«Η πανδημία του καρκίνου δεν μπορεί να περιμένει»

Ποια μορφή μπορεί να πάρει ο αγώνας για την καταπολέμηση των ογκολογικών ασθενειών σε έναν κόσμο που φέρει ακόμη τα σημάδια της πανδημίας; Το ερώτημα που απασχολεί τους ειδικούς παγκοσμίως, βρέθηκε στο επίκεντρο του συνεδρίου του Economist με τίτλο «Η ατζέντα της Ελλάδας για την καταπολέμηση του καρκίνου στον μετα-covid κόσμο», που πραγματοποιήθηκε για δεύτερη συνεχή χρονιά υπό την αιγίδα της ΕΟΠΕ (Ένωσης Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδος) και άλλων Ιατρικών Εταιρειών, την Πέμπτη 17 Μαρτίου, στις 09:00 στο InterContinental Athens Hotel.

Ένας εκ των συμμετεχόντων ιατρών, ο Αναστάσιος Μπούτης, Παθολόγος – Ογκολόγος στο Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης «Θεαγένειο» και Γενικός Γραμματέας Δ.Σ. της Εταιρείας Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδος (ΕΟΠΕ), μίλησε για τα ψηφιακά εργαλεία που θα μπορούσαν όχι μόνο να αμβλύνουν τις επιπτώσεις της πανδημίας επί της διαχείρισης των ογκολογικών ασθενειών στη χώρα μας, αλλά και να προάγουν την έρευνα κατά του καρκίνου.

Την προηγούμενη εβδομάδα συμμετείχατε στο συνέδριο του Economist με θέμα «Η ατζέντα της Ελλάδας για την καταπολέμηση του καρκίνου στον μετα-covid κόσμο». Το συνέδριο εστίασε στην μετά-covid εποχή. Με ποιο τρόπο έχει επηρεάσει η πανδημία τη διαχείριση της νόσου του καρκίνου;

Η πανδημία του κορονοϊού επέφερε σοβαρά προβλήματα στη διαχείριση των ογκολογικών ασθενών: αναστολή προληπτικών εξετάσεων, καθυστερημένες διαγνώσεις, διαγνώσεις σε πιο προχωρημένα στάδια, καθυστερήσεις στη θεραπεία, διακοπές θεραπειών κ.ά. Η επιστημονική μας εταιρεία, η ΕΟΠΕ (Εταιρεία Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας), κατέβαλε τη μέγιστη προσπάθεια προστασίας των ογκολογικών ασθενών με έκδοση κατευθυντήριων οδηγιών διαχείρισης, προτεραιοποίηση στον εμβολιασμό, πρόσβαση στην ενισχυτική 3η και 4η δόση εμβολιασμού καθώς και στα αντιικά φάρμακα, με αποτέλεσμα να είμαστε συνεχώς κοντά στις εξελίξεις και κοντά στον ογκολογικό ασθενή. Το σύνθημά μας είναι ότι η πανδημία του καρκίνου δεν μπορεί να περιμένει και είμαστε εδώ για να την αντιμετωπίσουμε.

Κατά την διάρκεια του συνεδρίου εστιάσατε στη συζήτηση για την διαχείριση της νόσου του καρκίνου και την αξία του ογκολογικού φακέλου του ασθενούς. Τι είναι ο ογκολογικός φάκελος ενός ασθενούς και τι περιέχει;

Βρισκόμαστε στην εποχή, όπου η ανάγκη ψηφιακού μετασχηματισμού της υγείας είναι πιο επιτακτική από ποτέ, γεγονός που έγινε ακόμα πιο εμφανές με την εμπειρία της πανδημίας. Η ογκολογία αποτελεί τομέα στον οποίο η ψηφιακή καινοτομία έχει ήδη ευρεία εφαρμογή. Ο ηλεκτρονικός ογκολογικός φάκελος επιτρέπει τη βελτίωση της ανταλλαγής πληροφοριών και την επικοινωνία γιατρού-ασθενούς. Περαιτέρω δίνει τη δυνατότητα καταγραφής των δεδομένων και χρήσης από τον ίδιο τον ασθενή για κάθε σκοπό, όπως η αναζήτηση πληροφορίας, εξειδικευμένης γνώμης, αλλαγή τόπου ή δομής παρακολούθησης κ.ά. Η κεντρική συλλογή ανωνυμοποιημένων δεδομένων δίνει τη δυνατότητα αξιοποίησης για επιστημονική έρευνα, αλλά και επίβλεψης των παροχών υγείας από τις ρυθμιστικές αρχές.

Πώς μπορεί να συμβάλει ο ογκολογικός φάκελος ασθενούς στη βελτίωση στη διαχείριση της νόσου του καρκίνου; Γιατί είναι σημαντικός;

Η εξασφάλιση συνεχούς και απρόσκοπτης επικοινωνίας των ασθενών με τους γιατρούς με τα εργαλεία που μας προσφέρει η σύγχρονη τεχνολογία αποδεδειγμένα συντελεί στη βελτίωση της έκβασης, της ποιότητας ζωής και κατ’ επέκταση της επιβίωσης των ογκολογικών ασθενών. Πιο εξειδικευμένες λειτουργίες του φακέλου που ενδιαφέρουν την ογκολογική κοινότητα σε ερευνητικό και επιστημονικό επίπεδο αποτελούν η οργανωμένη καταγραφή των ογκολογικών ασθενών, ο βέλτιστος προγραμματισμός των θεραπειών, η καταγραφή και αποτίμηση συσχέτισης θεραπειών και βιοδεικτών και κατ’ επέκταση η ολοκληρωμένη αποτύπωση του «ταξιδιού» του ασθενούς με τον καρκίνο. Η από δεκαετίας συστηματική καταγραφή των θεραπευτικών πρωτοκόλλων της ΕΟΠΕ, με ετήσια επικαιροποίηση, είναι επίσης ενταγμένη στον ηλεκτρονικό φάκελο και επιτρέπει αφενός την καλύτερη διαχείριση των ασθενών από τους θεράποντες ογκολόγους και αφετέρου δίνει τη δυνατότητα στην πολιτεία συστηματικής καταγραφής, αξιολόγησης και ελέγχου της ορθής κλινικής πρακτικής και εφαρμογής των διεθνών κατευθυντήριων οδηγιών αντιμετώπισης του καρκίνου.

Ποιες είναι οι ενέργειες της ΕΟΠΕ για την δημιουργία του ογκολογικού φακέλου του ασθενούς ;

Η Εταιρεία Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας με την υποστήριξη και τη σύμπραξη με την εταιρεία Dataverse έχει υλοποιήσει τον πρώτο ηλεκτρονικό Ογκολογικό Φάκελο OncoEHR, το πρώτο ηλεκτρονικό Μητρώο Ογκολογικού Ασθενούς. Ο φάκελος αυτός επιτρέπει την πλήρη καταγραφή και εύκολη αναπαραγωγή της αναγκαίας ιατρικής πληροφορίας, την ενσωμάτωση εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης και συμπεριλαμβάνει όλα τα χαρακτηριστικά που αφορούν ογκολογικούς ασθενείς, όπως η διαχείριση των αντινεοπλασματικών θεραπειών, η ταξινόμηση και σταδιοποίηση των νεοπλασματικών νοσημάτων και η απόλυτη ασφάλεια της ιδιωτικότητας. Τα τρία κύρια χαρακτηριστικά είναι ότι πρόκειται για ασθενοκεντρικό, εύκολα μεταφερόμενο και ψευδοανωνυμοποιημένο φάκελο. Θα συνοψίσω λέγοντας πως η ψηφιακή εποχή στην ογκολογία είναι μια πραγματικότητα. Οι πρωτοβουλίες της Εταιρείας Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας σε συνεργασία με τους εκπροσώπους της πολιτείας, τους υπόλοιπους φορείς και επαγγελματίες υγείας, τους συλλόγους ασθενών θα εξασφαλίσουν τον επιθυμητό ψηφιακό μετασχηματισμό της υγείας, με στόχο τη βελτίωση της καθημερινότητας των ογκολογικών ασθενών.

Μπορείτε να μάθετε περισσότερα για το συνέδριο του Economist εδώ και για την Εταιρεία Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδος εδώ.