Η συνήθης ημερομηνία που δίνεται για την έναρξη του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου είναι η 1η Σεπτεμβρίου 1939, όταν ο Χίτλερ εισέβαλε στην Πολωνία μετά την υπογραφή του Συμφώνου Μολότοφ-Ρίμπεντροπ.

Ωστόσο, αυτό αποτέλεσε μόνο ένα από μια σειρά γεγονότων που εκείνη την εποχή θα μπορούσαν να φαίνονται ασύνδετα μεταξύ τους, τα οποία όμως οδήγησαν βήμα – βήμα στην έναρξη του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.

Πώς φτάσαμε στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο

Μεταξύ αυτών: Η εισβολή της Ιαπωνίας στη Μαντζουρία το 1931. Η εισβολή της Ιταλίας στην Αβησσυνία το 1935. Η επαναστρατιωτικοποίηση της Ρηνανίας το 1936 και ο ισπανικός εμφύλιος πόλεμος, που ξεκίνησε την ίδια χρονιά. Η προσάρτηση της Αυστρίας στη Γερμανία και η κρίση των Σουδητών το 1938. Η σοβιετική εισβολή στην Πολωνία εβδομάδες μετά τη Γερμανική και οι εισβολές της Γερμανίας στη Δύση τον επόμενο χρόνο. Παράλληλα, η επιχείρηση Μπαρμπαρόσα και το Περλ Χάρμπορ το 1941.

O Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος δεν ξέσπασε από το πουθενά και δεν ξεκίνησε σε μια μέρα. Πολλά πράγματα συνέβησαν πριν την έναρξή του. Σαν το νερό που μαζεύεται μέχρι… να σπάσει το φράγμα.

Κάτι τέτοιο, σύμφωνα με ανάλυση των New York Times, ζούμε και αυτή την περίοδο: Το νερό σιγά – σιγά μαζευόταν, ωστόσο χρειάστηκε η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία για να το αντιληφθεί μεγάλο μέρος του κόσμου.

Πριν από την εισβολή στην Ουκρανία, είχαμε τις ρωσικές εισβολές στη Γεωργία, την Κριμαία και την ανατολική Ουκρανία, τον ρωσικό βομβαρδισμό στο Χαλέπι, τη χρήση ραδιενεργών και χημικών ουσιών εναντίον Ρώσων αντιφρονούντων στο βρετανικό έδαφος, τη ρωσική ανάμειξη στις αμερικανικές εκλογές και τις μαζικές παραβιάσεις των δικτύων υπολογιστών μας, τη δολοφονία του Μπόρις Νεμτσόφ και την δηλητηρίαση και φυλάκιση του Αλεξέι Ναβάλνι.

«Αντιμετωπίστηκε κάποια από αυτές τις παραβιάσεις της κυριαρχίας, τις νομικές παραβιάσεις, τις παραβιάσεις των συνθηκών, τα εγκλήματα πολέμου και τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας με μια ισχυρή, ενωτική, τιμωρητική απάντηση που θα μπορούσε να αποτρέψει τα όσα θα επακολουθούσαν;» αναρωτιέται ο Bret Stephens των NYT.

«Μήπως oι απαντήσεις της Δύσης σε άλλες παραβιάσεις των παγκόσμιων κανόνων –η χρήση χημικών όπλων από τη Συρία κατά αμάχων, η εξάλειψη της αυτονομίας του Χονγκ Κονγκ από το Πεκίνο, ο πόλεμος του Ιράν με πληρεξούσιο εναντίον των γειτόνων του- έδωσαν στον Βλαντιμίρ Πούτιν μια ανάσα;» συνεχίζει ο αρθρογράφος.

«Εν ολίγοις, είχε ο Πούτιν λόγο να πιστεύει, πριν από τις 24 Φεβρουαρίου, ότι δεν θα μπορούσε να ξεφύγει με την εισβολή του;» καταλήγει με τα ερωτήματα και στη συνέχεια δίνει τις απαντήσεις του.

«Δεν το έκανε» τονίζει και εξηγεί: Σε αντίθεση με τον ισχυρισμό ότι η συμπεριφορά του Πούτιν είναι αποτέλεσμα των αντιδράσεων της Δύσης -όπως η άρνηση να αποκλείσει απολύτως την ενδεχόμενη ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ-, η Δύση έχει περάσει 22 χρόνια για να εξευμενίσει τον Πούτιν, μέσα από έναν μακρύ κύκλο… συστάσεων και τιμωριών που περισσότερο θυμίζουν χάδι. Η καταστροφή της Ουκρανίας είναι ο καρπός αυτού του… κατευνασμού.

Η κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν βρίσκεται τώρα αντιμέτωπη με το ερώτημα αν θέλει να τερματίσει αυτόν τον κύκλο. Η απάντηση δεν είναι ξεκάθαρη. Οι κυρώσεις έχουν πλήξει τη ρωσική οικονομία, οι αποστολές όπλων στην Ουκρανία έχουν βοηθήσει στην επιβράδυνση της ρωσικής προέλασης και η κτηνωδία της Ρωσίας έχει ενοποιήσει το ΝΑΤΟ. Αυτό είναι προς τιμήν του αμερικανού προέδρου.

Αλλά η κυβέρνηση συνεχίζει να λειτουργεί με μια σειρά από δυνητικά καταστροφικές ψευδαισθήσεις, τονίζει το δημοσίευμα.

Οι κυρώσεις μπορεί να καταστρέψουν τη Ρωσία μακροπρόθεσμα. Αλλά ο άμεσος αγώνας στην Ουκρανία είναι βραχυπρόθεσμος. Στο βαθμό που ένα από τα κύρια αποτελέσματα των κυρώσεων ήταν να στείλουν δεκάδες χιλιάδες Ρώσους της μεσαίας τάξης στην εξορία, βοηθώντας στην πραγματικότητα τον Πούτιν, αφού αποδυνάμωσαν μια ισχυρή βάση της πολιτικής αντιπολίτευσης.

Όσο για τους ολιγάρχες, μπορεί να έχασαν τα γιοτ τους, αλλά δεν πρόκειται να σηκώσουν τα όπλα τους.

Ο Πούτιν δεν θα σταματήσει όσο κερδίζει περισσότερα από όσα χάνει

Ο εξοπλισμός της Ουκρανίας με πυραύλους Javelin και Stinger τραυμάτισε και έφερε σε δύσκολη θέση τον ρωσικό στρατό. Η παροχή στο Κίεβο μαχητικών αεροσκαφών MIG-29 και άλλων οπλικών συστημάτων που θα μπορούσαν να αλλάξουν το παιχνίδι, θα μπορούσε να συμβάλει στην αλλαγή του κλίματος. Η άρνηση να το πράξει μπορεί μόνο να παρατείνει την αγωνία της Ουκρανίας.

Οι συχνές υποδείξεις ότι ο Πούτιν έχει ήδη χάσει τον πόλεμο ή ότι δεν είναι δυνατόν να κερδίσει όταν οι Ουκρανοί είναι ενωμένοι στο μίσος τους γι’ αυτόν ή ότι ψάχνει για μια έξοδο – και ότι θα πρέπει να σκεφτόμαστε έξυπνους τρόπους για να του την παρέχουμε – μπορεί να αποδειχθούν σωστές. Αλλά είναι πάρα πολύ νωρίς.

Ο πόλεμος διανύει μόλις την τρίτη εβδομάδα του -οι Ναζί χρειάστηκαν περισσότερο χρόνο για να κατακτήσουν την Πολωνία. Η ικανότητα να υποτάξει κανείς έναν ανήσυχο πληθυσμό είναι κυρίως συνάρτηση του πόνου που είναι διατεθειμένος να προκαλέσει ο κατακτητής. Ενδεικτικά είναι τα πεπραγμένα του Πούτιν στο Γκρόζνι κατά τον πρώτο χρόνο της θητείας του.

Η άρνηση επιβολής ζώνης απαγόρευσης πτήσεων στην Ουκρανία μπορεί να δικαιολογείται επειδή υπερβαίνει τους κινδύνους που οι χώρες του ΝΑΤΟ είναι διατεθειμένες να ανεχθούν. Αλλά η ιδέα ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να ξεκινήσει τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο δείχνει άγνοια της ιστορίας αλλά και αδυναμία.

Μέχρι στιγμής υπάρχουν ελάχιστες ενδείξεις ότι ο Πούτιν είναι πρόθυμος να μειώσει τη σφοδρότητα της επίθεσης που έχει εξαπολύσει στην Ουκρανία – αντίθετα, το να το κάνει τώρα -αφού έχει υποστεί το οικονομικό τίμημα των κυρώσεων αλλά χωρίς να έχει επιτύχει μια σαφή νίκη- θα έθετε σε κίνδυνο τη νομή του στην εξουσία.

Αντιθέτως δεν θα έκανε σε κανέναν εντύπωση αν ενίσχυε τις προσπάθειές του. Αν δηλαδή χρησιμοποιήσει χημικά όπλα, όπως έκανε ο Μπασάρ αλ Άσαντ, ή αν αναπτύξει πυρηνικό όπλο στο πεδίο της μάχης, έχοντας στο μυαλό το μακροχρόνιο ρωσικό στρατιωτικό δόγμα «χάνει περισσότερα από όσα κερδίζει;»

Το ερώτημα απαντάται από μόνο του: Κερδίζει γρήγορα. Τρομοκρατεί τη Δύση. Παγιώνει την εξουσία. Υποφέρει από συνέπειες ελάχιστα βαρύτερες από αυτές που ήδη έχει υποστεί. Και οι συνοδοιπόροι του στο Πεκίνο, την Τεχεράνη και την Πιονγκγιάνγκ… κρατούν σημειώσεις…

Πώς θα ξεκινήσει ο επόμενος παγκόσμιος πόλεμος; Με τον ίδιο τρόπο που έγινε και ο προηγούμενος.

Headlines