«Η Ευρώπη πήρε το μάθημά της από την επιθετικότητα του Πούτιν»

Ο Μάνφρεντ Βέμπερ, πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ) στο Ευρωκοινοβούλιο, το καλοκαίρι αναμένεται να εκλεγεί και πρόεδρος του ΕΛΚ, διαδεχόμενος τον Ντόναλντ Τουσκ. Στη συνέντευξή του στα «ΝΕΑ» εκτιμά ότι η ΕΕ πήρε το μάθημά της με τον πόλεμο του Πούτιν, προς πολλές κατευθύνσεις.

Κύριε Βέμπερ, η Δύση απάντησε με άνευ προηγουμένου κυρώσεις στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Αλλά δεν επαρκούν. Τι άλλο μπορεί να κάνει η ΕΕ;

Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία δεν έχει προηγούμενο στη νεότερη ιστορία. Ο Πούτιν επιτίθεται σε πολίτες, νοσοκομεία, σχολεία, εκκλησίες, ισοπεδώνει ολόκληρες πόλεις. Στόχος του είναι η υποταγή των Ουκρανών και η καταστροφή της δημοκρατίας και του δυτικού προσανατολισμού της χώρας. Αυτός ο εθνικιστικός ιμπεριαλισμός είναι καταρράκωση του πολιτισμού μας. Οι Ουκρανοί αγωνίζονται για τις αξίες της Ευρώπης. Ηταν επιβεβλημένες γρήγορες, αποτελεσματικές και αποφασιστικές απαντήσεις με κυρώσεις. Αυτό όμως δεν επαρκεί. Πρέπει να ενισχύσουμε την υποστήριξή μας στην Ουκρανία με χρήματα, προμήθειες και όπλα και να επεκτείνουμε τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας.

Τι επιπτώσεις στην ΕΕ αναμένετε ότι θα έχει ο επιθετικός πόλεμος κατά της Ουκρανίας μεσοπρόθεσμα;

Η ΕΕ έκανε ένα βήμα στην κατεύθυνση να καταστεί σοβαρός διεθνής παράγοντας, πέρα από την οικονομική της δύναμη. Σήμερα είναι ενωμένη και αλληλέγγυα. Αυτή η «στιγμή του Κιέβου» πρέπει να αξιοποιηθεί για να καταστεί επιτέλους ισχυρή στους τομείς της εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας π.χ. τερματίζοντας την ομοφωνία σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και ενισχύοντας τον πυλώνα αμυντικής πολιτικής σε συντονισμό με το ΝΑΤΟ.

Η Ουκρανία δεν εγκαταλείπει τον στόχο ένταξης στην ΕΕ. Πώς πρέπει να αντιδράσει η ΕΕ στην επιδίωξη αυτήν;

Η Ουκρανία έχει κάθε δικαίωμα να θέλει να γίνει μέλος της ΕΕ. Ενας λαός που επιλέγει τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής, πρέπει να είναι ευπρόσδεκτος στην ΕΕ. Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει δίκιο όταν λέει ότι «η Ουκρανία είναι δική μας». Η ΕΕ πρέπει να δώσει προοπτική στην Ουκρανία. Οι ενταξιακές συνομιλίες είναι χρονοβόρες. Απαιτείται γρήγορα και θεμελιωμένα μία προσφορά της ΕΕ, όπως η στενότερη οικονομική σύνδεση της Ουκρανίας με την ΕΕ.

Ο πόλεμος της Ουκρανίας θα παραπέμψει στις ελληνικές καλένδες τη διαμάχη της ΕΕ για θέματα κράτους δικαίου με την Πολωνία και την Ουγγαρία;

Η Πολωνία ειδικότερα, αλλά και η Ουγγαρία, κάνουν σήμερα σπουδαία πράγματα στην υποδοχή προσφύγων. Εκφράζω τον σεβασμό μου για αυτό. Αλλά τα ζητήματα κράτους δικαίου είναι θεμελιώδη. Είναι ακριβώς οι αξίες, για τις οποίες αγωνίζονται σήμερα οι Ουκρανοί. Επ’ αυτού δεν μπορεί να γίνει κανένας συμβιβασμός. Η πολωνική κυβέρνηση έδειξε ανοιχτή τους τελευταίους μήνες και ενέδωσε σε κάποιο βαθμό. Δυστυχώς, τα πράγματα είναι διαφορετικά με την ουγγρική κυβέρνηση.

Η Γερμανία έκανε ιστορική στροφή με ένα γιγαντιαίο εξοπλιστικό πρόγραμμα των ενόπλων δυνάμεων. Τι σημαίνει αυτό για τον ρόλο της Γερμανίας στην ΕΕ;

Η Γερμανία ήταν πάντα πολύ επιφυλακτική σε στρατιωτικά ζητήματα, επικαλούμενη το κακό ιστορικό παρελθόν. Αλλά αυτό, μετά την απειλή του Πούτιν, πρέπει να λήξει. Ως ισχυρή χώρα, έχουμε ευθύνη για τους εταίρους σε ΕΕ και ΝΑΤΟ. Η βελτίωση του εξοπλισμού και η ενίσχυση της Μπούντεσβερ είναι πολύ σωστή επιλογή, όπως σωστά κάνει η Ελλάδα με τον στρατό της εδώ και αρκετό καιρό. Η Γερμανία αποδεικνύει ότι ενισχύει τους δεσμούς με τους συμμάχους της στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ. Η γερμανική κυβέρνηση πρέπει να αναλάβει ηγετικό ρόλο σε ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες, όπως η δύναμη ταχείας παρέμβασης της ΕΕ.

Ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επιχειρεί να μεσολαβήσει μεταξύ Κιέβου και Μόσχας, αλλά δεν συμμετέχει στις κυρώσεις της Δύσης. Πώς κρίνετε τον ρόλο του;

Οπως συμβαίνει συχνά, ο Ερντογάν παίζει το δικό του παιχνίδι. Αν συμβάλει στην αποχώρηση της Ρωσίας από την Ουκρανία και σε μια διαρκή ειρήνη, είναι ευπρόσδεκτο. Αν παίζει διπλό παιχνίδι – αντί να συμπαραταχθεί με τα θύματα – είναι επικίνδυνο. Περιμένω να υποστηρίξει τις κυρώσεις της Δύσης στη Ρωσία. Δεν υπάρχει ουδετερότητα σε αυτόν τον πόλεμο.

Είναι δικαιολογημένες οι ανησυχίες ότι ο Ερντογάν θα ακολουθήσει το παράδειγμα του Πούτιν με επεκτατική επιθετικότητα στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο;

Ελπίζω η ΕΕ να πήρε το μάθημά της από την επιθετικότητα του Πούτιν. Η εποχή τού «δεν βλέπω, δεν με ενδιαφέρει» τελείωσε. Είπα και επαναλαμβάνω: όταν πρόκειται για τα συμφέροντα ενός μέλους η ΕΕ, τα κράτη-μέλη της πρέπει να παίρνουν καθαρή θέση. Η Ελλάδα, η Κύπρος και ολόκληρη η ΕΕ έχουν συμφέροντα στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Εάν γίνει οποιαδήποτε προσπάθεια αμφισβήτησης της εδαφικής ακεραιότητας Ελλάδας ή Κύπρου, η απάντηση ολόκληρης της ΕΕ πρέπει να είναι ξεκάθαρη και σκληρή.