Ουκρανία: «Στην Οδησσό όλοι προετοιμάζονται για το χειρότερο»

Η Carla Melki, συντονίστρια έκτακτης ανάγκης στους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα, μόλις επέστρεψε από την Οδησσό της νότιας Ουκρανίας. Ήταν μέλος της ομάδας των Γιατρών Χωρίς Σύνορα που αξιολογεί την κατάσταση προκειμένου να βοηθήσει στο σχεδιασμό των δράσεων της οργάνωσης στη χώρα. Από τη Μολδαβία, μια γειτονική χώρα στην οποία διαφεύγουν οι πρόσφυγες, εξηγεί τους φόβους και τις προτεραιότητες για την παρέμβαση των Γιατρών Χωρίς Σύνορα.

«Μέρος του πληθυσμού εγκατέλειψε την πόλη προς τα σύνορα της Μολδαβίας. Αυτοί που παραμένουν δεν μετακινούνται πολύ. Παρ ‘όλα αυτά, η μετακίνηση είναι περίπλοκη λόγω του μποτιλιαρίσματος γύρω από τα πάρα πολλά σημεία ελέγχου στην πόλη. Υπάρχει απαγόρευση κυκλοφορίας τη νύχτα και σειρήνες ακούγονται αρκετές φορές την ημέρα. Όσο ήμασταν εκεί, ακούγαμε πολλές εκρήξεις στο βάθος, αλλά δεν ξέραμε από πού.

Τα περισσότερα καταστήματα είναι κλειστά, η πώληση αλκοόλ απαγορεύεται, τα καύσιμα διανέμονται με δελτίο και οι αναλήψεις μετρητών είναι περιορισμένες.

Η πόλη προετοιμάζεται για επίθεση και πολιορκία. Με σχεδόν ένα εκατομμύριο κατοίκους, η Οδησσός είναι η τρίτη μεγαλύτερη πόλη στην Ουκρανία. Είναι επίσης η βάση ενός από τα πιο στρατηγικά λιμάνια της χώρας. Έτσι, κανείς δεν έχει αυταπάτες για το τι θα συμβεί στη συνέχεια. Όλοι προετοιμάζονται για το χειρότερο.

Επισκεφθήκαμε τα νοσοκομεία που έχουν οριστεί να δεχτούν τραυματίες. Πρόκειται για μεγάλα νοσοκομεία, ικανοποιητικού επιπέδου, καλά εξοπλισμένα, αλλά δεν είναι συνηθισμένα να αντιμετωπίζουν μαζικές ροές τραυματιών πολέμου ή ανθρώπων που τραυματίζονται από θραύσματα. Είναι σαν τα νοσοκομεία στη Γαλλία, για παράδειγμα, να ετοιμάζονταν να εξασκηθούν στην ιατρική σε καθεστώς πολέμου… Είναι πολύ δύσκολο να προσεγγίσουμε αυτή την πτυχή της ιατρικής θεωρητικά, πρέπει να έχεις πρακτική εμπειρία.

Ωστόσο, η συντριπτική πλειοψηφία του υγειονομικού προσωπικού εξακολουθεί να είναι παρούσα και δεν έχει καμία πρόθεση να φύγει. Όλοι εργάζονται σκληρά και είναι αποφασισμένοι να αντεπεξέλθουν, ό,τι κι αν συμβεί.

Ελλείψεις φαρμάκων

Το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης έχει ήδη διαταραχθεί από τον πόλεμο και οι επιπτώσεις γίνονται ήδη αισθητές στις αλυσίδες εφοδιασμού. Για παράδειγμα, η παράδοση ζεστών γευμάτων για τους ασθενείς του νοσοκομείου έχει διακοπεί. Οι μάχες απέτρεψαν τις παραδόσεις από την πόλη Mykolaiv όπου εκεί κανονικά προετοιμάζονταν τα γεύματα. Ως αποτέλεσμα, αναρωτιόμαστε αν θα υποστηρίξουμε τα νοσοκομεία παρέχοντας έτοιμα γεύματα στους ασθενείς.

Ορισμένα φάρμακα αρχίζουν επίσης να εξαντλούνται και δεν είναι δυνατόν να τα παραγγείλουμε μέσω των συνηθισμένων δικτύων, επειδή το κεντρικό δίκτυο δεν είναι πλέον σε θέση να προμηθεύσει ολόκληρη τη χώρα. Κάθε περιοχή ή μεγάλη πόλη προσπαθεί να βρει εναλλακτικές λύσεις. Βοηθάμε σε αυτό· Μια πρώτη δωρεά φαρμάκων και ιατρικού εξοπλισμού έφτασε την Κυριακή 6 Μαρτίου στην Οδησσό από τη Ρουμανία και ελπίζουμε να φτάσει μέρος της σε νοσοκομεία του Mykolaiv. Αλλά είναι σαφές ότι, σε ολόκληρη τη χώρα, η έλλειψη φαρμάκων και εξοπλισμού είναι ήδη ένα τεράστιο πρόβλημα, και η κατάσταση θα επιδεινωθεί.

Εκτός από τις άμεσες συνέπειες του πολέμου, ο αντίκτυπος για τους ασθενείς που πάσχουν από χρόνιες ασθένειες – καρκίνο ή διαβήτη, για παράδειγμα – είναι πιθανό να είναι καταστροφικός.

Η κατάσταση στα σύνορα της Μολδαβίας

Σύμφωνα με τις αρχές της Μολδαβίας, περίπου 120.000 πρόσφυγες από την Ουκρανία έχουν ήδη φτάσει στη χώρα. Για τους κατοίκους της περιοχής της Οδησσού, η πλησιέστερη συνοριακή διάβαση είναι η Palanca, περίπου δύο ώρες με το αυτοκίνητο από την πόλη. Αλλά λόγω των συνθηκών, μερικές φορές χρειάζονται περισσότερες από 24 ώρες για να διασχίσουν τα σύνορα. Στον συνοριακό σταθμό, οι αρχές της Μολδαβίας διαχωρίζουν τους υπηκόους τους από άλλες εθνικότητες, ωστόσο επιτρέπεται σε όλους να περάσουν.

Οι πλουσιότεροι ταξίδεψαν με αυτοκίνητο, ενώ πολλοί άλλοι διέφυγαν με λεωφορείο και τρένο. Η συντριπτική πλειοψηφία είναι γυναίκες και παιδιά. Κοντά στα σύνορα, έχουν σχηματιστεί ουρές αρκετών χιλιομέτρων. Πολλοί άνθρωποι επιλέγουν να καλύψουν τα τελευταία χιλιόμετρα με τα πόδια. Κάνει πολύ κρύο. Εκτός από την κόπωση και το άγχος, μερικοί άνθρωποι υποφέρουν από τις επιπτώσεις των χρόνιων ασθενειών που δεν έχουν αντιμετωπιστεί.

Μόλις φτάσουν στα σύνορα, οι άνθρωποι συχνά πρέπει να λαμβάνουν άμεση φροντίδα. Σχεδιάζουμε να στήσουμε έναν υγειονομικό σταθμό σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας της Μολδαβίας, ώστε να είμαστε σε θέση να παρέχουμε τις πρώτες βοήθειες σε ένα ασφαλές και ζεστό περιβάλλον. Από τη μολδαβική πλευρά των συνόρων, οι αρχές έχουν δημιουργήσει χώρους υποδοχής, καθώς συχνά χρειάζονται αρκετές ώρες για να βρουν οι πρόσφυγες μέσο μεταφοράς προς στην πρωτεύουσα Chișinău και πέρα από αυτήν. Και εδώ σκοπεύουμε να στήσουμε έναν ξενώνα αστέγων για την παροχή ψυχολογικής και κοινωνικής υποστήριξης, ιδίως για τους πιο ευάλωτους ανθρώπους.

Οι προτεραιότητες για την Οδησσό

Στην Οδησσό, εστιάζουμε σε δύο προτεραιότητες. Πρώτον, θα βοηθήσουμε στην προετοιμασία των νοσοκομείων για τη φροντίδα των τραυματιών. Πιστεύουμε ότι μπορούμε να παρέχουμε εκπαίδευση, υποστήριξη για διαλογή και σταθεροποίηση της κατάστασης των ασθενών. Εξετάζουμε επίσης το ενδεχόμενο να συμβάλουμε στη δημιουργία προηγμένων ιατρικών δομών – μικρών θαλάμων για επείγοντα περιστατικά ικανών να παρέχουν πρώτες βοήθειες στους τραυματίες, προτού τους μεταφέρουμε σε νοσοκομεία.

Δεύτερον, σχεδιάζουμε να βοηθήσουμε στην προμήθεια φαρμάκων προκειμένου να αποφευχθούν οι ελλείψεις. Μετά την πρώτη δωρεά φαρμάκων, θα ακολουθήσουν και άλλες δωρεές τις επόμενες ημέρες. Αυτό οφείλεται ιδίως σε μια εταιρική σχέση με τη Zidebine, μια ρουμανική ΜΚΟ που μας βοηθά να αγοράζουμε και να παραδίδουμε φάρμακα στην Ουκρανία.

Και στις δύο περιπτώσεις, δεν ξέρουμε πόσος χρόνος απομένει πριν από την επίθεση στην πόλη. Προσπαθούμε να στήσουμε όσο το δυνατόν περισσότερα πράγματα, όσο αυτό είναι ακόμα δυνατό. Είναι ένας αγώνας ενάντια στο χρόνο.