πιο σκοτεινές στιγμές της Ευρώπης από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι άμαχοι είναι τα πρώτα θύματα του αλόγιστου πολέμου του Πούτιν κατά της Ουκρανίας. Η ΕΕ θα στηρίξει και θα προστατεύσει όσους προσπαθούν να διαφύγουν από την επίθεση της Ρωσίας — ανεξαρτήτως εθνικότητας και προέλευσης. Η ΕΕ θα κινητοποιήσει επίσης όλα τα εργαλεία της για να βοηθήσει όσους τους υποδέχονται.» 

Ο Αντιπρόεδρος για την Προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής μας, κ. Μαργαρίτης Σχοινάς, δήλωσε: «Όταν επισκεφτήκαμε τα σύνορα, γίναμε μάρτυρες απίστευτα συγκινητικών σκηνών, με εθνικούς αξιωματούχους, την κοινωνία των πολιτών και απλούς πολίτες να σπεύδουν να βοηθήσουν τους ανθρώπους που φτάνουν από την Ουκρανία.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση στηρίζει τις προσπάθειες αυτές με όλα τα μέσα, το προσωπικό και τη χρηματοδότηση που έχει στη διάθεσή της, και σε όλο το εύρος τους. Η ενεργοποίηση της οδηγίας για την προσωρινή προστασία αποτελεί αδιαμφισβήτητη και πολύ απτή έκφραση στήριξης προς τα άτομα που εγκαταλείπουν τις εμπόλεμες περιοχές στην Ουκρανία. Σήμερα κινητοποιούμε πρόσθετη χρηματοδότηση για να στηρίξουμε τα κράτη μέλη στην προσπάθεια αυτή.»

Η Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων, κ. Ίλβα Γιούανσον, δήλωσε σχετικά: «H αλληλεγγύη που επιδεικνύουν οι Ευρωπαίοι και τα ευρωπαϊκά κράτη μέλη προς τους ανθρώπους που εγκαταλείπουν τις εμπόλεμες περιοχές στην Ουκρανία αποτελεί μια ευπρόσδεκτη ανακούφιση σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς.

Είχα την ευκαιρία να δω με τα ίδια μου τα μάτια το πνεύμα αλληλεγγύης που επικρατεί στο Siret της Ρουμανίας και στη Medyka της Πολωνίας, αλλά και σε ολόκληρη την ΕΕ. Όταν ενεργούμε από κοινού, ενεργούμε αποτελεσματικά, προστατεύοντας τους ανθρώπους που προσπαθούν να ξεφύγουν από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Αυτή είναι η Ευρώπη στην καλύτερη έκφανσή της: προσφέρει την απαιτούμενη προσωρινή προστασία και τους απαραίτητους πόρους για να υποστήριξή της.»

Ιστορικό

Στις 24 Φεβρουαρίου 2022, οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις ξεκίνησαν μεγάλης κλίμακας εισβολή στην Ουκρανία. Ως αποτέλεσμα αυτής της απρόκλητης και αδικαιολόγητης επίθεσης, σημαντικές περιοχές του ουκρανικού εδάφους αποτελούν πλέον εμπόλεμες περιοχές, τις οποίες εγκαταλείπουν πολλοί άνθρωποι.

Με την ενίσχυση της ανθρωπιστικής βοήθειας προς την Ουκρανία, καθώς και την οικονομική και επιχειρησιακή στήριξη προς τα κράτη μέλη και τη Μολδαβία, η ΕΕ και τα κράτη μέλη της παρέχουν προστασία στους ανθρώπους που εγκαταλείπουν τις εμπόλεμες περιοχές στην Ουκρανία. Επίσης, η ΕΕ αντέδρασε γρήγορα και αποφασιστικά στην επίθεση της Ρωσίας με την επιβολή αυστηρών κυρώσεων που θα έχουν τεράστιες συνέπειες για τη Ρωσία.

Η ΕΕ θα παραμείνει ενωμένη και αλληλέγγυα προς την Ουκρανία και τον λαό της. Η Επιτροπή θα συνεχίσει να παρέχει στήριξη, μεταξύ άλλων εξασφαλίζοντας επαρκές επίπεδο ετοιμότητας και εστιάζοντας μακροπρόθεσμα στην επίτευξη αποτελεσμάτων σε όλα τα κράτη μέλη και στη Μολδαβία, ώστε να είναι σε ετοιμότητα να ανταποκριθούν στις μεταβαλλόμενες ανάγκες.