Τι θα γινόταν εάν η οικονομία μας εκτιμούσε ό,τι έχει αξία;

της Mariana Mazzucato*

Η φροντίδα είναι η ζωογόνος δύναμη που στηρίζει την υγεία και την ευημερία, συνδέοντας κοινωνίες και οικολογίες. Αλλά οι καθημερινές μορφές φροντίδας, αν και ουσιαστικές, υποτιμώνται συστηματικά.

Η μεγαλύτερη φροντίδα παρέχεται από γυναίκες, οι συνεισφορές των οποίων γιορτάζονται την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, παρ’ όλο που θα πρέπει να σημειώνονται κάθε μέρα του χρόνου.

Η κρίση του COVID-19 έχει διευρύνει τις ικανότητές μας φροντίδας και έχει αναδείξει τον θεμελιώδη αλλά υποτιμημένο ρόλο που διαδραματίζουν στην κοινωνία μας.

Καθώς κάνουμε απολογισμό των συντριμμιών της πανδημίας, πρέπει να χρησιμοποιήσουμε αυτή τη στιγμή για να αναθεωρήσουμε τον τρόπο με τον οποίο μετράμε την αξία και, επομένως, τον τρόπο οργάνωσης της παγκόσμιας οικονομίας.

Στόχος πρέπει να είναι η δημιουργία μιας οικονομίας που να υποστηρίζει την υγεία και την ευημερία κάθε ανθρώπου στον πλανήτη, καθώς και την υγεία του ίδιου του πλανήτη. Αυτήν τη στιγμή έχουμε το αντίστροφο: ένα σύστημα που εκτιμά την υγεία μόνο ως μέσο για τον σκοπό της οικονομικής ανάπτυξης.

Τι θα χρειαζόταν για να δημιουργηθεί μια οικονομία που να μετράει αυτό που πραγματικά εκτιμούμε;

Πρώτον, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι καμία μεμονωμένη μέτρηση δεν μπορεί να συμπεριλάβει όλες τις διαφορετικές συνιστώσες της Υγείας για Όλους, ειδικά όχι ένα μονολιθικό και εξαιρετικά παραμορφωτικό μέτρο όπως το ΑΕΠ.

Θα πρέπει να προχωρήσουμε προς μια παγκόσμια συλλογή δεδομένων και αναλυτικό πλαίσιο που θα εγκαταλείπει τέτοιους απλοϊκούς δείκτες.

Δεύτερον, οι εναλλακτικές μετρήσεις πρέπει να ταιριάζουν μεταξύ τους ως μέρος μιας ολιστικής προσέγγισης που επιτρέπει στις πληροφορίες να συζητούνται με διαφάνεια και να αναπαράγονται σε διάφορα τοπικά πλαίσια.

Πρέπει να υποστηρίξουμε τα στρατηγικά δημόσια οικονομικά και να ενισχύσουμε τους μοχλούς νομικής και οικονομικής πολιτικής σε δημόσιο, ιδιωτικό και τρίτο τομέα.

Αυτό σημαίνει διεύρυνση της φορολογικής βάσης, εισαγωγή πιο προοδευτικής φορολογίας, αύξηση της χρηματοοικονομικής παιδείας, διεύρυνση της χρηματοοικονομικής ένταξης, επέκταση της ικανότητας του δημόσιου τομέα να οικοδομήσει δίκαια οικονομικά πλαίσια και εξάλειψη των οικονομικών εμποδίων στις υπηρεσίες υγείας.

Τα οικονομικά μέχρι τώρα μετρούσαν την τιμή των πάντων και την αξία του τίποτα. Αυτό πρέπει να αλλάξει. Πρέπει να μετράμε την αξία των πάντων, ώστε να μπορούμε να λογοδοτούμε για τα πράγματα που πραγματικά έχουν σημασία.

Η υγεία και η ευημερία – και η φροντίδα που τα συντηρεί – πρέπει να γίνουν τα κύρια μέτρα επιτυχίας μας.

*Η Μαριάνα Μαζουκάτο είναι καθηγήτρια Οικονομικών και Καινοτομίας στο τμήμα Economics of Innovation and Public Value στο University College London και ιδρυτική διευθύντρια του UCL Institute for Innovation and Public Purpose.