Πόλεμος στην Ουκρανία: Ετοιμότητα στο ΝΑΤΟ αλλά και διαφωνίες εντός ΕΕ για τα επόμενα βήματα

Ανταπόκριση, Βρυξέλλες.

Οι δίδυμες Σύνοδοι Κορυφής του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) (αλλά και η παράλληλη των G7) που ξεκινούν την Πέμπτη 24 Μαρτίου στις Βρυξέλλες αποτελούν το νεότερο επεισόδιο του τραγικού σίριαλ της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, καθώς οι δυτικοί σύμμαχοι και εταίροι αναζητούν νεότερα περιοριστικά μέτρα και κυρώσεις που θα μπορούσαν να επιβληθούν στη Μόσχα με σκοπό να αυξηθεί ακόμη περισσότερο το κόστος μίας στρατιωτικής επιχείρησης που, σύμφωνα τουλάχιστον με τους αμυντικούς αναλυτές, δεν εξελίσσεται με τον τρόπο που είχε σχεδιάσει ο Βλαντίμιρ Πούτιν.

Στις Βρυξέλλες ο Μπάιντεν – Ο διπλός συμβολισμός

Η παρουσία του Αμερικανού Προέδρου Τζο Μπάιντεν, ο οποίος αναμενόταν στην πρωτεύουσα του Βελγίου το βράδυ της Τετάρτης 23 Μαρτίου, τόσο στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ όσο και σε αυτή των «27» της ΕΕ συνιστά ένα διπλό συμβολισμό, τόσο από την άποψη της ευρωατλαντικής ενότητας όσο και της σαφούς επιστροφής των ΗΠΑ στο επίκεντρο των εξελίξεων ασφαλείας στη «γηραιά ήπειρο».

Ο κ. Μπάιντεν, ο οποίος πριν προσγειωθεί σε ευρωπαϊκό έδαφος επρόκειτο να ανακοινώσει νέες κυρώσεις στα μέλη της ρωσικής Δούμας, θα μεταβεί μετά τις Βρυξέλλες στην Πολωνία – τη χώρα που αναδεικνύεται προς το παρόν στον στενότερο και αναμφίβολα τον πλέον φωνασκούντα αμερικανικό σύμμαχο στο Ουκρανικό Ζήτημα.

Εκλιπαρούν

«Ο Μπάιντεν καταφθάνει στην Ευρώπη ως ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης μίας ξανά ενδυναμωμένης διατλαντικής συμμαχίας που δεν ανέμενε ότι υπήρχε» τονίζει ο Τζέρεμι Σαπίρο, διευθυντής ερευνών και ειδικός επί των ευρωατλαντικών σχέσεων στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων (ECFR).

«Παρά τα τέσσερα χρόνια του Ντόναλντ Τραμπ και τις διάφορες αμφιβολίες για την Αμερικανική σε όλη την Ευρώπη, σχεδόν όλοι οι Ευρωπαίοι φαίνεται να εκλιπαρούν για την αμερικανική ηγεσία στην τρέχουσα κρίση» συμπληρώνει.

Σύμφωνα πάντως με όσα δήλωσε ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτεμπεργκ στην καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου πριν από τη Σύνοδο, η Συμμαχία αναμένεται να προμηθεύσει την Ουκρανία με τον απαραίτητο εξοπλισμό για να μπορέσει να αντιμετωπίσει μία επίθεση με χημικά, βιολογικά και πυρηνικά όπλα.

«Ανησυχούμε για τη χρήση χημικών ή βιολογικών όπλων» τόνισε ο κ. Στόλτεμπεργκ, κινούμενος στην ίδια γραμμή με τις ανησυχίες που εξέφρασε στην αποκλειστική της συνέντευξη στο «Βήμα» την περασμένη Κυριακή η Μόνιμη Αντιπρόσωπος των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ, η Τζούλιαν Σμιθ.

Στο πλαίσιο των αλλαγών που έρχονται στη δομή δυνάμεων της Συμμαχίας που περιέγραψε το Βήμα  ο ΓΓ του ΝΑΤΟ δήλωσε επίσης ότι αναμένεται η εγκατάσταση άλλων τεσσάρων στρατιωτικών μονάδων  (battlegroups) στην ανατολική πτέρυγα Ουγγαρία, Σλοβακία, Βουλγαρία, Ρουμανία – πέραν των υπαρχόντων σε Πολωνία, Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία

Ρωγμές στην «πανοπλία» της ΕΕ;

Ωστόσο, σε καθαρά κοινοτικό επίπεδο, μετά από τo αρχικό «σπριντ» στην επιβολή μίας καταιγίδας κυρώσεων σε διάφορους τομείς και κατά πολιτικών προσώπων και ολιγαρχών, ορισμένες ρωγμές έχουν αρχίσει να εμφανίζονται στην «πανοπλία» της ΕΕ και στην κοινή γραμμή των κρατών – μελών.

Τα ερωτήματα για το ποια πρέπει να είναι τα επόμενα βήματα αλλά και τι ακριβώς θα τα πυροδοτεί απασχολούν πλέον όλα τα κράτη – μέλη, καθώς οι συζητήσεις επικεντρώνονται στην επέκταση των κυρώσεων στον ενεργειακό τομέα – ζήτημα όμως που συνδέεται άμεσα με την έκρηξη των τιμών της ενέργειας σε όλη την Ευρώπη μέσα σε ένα ολοένα και πιο ασφυκτικό πληθωριστικό περιβάλλον.

Ουσιαστικά, η μία σχολή σκέψης εκπροσωπείται κατά βάση από τη Γερμανία, που λόγω και της βαθιάς ενεργειακής εξάρτησής της από το ρωσικό φυσικό αέριο επιθυμεί να υπάρξει ένα «φρένο» ώστε να φανεί αν οι επιβληθείσες κυρώσεις αποδίδουν πριν εισαχθούν και νέες.

Ο Καγκελάριος Όλαφ Σολτς μίλησε την Τετάρτη στο Μπούντεσταγκ για τον κίνδυνο εισόδου της ΕΕ σε βαθιά ύφεση αν υπάρξουν κυρώσεις που θα έκοβαν την ενεργειακή τροφοδοσία της Ευρώπης από τη Ρωσία. «Οι κυρώσεις δεν πρέπει να πλήξουν τα ευρωπαϊκά κράτη σκληρότερα από τη ρωσική ηγεσία» τόνισε.

Η δεύτερη σχολή σκέψης εκπροσωπείται κυρίως από την Πολωνία και τις χώρες της Βαλτικής που θέλουν εμπάργκο πετρελαίου και σκληρότερες κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Αξιωματούχοι από αυτές τις χώρες θεωρούν ότι οι Ευρωπαίοι δεν μπορούν να αναμένουν να συμβεί κάτι χειρότερο, πχ μία επίθεση με χημικά όπλα, ώστε να επιβληθούν νέες κυρώσεις, και οι αποφάσεις πρέπει να ληφθούν τώρα.

Η ΕΕ αναζητεί λύση στον γρίφο των υψηλών τιμών ενέργειας

Το πιο καυτό όμως ζήτημα είναι ποιες ενέργειες πρέπει να γίνουν ώστε η ΕΕ να βοηθήσει κεντρικά τα κράτη-μέλη ώστε να ελεγχθεί το ιλιγγιώδες, πλέον, ενεργειακό κόστος που πλήττει νοικοκυριά και επιχειρήσεις – με το τέλος αυτής της κατάστασης να είναι απρόβλεπτο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε την Τετάρτη 23 Μαρτίου τις προτάσεις της επί του ζητήματος ενόψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Το έγγραφο επιλογών που συνοδεύεται από εκτενές παράρτημα περιλαμβάνει προτάσεις για επεμβάσεις, σε εθνικό επίπεδο, τόσο στη χονδρική όσο και στη λιανική αγορά, μέσα από την επιβολή πλαφόν στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος, τις επιχορηγήσεις προς τους καταναλωτές ή και με την επιβολή φόρου στα κέρδη των ενεργειακών εταιρειών που έχουν αυξηθεί πολύ λόγω των τρεχουσών τιμών.

Παράλληλα, η Κομισιόν κατέθεσε και μία πρόταση με το βλέμμα προς τον επόμενο χειμώνα τόσο για την από κοινού αγορά αερίου όσο και για την αύξηση των αποθεμάτων – αν και δεν διαθέτουν όλα τα κράτη-μέλη αποθηκευτικούς χώρους.

Η πρόταση της Κομισιόν προβλέπει την υποχρέωση των «27» να έχουν αποθέματα 80% στις υποδομές τους για τον επόμενο χειμώνα – ένα ποσοστό που σχεδιάζεται να αυξηθεί τα επόμενα χρόνια στο 90%.

Τα κράτη-μέλη πρέπει να έχουν επιτύχει το 80% μέχρι την 1η Νοεμβρίου 2022. Σε σχέση με την από κοινού αγορά αερίου, προτείνεται η δημιουργία μίας Task Force με συντονιστικό ρόλο κατά το πρότυπο που ακολουθήθηκε με την Covid-19.

Πηγή Το Βήμα