Πόλεμος στην Ουκρανία: Η δύσκολη μάχη του Κιέβου

Δύο και πλέον εβδομάδες μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ο πόλεμος εξελίσσεται πλέον σε «μάχη των πόλεων», με τη ρωσική στρατιωτική «μέγγενη» να σφίγγει γύρω από τα μεγαλύτερα αστικά κέντρα.

Μοιραία, η «μητέρα των μαχών» αναμένεται στο Κίεβο: την υπό πολιορκία ουκρανική πρωτεύουσα, όπου στρατιωτικές δυνάμεις και εθελοντές -ντόπιοι, αλλά και ξένοι- ετοιμάζονται για την πιο κρίσιμη αναμέτρηση ενός ούτως ή άλλως φρικιαστικού πολέμου.

«Οι στρατιωτικοί γενικά διδάσκονται να αποφεύγουν τη μάχη σε αστικές περιοχές», επισημαίνει ο ειδικός αναλυτής και υποστράτηγος ε.α. των Ενόπλων Δυνάμεων της Αυστραλίας, Μικ Ράιαν, πρώην σύμβουλος στρατηγικής στο Γενικό Επιτελείο των ΗΠΑ και με μακρά θητεία στα πολεμικά μέτωπα του Ιράκ και του Αφγανιστάν.

Πρόκειται για υψηλού κινδύνου και βάναυσες μορφές πολεμικών συγκρούσεων, αναφέρει. Και σε τέτοιου είδους επιχειρήσεις, το ανθρώπινο κόστος τόσο για τις στρατιωτικές δυνάμεις, όσο κυρίως για τους πολίτες μπορεί να είναι εφιαλτικό.

Έκτασης περίπου 840 τετραγωνικών χιλιομέτρων και πληθυσμού 2,8 εκατομμυρίων κατοίκων (εκ των οποίων οι μισοί την έχουν ήδη εγκαταλείψει, σύμφωνα με τις τοπικές αρχές), η ουκρανική πρωτεύουσα μπορεί να γίνει πεδίο άγριας μάχης σε αστικό περιβάλλον.

Τόσο μεγάλης κλίμακας δε, προειδοποιεί ο Αυστραλός αναλυτής, που ο κόσμος δεν έχει δει εδώ και 75 χρόνια…

Υπό ρωσικό «κλοιό»

Ο στρατιωτικός αποκλεισμός του Κιέβου αποτελεί ένα τεράστιο εγχείρημα, τονίζουν αναλυτές.

Οι Ρώσοι πρέπει να δημιουργήσουν έναν κλοιό τουλάχιστον 90 χιλιομέτρων γύρω από την ουκρανική πρωτεύουσα, αναφέρει ο Ράιαν. Για την πλήρη περικύκλωσή της ωστόσο, εκτιμά, απαιτείται περίπου το ήμισυ των μάχιμων δυνάμεων της Ρωσίας, σημαντικό μέρος των οποίων βρίσκονται σε αυτή τη φάση στα ανατολικά και νότια μέτωπα στα ουκρανικά εδάφη.

Εξ ου και δεν αποκλείει το σενάριο ενός πιο χαλαρού κλοιού γύρω από το Κίεβο. Προοπτική, που πιθανότατα όμως θα παρατείνει σημαντικά τη διάρκεια της μάχης.

Βασικό ζητούμενο για τους Ρώσους, τονίζει ο Αυστραλός αναλυτής, είναι να αποτραπεί η μεταφορά ενισχύσεων και προμηθειών στις ουκρανικές δυνάμεις εντός της πόλης.

Ως επόμενα βήματα των εισβολέων αναφέρει τη διακοπή της ηλεκτροδότησης του Κιέβου και την καταστροφή των δίκτυων επικοινωνιών, εμποδίζοντας έτσι τον συντονισμό της ουκρανικής άμυνας.

Στην επιχείρηση κατάληψη της πόλης, εκτιμά, οι Ρώσοι μπορεί να μην επιδιώξουν να ελέγξουν όλη την αστική περιοχή (που είναι ούτως ή άλλως τεράστια σε έκταση), αλλά να καταλάβουν βασικούς κόμβους και στρατηγικής σημασίας τμήματα της πόλης, όπου βρίσκονται Ουκρανοί πολιτικοί, κυβερνητικοί αξιωματούχοι και στρατιωτικοί.

Το μέγεθος του Κιέβου, τα ψηλά κτίρια και το οδικό δίκτυο με φαρδείς και στενούς δρόμους δεν επιτρέπει εξάλλου σε καμία πλευρά να συγκεντρώσει μεγάλο αριθμό στρατευμάτων σε οποιοδήποτε μέρος και χρόνο.

«Θα είναι μια μάχη χιλιάδων μικρών στρατιωτικών ομάδων μεταξύ τους, σε μικρές περιοχές», γράφει ο Μικ Ράιαν. «Κάθε κτίριο είναι ένα πιθανό καταφύγιο, κάθε δρόμος μια πιθανή ζώνη ενέδρας».

Υπάρχουν επίσης εκτεταμένες υπόγειες σήραγγες και χώροι, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τους Ουκρανούς για μετακινήσεις, αιφνιδιασμούς του αντιπάλου, καθώς και ως γραμμές ανεφοδιασμού.

Εφιαλτικά σενάρια

Αμερικανοί αναλυτές εκτιμούν ότι οι ρωσικές δυνάμεις πιθανότατα δεν θα μπορέσουν να καταλάβουν το Κίεβο χωρίς να καταστρέψουν μεγάλο μέρος της πόλης.

Ο Μάικλ Κόφμαν του αμερικανικού ινστιτούτου αναλύσεων CNA δεν αποκλείει μαζική επίθεση από ξηράς και αέρος στην ουκρανική πρωτεύουσα, με το που οι ρωσικές δυνάμεις θα έχουν πάρει θέσεις μάχης.

Όμως, «ακόμη κι αν προσπαθήσουν να μετατρέψουν την πόλη σε ερείπια, μπορεί κανείς να πολεμήσει ακόμη και σε αυτά εάν το θέλει πραγματικά», λέει ο αναλυτής Ρομπ Λι του αμερικανικού think tank Foreign Policy Research Institute.

Εκτιμά, δε, ότι οι Ρώσοι στρατιώτες θα πρέπει να δράσουν βάσει χρονοδιαγράμματος, τόσο λόγω των δυσκολιών διατήρησης και εφοδιασμού της επιχείρησης, όσο και λόγω των πιέσεων στο εσωτερικό της Ρωσίας για τον πόλεμο και τις οικονομικές επιπτώσεις από τις δυτικές κυρώσεις.

Κρίσιμες αποφάσεις

Κάποια στιγμή στην επιχείρηση υπεράσπισης του Κιέβου, εν τω μεταξύ, ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι θα κληθεί να πάρει δύο κρίσιμες αποφάσεις, υπογραμμίζει ο Ράιαν.

Η πρώτη θα έχει να κάνει με το πόσο διάστημα μπορεί να παραμείνει ασφαλής στην πρωτεύουσα της χώρας του και το πότε θα είναι η ώρα να την εγκαταλείψει, συνεχίζοντας έτσι από άλλη τοποθεσία (ή και χώρα, κατά ορισμένα σενάρια) να ηγείται της ουκρανικής κυβέρνησης και αντίστασης έναντι των Ρώσων.

Η δεύτερη απόφαση θα αφορά στο πόσο καιρό θα πρέπει ο ουκρανικός στρατός να συνεχίσει να υπερασπίζεται το Κίεβο, όταν και εφόσον καταστεί εμφανές ότι η πόλη περνά στον έλεγχο των Ρώσων.

Σε κάθε περίπτωση, προειδοποιεί ο στρατιωτικός αναλυτής, οι απώλειες αμάχων θα είναι τεράστιες, ενώ «δεν μπορεί να αποκλειστεί ο κίνδυνος περαιτέρω κλιμάκωσης του πολέμου»…