Τα αδιέξοδα του Πούτιν και η επόμενη ημέρα για τη Μόσχα

Κώστας Ονισένκο

Ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν υποσχέθηκε χρηματικό ποσό της τάξεως των 7,4 εκατ. ρουβλίων (50 χιλιάδων ευρώ) στις οικογένειες των νεκρών στον πόλεμο της Ουκρανίας. Ηδη το ποσό που μαζεύτηκε να πληρώσει έχει ξεπεράσει το μισό δισ. ευρώ, ωστόσο είναι αμφίβολο αν το ρωσικό κράτος θα πληρώσει εν τέλει αυτά τα χρήματα. Οχι μόνον επειδή το ρούβλι κατρακυλάει μέρα με τη μέρα και αναμένεται να καταρρεύσει εντελώς με τη χρεοκοπία της χώρας – την οποία οι διεθνείς οίκοι τοποθετούν στις αρχές Απριλίου – αλλά και επειδή μεγάλο ποσοστό των νεκρών στρατιωτών αναμένεται να δηλωθούν ως αγνοούμενοι.

Πληροφορίες από τα μετόπισθεν των Ρώσων κάνουν λόγο για κινητά κρεματόρια που ακολουθούν τον ρωσικό στρατό σε ορισμένα σημεία. Σε άλλα σημεία οι Ρώσοι καίνε τους νεκρούς τους σε μεγάλες λακκούβες, περιχύνοντας τα νεκρά σώματα με πετρέλαιο ή απλώς τους θάβουν σε ομαδικούς τάφους. Μέχρι στιγμής, ο αριθμός των νεκρών που αναγνωρίζουν επίσημα οι Ρώσοι είναι κάτι λιγότερο από 500 άτομα, την ώρα που η ουκρανική πλευρά κάνει λόγο για περισσότερα από 12.000. Σε ορισμένες περιπτώσεις τα πτώματα απλώς κείτονται στα χωράφια για μέρες.

Ωστόσο εκτιμάται ότι δεν είναι το οικονομικό κόστος ο λόγος που η κυβέρνηση Πούτιν αποφεύγει να δημοσιοποιήσει τις τεράστιες απώλειες που έχει τις πρώτες δύο εβδομάδες πολέμου, και πολύ περισσότερο να ενημερώσει τις οικογένειες των νεκρών στρατιωτών. Ο λόγος έγκειται μάλλον στις εσωτερικές αντιδράσεις που αναμένεται να έχει αργά ή γρήγορα, όταν οι μητέρες και οι γυναίκες των νεκρών μάθουν ότι οι άνθρωποί τους στάλθηκαν να πεθάνουν σε μια χώρα για λόγους που κανείς ποτέ δεν κατάλαβε. Κάτι αντίστοιχο εξάλλου είχε γίνει και στο Αφγανιστάν.

Αυτό είναι ένα από τα προβλήματα που αναμένεται να αντιμετωπίσει τις επόμενες εβδομάδες το καθεστώς Πούτιν. Τα υπόλοιπα προβλήματα αφορούν την κατάρρευση της ρωσικής οικονομίας, ανεργία, διεθνής απομόνωση σε όλα τα επίπεδα, ραγδαία άνοδος της αγανάκτησης στο εσωτερικό και πτώση της δημοτικότητάς του. Αυτό όμως ήταν το σχέδιο του ρώσου μονάρχη; Οπως επισημαίνουν αναλυτές, όχι.

Ο «περίπατος» δεν ήρθε

 Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν συγκεντρώσει διάφορες κατασκοπείες, ο Πούτιν είχε πειστεί ότι η εισβολή στην Ουκρανία θα ήταν περίπατος, σε τρεις ημέρες θα είχε καταλάβει το Κίεβο και σε μία εβδομάδα θα ήλεγχε όλη τη χώρα και θα τοποθετούσε κυβέρνηση-μαριονέτα. Ο ίδιος υποτίμησε την αντίσταση των Ουκρανών ενώ είχε σαφώς λανθασμένη εικόνα για τις δυνατότητες του ρωσικού στρατού. Παράλληλα, οι συντριπτικές κυρώσεις που έχει υποστεί η ρωσική οικονομία επίσης φαίνεται ότι ήταν μια έκπληξη για τον Πούτιν.

Σήμερα η ρωσική κυβέρνηση αντιλαμβάνεται τη δύσκολη θέση στην οποία έχει βρεθεί. Η δυσκολία του στρατού να προχωρήσει και να καταλάβει μεγάλες πόλεις, ωθεί τους Ρώσους σε ακραίες κινήσεις, σε δολοφονίες αμάχων, βομβαρδισμούς ανθρωπιστικών διαδρόμων και επικοινωνιακούς ακροβατισμούς. Οι τελευταίοι είναι αγαπημένο εργαλείο του Κρεμλίνου εδώ και χρόνια, ωστόσο δεν έχουν το αναμενόμενο αποτέλεσμα καθώς τα διαρκή ψέματα που ξεσκεπάζονται έχουν ως αποτέλεσμα την παντελή έλλειψη εμπιστοσύνης στα λεγόμενα των ρώσων αξιωματούχων.

Η «παγωμένη» σύγκρουση

Αναλυτές θεωρούν ότι τις επόμενες ημέρες το καθεστώς Πούτιν θα ψάξει έναν τρόπο απεμπλοκής από την Ουκρανία. Η «λήξη» του πολέμου και ουσιαστικά η παραδοχή αποτυχίας της «στρατιωτικής επιχείρησης» αν και θα έμοιαζε λογική, δεν είναι μια λύση την οποία μπορεί να επιτρέψει τον εαυτό του ο Πούτιν. Μια «παγωμένη» σύγκρουση θεωρείται το πλέον πιθανό σενάριο, κατά το οποίο τα ρωσικά στρατεύματα θα κρατήσουν ορισμένες από τις θέσεις που κατέλαβαν και θα σταματήσουν τις επιθέσεις στα υπόλοιπα μέτωπα. Η μεταφορά του πολέμου από την Ουκρανία στο εσωτερικό της χώρας, η αναζήτηση του εσωτερικού εχθρού, του ξένου δακτύλου και των «πρακτόρων» θα είναι ο νέος πόλεμος που αναμένεται να διεξαγάγει ο Πούτιν