Δανία του Νότου

Ο ασφαλέστερος  τρόπος να έχουμε ειρήνη είναι, πριν εμπλακούν σε πόλεμο, τα κράτη να κάνουν δημοψήφισμα «ναι ή όχι στον πόλεμο»: το γεγονός ότι στην αρχαία Αθήνα δεν υπήρχε η απαίτηση απαρτίας στην εκκλησία του δήμου για θέματα πολέμου – ενώ υπήρχε για απλούστερα,  όπως η χορήγηση της ιδιότητας του Αθηναίου πολίτη και ο εξοστρακισμός- μας λέει ότι με δημοκρατικές διαδικασίες δύσκολα αποφασίζονται πόλεμοι.

Αν υπήρχαν δημοψηφίσματα, πολέμους θα έκαναν μεταξύ τους μόνο τα αυταρχικά κράτη – και με την απειλή πολέμου θα επέβαλαν τη θέλησή τους στις ειρηνόφιλες δημοκρατίες.

Παραξενεύει λοιπόν που πέντε από τα σημαντικότερα κόμματα της Δανίας, με συντριπτική πλειοψηφία στο κοινοβούλιο της, αποφάσισαν να διενεργηθεί δημοψήφισμα για να μετάσχει η χώρα στην αμυντική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην οποία δεν μετέχει με βάση δημοψήφισμα του 1992,  όπως δεν μετέχει και στο ευρώ. Να ψηφίσουν δηλαδή αν θέλουν να μετέχουν σε πολεμικές προετοιμασίες…

Πάντως, δεν έγινε δημοψήφισμα για να συμμετάσχει η Δανία στους πολέμους του Ιράκ και του Αφγανιστάν μαζί με τις ΗΠΑ και τη Βρετανία. Και μπορεί τα πέντε κόμματα να συγκέντρωσαν συνολικά 70% στις τελευταίες εκλογές, όμως τα τελευταία 30 χρόνια σε  3-4 δημοψηφίσματα απορρίφθηκαν όλες οι προτάσεις που έγιναν υπέρ της ουσιαστικότερης συμμετοχή της Δανίας στα ευρωπαϊκά δρώμενα – χθεσινή δημοσκόπηση έδινε 49% – 27%  υπέρ της πρότασης τους.

Αυτά δεν είναι καλά σημάδια: η υιοθέτηση ευρωπαϊκού συντάγματος ναυάγησε λόγω της αρνητικής έκβασης των δημοψηφισμάτων Γαλλίας και Ολλανδίας· ο Γιώργος Παπανδρέου έχασε την πρωθυπουργία επειδή το 2011, εν μέσω κρίσεως, ήθελε να οργανώσει δημοψήφισμα για τη συμμετοχή μας στο ευρώ.

Υπάρχει κίνδυνος η πρόταση των πέντε κομμάτων να ακυρώσει τις προσπάθειες για κοινή ευρωπαϊκή αμυντική πολιτική.

Στην Ελλάδα, όπου ο Αλέξης Τσίπρας σταμάτησε επιτέλους να μιλά για πρόωρες εκλογές, ο ασφαλέστερος τρόπος να οδηγηθούμε σε πολιτική κρίση και βαθύ διχασμό, είναι να προκαλέσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης πρόωρες εκλογές, διπλές μάλιστα, σε περίοδο όπου υπάρχουν ταυτόχρονα πόλεμος, επιδημία, οικονομική κρίση.

Κάποιοι στην κυβέρνηση κρίνουν ότι η συγκυρία συμφέρει τη Νέα Δημοκρατία, διότι οι καταστροφές, λένε,  φέρνουν κοντά στις κυβερνήσεις τους πολίτες. Άρα η ΝΔ πρέπει να κάνει ό,τι μπορεί για να απομακρύνει ακόμη περισσότερο όσους δεν πλησιάζουν και να προκαλέσει διχασμό – χωρίς καν τις καλές προθέσεις που φαίνεται να έχουν οι Δανοί πολιτικοί.

Πριν αποφασίσει, και δεδομένης της θλιβερής επετείου του 1922, ας σκεφθεί ο κ. Μητσοτάκης τις διπλές εκλογές του 1915, τότε που αντιπάλευαν ο προπάππος του και ο βασιλέας Κωνσταντίνος.