Βρετανία: Το «αίνιγμα» της Λιζ Τρας

Πρόκειται για δείγματα βιασύνης, παραλείψεων ή αντίθετα ανικανότητας και άγνοιας;

Το ερώτημα πλανάται τελευταία όλο και περισσότερο πάνω από το βρετανικό ΥΠΕΞ και την επικεφαλής του, Λις Τρας.

Η ίδια και το επιτελείο της υποπίπτουν με εκνευριστική πλέον συχνότητα σε τραγικά λάθη.

Στην ανακοίνωση της επέκτασης των κυρώσεων του Λονδίνου και σε άλλους Ρώσους ολιγάρχες, για παράδειγμα, αναρτήθηκε στους επίσημους λογαριασμούς του υπουργείου η φωτογραφία λάθος… «Ντμίτρι».

Τη φωτογραφία του προέδρου της Bank Rossiya, Ντμίτρι Λεμπέντεφ έπρεπε να βάλουν.

Αντί αυτής, ανήρτησαν μια του Ρώσου πρώην προέδρου και πρωθυπουργού, νυν αναπληρωτή προέδρου του ρωσικού Συμβουλίου Ασφαλείας, Ντμίτρι Μεντβέντεφ.

pic.twitter.com/SUjCBgdkZq

— Paul Fenwick 💙🇺🇦 (@kamackeris) March 10, 2022

Μόλις τρεις ημέρες νωρίτερα, στους επίσημους λογαριασμούς της Βρετανίδας ΥΠΕΞ στο Facebook και στο Twitter ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας μετονομάστηκε στη φωτογραφία της κοινής συνάντησης με την Τρας σε… Νίκο Βέρτη.

UK Foreign Secretary Liz Truss mistook Greek Foreign Secretary Nikos Dendias with singer Nikos Vertis.
That happened in a post about the deaths of ethnic Greeks in Ukraine.
Not at all shocked from this shambolic Tory government which has been totally out of touch since 2016 pic.twitter.com/BimMwYDJtn

— Konstantinos (Kostas) Lianos (@LianosKostas) March 8, 2022

Κι αν και για τα παραπάνω λάθη λογικά η ευθύνη ανήκει σε συνεργάτες της Λις Τρας, η νυν επικεφαλής της βρετανικής διπλωματίας δεν φείδεται πολιτικών γκαφών, που έχουν εξοργίσει πολλούς εντός κι εκτός συνόρων του Ηνωμένου Βασιλείου.

Εσχάτως δε αυτές πυκνώνουν με δημόσιες τοποθετήσεις της για την ουκρανική κρίση, κάνοντας αρκετούς στη Βρετανία να μιλούν για ακαταλληλότητα μιας πολιτικού που φιλοδοξεί να γίνει η νέα… Μάργκαρετ Θάτσερ.

View this post on Instagram

A post shared by Liz Truss (@elizabeth.truss.mp)

Η Λιζ και η ουκρανική κρίση

Έχει περάσει ένας μήνας από τότε που η Βρετανίδα ΥΠΕΞ μετέβη στη Μόσχα για συνάντηση με τον Ρώσο ομόλογό της και «γερόλυκο» της διπλωματίας, Σεργκέι Λαβρόφ.

Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία δεν είχε ακόμη αρχίσει και η διεθνής κοινότητα ασκούσε στη Μόσχα πιέσεις να αποσύρει τα στρατεύματα που συγκέντρωνε κοντά στα σύνορα με τη γειτονική της χώρα.

Στην κοινή συνέντευξη Τύπου, ο Λαβρόφ είχε μιλήσει σκωπτικά για «διάλογο μεταξύ κουφού και μουγκού».

Δίπλα του, η Βρετανίδα ΥΠΕΞ ήταν εμφανώς εκνευρισμένη.

Όπως αποκαλύφθηκε -και επιβεβαίωσε η ίδια αργότερα, προσπαθώντας να μαζέψει τα «σπασμένα»- στις διμερείς συνομιλίες η Τρας είχε κάνει μια γκάφα ολκής, στα όρια του διπλωματικού επεισοδίου.

Θέλοντας να τονίσει τότε ότι τα στρατεύματα της χώρας του ήταν εντός της ρωσικής επικράτειας, ο Λαβρόφ τη ρώτησε εάν το Λονδίνο αναγνωρίζει την κυριαρχία της Μόσχας στις περιοχές Ροστόφ και το Βορόνεζ.

Επιδεικνύοντας έλλειψη στοιχειωδών γνώσεων για το πόστο που κατέχει και για την κρισιμότητα του θέματος που χειριζόταν, η Βρετανίδα ΥΠΕΞ απάντησε ορθά-κοφτά πως όχι και ούτε πρόκειται να το κάνει.

Ούτε που είχε καταλάβει ότι είχε μπερδέψει τις εν λόγω ρωσικές περιοχές με τις αυτοανακηρυγμένες «Λαϊκές Δημοκρατίες» του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ, στην ανατολική Ουκρανία.

Την κατάσταση και τα προσχήματα τελικά έσωσε με διορθωτική παρέμβαση ο -παρών στη συνάντηση- Βρετανός πρέσβης στη Μόσχα.

«Μου φάνηκε», δήλωσε αργότερα σε απολογητικό τόνο η Τρας, «ότι ο υπουργός Λαβρόφ μιλούσε για ένα μέρος της Ουκρανίας»…

Κατά τα λοιπά, δεν παρέλειψε κατά την επίσκεψή της στη ρωσική πρωτεύουσα να ποζάρει με γούνινο καπέλα στην Κόκκινη Πλατεία και να αναρτήσει τις φωτογραφίες στα social media, παραπέμποντας στο ταξίδι της Μάργκαρετ Θάτσερ εκεί στο τέλος του Ψυχρού Πολέμου.

Obviously I get Truss was trying to channel Thatcher with this visit, but she must have been absolutely boiling in that outfit – it’s unseasonably warm in Moscow, was 2°C yesterday pic.twitter.com/FwimLduskF

— max seddon (@maxseddon) February 10, 2022

Νωρίτερα τον Φεβρουάριο, η Λιζ Τρας είχε επικριθεί από τη Μόσχα, αλλά και έντονα μέσα στην ίδια τη Βρετανία, όταν -μιλώντας σε αυστηρό τόνο για τις τότε ρωσικά ναυτικά γυμνάσια- ανέφερε επίμονα τη Βαλτική Θάλασσα, στον βορρά, ενώ αυτά γίνονταν στη Μαύρη Θάλασσα, στον νότο.

Τώρα, έχει ξεσηκώσει στο Λονδίνο νέα θύελλα αντιδράσεων, δηλώνοντας σε τουλάχιστον τρεις συνεντεύξεις της ότι ήταν «απόλυτα» υπέρ της μετάβασης Βρετανών εθελοντών στην Ουκρανία για να πολεμήσουν κατά των Ρώσων.

Τα σχόλιά της όχι μόνο ήταν αντίθετα με τη βρετανική νομοθεσία, αλλά και με τα όσα αναφέρονται ρητά στην ιστοσελίδα του δικού της υπουργείου.

Τελικά, αναγκάστηκε να ανακαλέσει.

View this post on Instagram

A post shared by Liz Truss (@elizabeth.truss.mp)

Μόλις προ τριετίας εν τω μεταξύ είχε αποκαλύψει από αφέλεια -όπως προέκυψε- ότι η σύζυγος του πρώην αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών της Ρωσίας και στενού συνεργάτη του προέδρου Πούτιν, Βλαντιμίρ Τσερνούκιν, είχε δώσει στους Τόρις 135.000 λίρες για να δειπνήσει με την τότε πρωθυπουργό Τερέζα Μέι και αρκετούς άλλους υπουργούς, στο Λονδίνο.

Η αποκάλυψη έγινε με μια ανάρτηση της Τρας στο Instagram (στο οποίο είναι υπερδραστήρια), με μια φωτογραφία της βραδιάς, όπου η Λιούμποφ Τσερνούκιν στέκεται στα δεξιά της Μέι.

«Βραδιά γυναικών», ήταν το συνοδευτικό σχόλιο της Λιζ, με hashtags #cabinetandfriends #girlpower”.

View this post on Instagram

A post shared by Liz Truss (@elizabeth.truss.mp)

Η…. «ανθρώπινη χειροβομβίδα»

Στα πρώτα της χρόνια στη βρετανική κυβέρνηση η Λις Τρας ήταν γνωστή ως η «ανθρώπινη χειροβομβίδα».

Μέχρι και σήμερα, ο Τζόνσον συνεχίζει να την αποκαλεί με αυτό το παλιό της παρατσούκλι, όχι απαραίτητα με κολακευτικό τρόπο.

Η Λιζ «έχει την τάση να τινάζει τις καταστάσεις στον αέρα», εξήγησε ανωνύμως στην Guardian ένας αξιωματούχος.

Ο ίδιος ο Τζόνσον «έλεγε πως ο,τιδήποτε βρεθεί στο δρόμο της θα πρέπει να το χειριστείτε με προσοχή».

Παρ’ όλα αυτά, σε αναγνώριση του ζήλου της αλλά και της στήριξης της στα πολιτικά του σχέδια, ο Μπόρις της  εμπιστεύτηκε τρία υπουργεία στη σειρά.

View this post on Instagram

A post shared by Liz Truss (@elizabeth.truss.mp)

Στο ΥΠΕΞ διορίστηκε πέρυσι τον Σεπτέμβριο, μόλις έντεκα χρόνια από την εκλογή της στη Βουλή των Κοινοτήτων.

Εξελέγη βουλευτής με τους Τόρις το 2010, τη χρονιά που οι Συντηρητικοί επέστρεψαν στην κυβέρνηση μετά από 13 χρόνια στην αντιπολίτευση.

Ο τότε πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον την ξεχώρισε αμέσως ως ανερχόμενο αστέρι του κόμματος. Μέσα σε μια διετία την είχε κάνει υπουργό…

Από εκεί και πέρα, η Τρας είχε μια σχεδόν σταθερά ανοδική πορεία.

Πολλοί ωστόσο αρνούνταν να την πάρουν σοβαρά.

Το δικαίωμα τους το είχε δώσει εν μέρει και η ίδια, με διάφορες δημόσιες τοποθετήσεις της, που προκαλούσαν προβληματισμό, έως και θυμηδία.

As Liz Truss is Trending, I thought we should have a montage.

(For people outside the UK, she is an actual cabinet minister in the Tory Govt, that’s how f**ked their party is!) pic.twitter.com/ojvAviHQIE

— Matt Thomas (@Trickyjabs) November 21, 2019

Αλληλουχία… ατυχών στιγμών

Σε κάθε υπουργικό πόστο που ανέλαβε, είχε και από μια ατυχή στιγμή που θα ήθελε να ξεχάσει.

Ούσα υπουργός Παιδείας -το πρώτο υπουργικό πόστο που ανέλαβε, το 2012- αρνήθηκε σε τηλεοπτική εκπομπή να πει πως γράφεται η λέξη  «literate» (μοφωμένος), παραδεχόμενη ότι στο σχολείο ήταν πολύ κακή στη γραμματική.

Το 2014 ο Ντέιβιντ Κάμερον την μετακίνησε στο υπουργείο Περιβάλλοντος, Τροφίμων και Αγροτικών Υποθέσεων, σε έναν κόντρα ρόλο, δεδομένου ότι η Τρας ήταν στο παρελθόν (πριν από την ενασχόλησή της με την πολιτική) Εμπορική Διευθύντρια του πετρελαϊκού κολοσσού Shell.

Τελικά, έκοψε τις επιδοτήσεις για τα ηλιακά πάρκα, χαρακτηρίζοντάς τα «μάστιγα για το τοπίο». Αντιθέτως, υπήρξε ένθερμη υποστηρίκτρια της επέκτασης του αεροδρομίου Χίθροου, αλλά και του fracking για την εξόρυξη φυσικού αερίου ή πετρελαίου (διαδικασία, που απαγορεύτηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο το 2019).

Αυτό όμως που άφησε εποχή επί της θητείας της στο εν λόγω υπουργείο ήταν η αλλόκοτη ομιλία της στο συνέδριο των Συντηρητικών το 2014, όπου μεταξύ άλλων χαρακτήρισε με παράταιρο στόμφο «ντροπή» τις εισαγωγές τυριών στη Βρετανία, έγινε viral και τη στιγμάτισε ως μη σοβαρή πολιτικό.

Η πολιτική φήμη της πήγε από το κακό στο χειρότερο όταν διορίστηκε υπουργός Δικαιοσύνης, επί πρωθυπουργίας Μέι.

Ήταν 2016, μετά το δημοψήφισμα για το Brexit (στο οποίο η ίδια ήταν αρχικά αντίθετη, αλλά μετά άλλαξε γνώμη).

Η ταμπλόιτ Daily Mail καθύβριζε τότε ως «εχθρούς του λαού» τους τρεις δικαστές που αποφάνθηκαν ότι θα πρέπει να ψηφίσει επί του θέματος και το κοινοβούλιο.

Όμως η Λιζ Τρας τήρησε για καιρό… σιγή ασυρμάτου, προκαλώντας ρήξη με το δικαστικό σώμα και πολιτική κατακραυγή.

Μέσα σε 11 μήνες, η Τερέζα Μέι την υποβίβασε, κάνοντάς την Γενική Γραμματέα του υπουργείου Οικονομικών.

Όταν όμως ήρθε το πλήρωμα του χρόνου και ο Μπόρις Τζόνσον έβαλε πλώρη για την αντικατάσταση της Μέι στη Ντάουνινγκ Στριτ, η Λιζ ήταν η πρώτη που έσπευσε να τον στηρίξει δημόσια.

Με την αλλαγή «σκυτάλης» στην πρωθυπουργία, την επιβράβευσε ανοίγοντάς της τον δρόμο για την πολιτική επάνοδο.

View this post on Instagram

A post shared by Liz Truss (@elizabeth.truss.mp)

Κι έτσι, ανέλαβε το 2019 το υπουργείο Διεθνούς Εμπορίου και τον σημαντικό ρόλο των εμπορικών συμφωνιών με τρίτες χώρες μετά το Brexit.

Πολλοί αμφισβήτησαν την καταλληλότητά της για το πόστο, δεδομένης της αρχικής αντίθεσής της στο «διαζύγιο» με την Ε.Ε.

Η Τρας τους διέψευσε. Και συμφωνίες εμπορίου με άλλες χώρες υπέγραψε. Και διαφήμιζε όπου στεκόταν και όπου βρισκόταν το Brexit ως μια μεγάλη ευκαιρία για τη χώρα.

Το ίδιο φαίνεται ότι συνέβη και με την ίδια, πάντως, προβάλλοντας διαρκώς τη δουλειά της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με hashtags όπως #freeworld #selfdetermination και #nolimits, αυξάνοντας τους ακολούθους της και τονώνοντας τη δημοτικότητά της.

Με τον επόμενο ανασχηματισμό, μεταπήδησε στο πρωτοκλασάτο υπουργείο Εξωτερικών.

View this post on Instagram

A post shared by Liz Truss (@elizabeth.truss.mp)

Μια ιστορία… ανατροπών

Οι ανατροπές συνοδεύουν γενικά τη ζωή της Λιζ Τρας, που μεγάλωσε σε μια οικογένεια αριστερών και πήγαινε σε πορείες μαζί με τη μητέρα της, αλλά είδε τον κόσμο αλλιώς όταν άρχισε να σπουδάζει στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.

Ως φοιτήτρια, εντάχθηκε στους Φιλελεύθερους Δημοκράτες. Σύντομα όμως κατέληξε στην πολιτική «αγκαλιά» των Τόρις.

Έκανε ίνδαλμά της τη Μάργκαρετ Θάτσερ και τον νεοφιλελευθερισμό ιδεολογία της.

Τον εφήρμοσε στην πράξη δουλεύοντας στον ιδιωτικό τομέα, με υψηλόβαθμες θέσεις στη Shell και στην εταιρεία τηλεπικοινωνιών Cable & Wireless.

Ο πατέρας της, καθηγητής Μαθηματικών, αρνήθηκε να τη στηρίξει στην πρώτη προεκλογική εκστρατεία της, το 2010.

Ακάθεκτη και απτόητη πάντως, έως και σήμερα, η ίδια συνεχίζει την άνοδό της στο πολιτικό στερέωμα, παρά τα… επικά στραβοπατήματά της.

View this post on Instagram

A post shared by Liz Truss (@elizabeth.truss.mp)

Ο πόλεμος στην Ουκρανία μπορεί να έχει βάλει τώρα «πάγο» στα πλείστα όσα σκάνδαλα ταλανίζουν την πρωθυπουργία του Μπόρις Τζόνσον.

Όμως, η διαδοχολογία έχει αρχίσει εδώ και καιρό και η Λιζ Τρας έχει πάρει θέση στη σειρά, με πρώτο κατά πως φαίνεται τον  υπουργό Οικονομικών, Ρίσι Σουνάκ.

Η ίδια το παλεύει. Μέχρι και τον Ιανουάριο, είχε μεγάλη απήχηση στους κόλπους των Τόρις.

Κόντρα στις γκάφες της, επιχειρεί με τον πόλεμο στην Ουκρανία να αναβαθμίσει το προφίλ της.

«Η Λιζ πάντα έλεγε ότι ήθελε να γίνει πρωθυπουργός», ανέφερε ένας πρώην βοηθός της.

Ήδη από τον περασμένο Δεκέμβριο, οι Times αναρωτιούνταν εάν είναι «η νέα Σιδηρά Κυρία», χαρακτηρίζοντάς την την πιο ισχυρή γυναίκα πολιτικό αυτή τη στιγμή στη Βρετανία.