OT FORUM – Μητσοτάκης: Στη φαρέτρα μας η μείωση ΦΠΑ στα τρόφιμα

Η συζήτηση με τον πρωθυπουργό, όπως ήταν αναμενόμενο, ξεκίνησε με την οικονομική κρίση, που έχει επιδεινώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία, και κυρίως την ακρίβεια που εξανεμίζει τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.

Για πρώτη φορά ο πρωθυπουργός παραδέχθηκε ότι δεν αποκλείει μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα, μια είδηση που έγινε δεκτή με ανακούφιση.

Το μέτρο αυτό παραμένει στη φαρέτρα της κυβέρνησης, είπε ο πρωθυπουργός, αν και αναγνώρισε ότι πρόκεται για ιδιατέρως ακριβή επιλογή.

Με την τιμή της ενέργειας να καίει την τσέπη των καταναλωτών ο πρωθυπουργός αφού αναφέρθηκε στα μέτρα που έχουν ληφθεί για τη στήριξη των νοικοκυριών, τόνισε και τη χαραμάδα ευκαιρίας που ανοίγεται στην παρούσα συγκυρία για την Ελλάδα προκειμένου να μετατραπεί σε ενεργειακό κόμβο.

Αισιοδοξία γεννά και η απάντηση του πρωθυπουργού για την αύξηση του κατώτατου μισθού, την οποία, εντάσσοντας την στη γενική πολιτική για τη στήριξη των ευάλωτων, χαρακτήρισε «ουδόλως ευκαταφρόνητη».

Για την αύξηση του κατώτατου μισθού που θα ισχύσει από την 1η Μαΐου «δεν θα σας πω το ύψος. Όμως δεν θα είναι ευκαταφρόνητη, θα είναι σημαντική. Ο πληθωρισμός έχει δημιουργήσει άλλες συνθήκες σήμερα σε σχέση με αυτές πριν από δύο μήνες».

Ελπίδες δημιούργησε ο πρωθυπουργός και ως προς τις απαιτήσεις των Βρυξελλών και τους δημοσιονομικούς στόχους που θα θέσουν, λέγοντας ότι αυξάνονται οι σύμμαχοι της Ελλάδας που ζητούν δημοσιονομική ευελιξία, κυρίως σε ότι αφορά συγκεκριμένες δαπάνες.

Προανήγγειλε δε συμπληρωματικό προϋπολογισμό, επισημαίνοντας ότι «οι στόχοι για το πρωτογενές αποτέλεσμα θα αναθεωρηθούν, δεν θα θέσουμε σε κίνδυνο την αναπτυξιακή δυναμική και την κοινωνική συνοχή».

Στο πολιτικό επίπεδο ο πρωθυπουργός επανάλαβε ότι εκλογές θα γίνουν στο τέλος της τετραετίας και ότι δεν θα άλλαξει εκ νέου τον εκλογικό νόμο, άφησε όμως για πρώτη φορά τόσο εμφανώς ανοιχτό το παράθυρο για σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας.

«Άνοιγμα» έκανε ο πρωθυπουργός και στην Τουρκία, χωρίς όμως καμία αυταπάτη και λέγοντας χαρακτηριστικά «το παράθυρο του διαλόγου είναι ανοιχτό όσο η πόρτα των προκλήσεων παραμένει κλειστή».

Σε ό,τι αφορά δε την κριτική που δέχεται η κυβέρνηση για τον χειρισμό του πολέμου στην Ουκρανία και την αποστολή οπλισμού ο πρωθυπουργός υπεραμύνθηκε των επιλογών του λέγοντας χαρακτηριστικά: «Πρέπει να ξέρουμε πού στεκόμαστε και πού πατάμε. Στις κρίσιμες στιγμές διαλέγουμε πλευρά, δεν είμαστε με τη Δύση, είμαστε και εμείς η Δύση. Ηταν σημαντικό να μην αποτελέσει η Ελλάδα εξαίρεση στην ΕΕ και να στείλει οπλισμό και υποστήριξη στην Ουκρανία» είπε χαρακτηριστικά, δίνοντας γεωπολιτική χροιά στο ζήτημα με έμμεσες αναφορές στην Τουρκία.

Πρωτοφανείς καταστάσεις – Ακριβά μέτρα

«Παράθυρο» για ενδεχόμενη μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα άφησε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλώντας στο OT FORUM.

Ο πρωθυπουργός, αναφερόμενος στην εγχώρια οικονομική κατάσταση και την ακρίβεια, έκανε λόγο για πρωτοφανείς καταστάσεις σημειώνοντας ότι η παγκόσμια γεωπολιτική κρίση λόγω της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία ήρθε μετά από την πανδημία, που είχε ήδη δημιουργήσει ασυμμετρίες μεταξύ προσφοράς και ζήτησης.

Αυτό είχε ως αποτέλεσμα μια απότομη αύξηση του κόστους της ενέργειας, που οδήγησε σε έντονες πληθωριστικές τάσεις σε ΗΠΑ και Ευρώπη, όπως και στην Ελλάδα.

Ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι πρόκειται για μία κρίση πρωτίστως εισαγόμενη, η οποία πρέπει να αντιμετωπιστεί σε εγχώριο και ευρωπαϊκό επίπεδο, με παρεμβάσεις στη χονδρική αγορά φυσικού αερίου.

«Αυτό δεν αποτελεί άλλοθι για να μην απαντήσουμε με εθνικά όπλα στο κύμα ακρίβειας», έσπευσε να προσθέσει ο πρωθυπουργός, τονίζοντας ότι η Ελλάδα είναι μία χώρα με χαμηλούς μισθούς, επομένως η πίεση στα νοικοκυριά είναι πολύ μεγαλύτερη.

Στοχευμένες παρεμβάσεις

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπερασπίστηκε την λογική των στοχευμένων παρεμβάσεων, απαριθμώντας τα μέτρα που έχουν ληφθεί το τελευταίο διάστημα.

Ανέφερε χαρακτηριστικά την επιδότηση λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας, το έκτακτο επίδομα βοήθειας στα πιο αδύναμα νοικοκυριά, την επιδότηση 60 λίτρων το μήνα για τα καύσιμα, παρεμβάσεις για επιχειρήσεις και τους αγρότες. «Θέλουμε να στηρίξουμε την εγχώρια παραγωγή. Αυτά είναι τα εθνικά μέτρα που μπορούμε να πάρουμε» τόνισε.

Αναφερόμενος συγκεκριμένα στον πρωτογενή τομέα, ανέφερε ότι «έχω πλήρη αίσθηση των προβλημάτων στην παραγωγή, το κόστος σε λιπάσματα και ζωοτροφές», εξηγώντας ότι γι’ αυτό η κυβέρνηση προχώρησε σε μείωση του ΦΠΑ στις ζωοτροφές.

Τόνισε ότι η κυβέρνηση θέλει να στηρίξει την εγχώρια παραγωγή και την κτηνοτροφία.

Ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι τα μέτρα που έχουν ληφθεί μέχρι στιγμής είναι μέτρα άμεσης στήριξης του εισοδήματος μέσω συγκράτησης της αύξησης των τιμών, καθώς και μέτρα στήριξης του εισοδήματος μέσω μείωσης της φορολογίας, αναφερόμενος συγκεκριμένα στον ΕΝΦΙΑ.

Ειλικρινής τόνισε ότι γνωρίζει απολύτως πως τα μέτρα αυτά δεν αρκούν, όμως «δεν υπάρχει χώρα που με μέτρα δημοσιονομικού χαρακτήρα να μπορεί να απορροφήσει όλες τις αυξήσεις».

«Αρκούν τα μέτρα αυτά για να αντιμετωπίσουν όλες τις αυξήσεις; Σας λέω με ειλικρίνεια όχι. Δεν υπάρχει χώρα να μπορεί να απορροφήσει όλες τις αυξήσεις. Ακολουθούν και άλλα μέτρα όμως. Ποια είναι αυτά; Αύξηση κατώτατου μισθού από την 1η Μαΐου -δεν θα σας πω το ύψος. Δεν θα είναι ευκαταφρόνητη, θα είναι σημαντική. Ο πληθωρισμός έχει δημιουργήσει άλλες συνθήκες σήμερα σε σχέση με αυτές πριν από δύο μήνες» είπε χαρακτηριστικά.

Σημείωσε επίσης πως «δεν μειώσαμε οριζόντια φορολογικούς συντελεστές στα καύσιμα γιατί προτιμούμε τα μέτρα να είναι στοχευμένα. Προτιμώ τις δυνατότητές μου να τις κατευθύνω σε αυτούς που το έχουν περισσότερο ανάγκη» ενώ ανέφερε ότι «η μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα είναι πάντα ένα μέτρο στη φαρέτρα μας» αλλά «έχει κόστος, και θα πρέπει να είμαστε απολύτως βέβαιοι ότι αν κινούμασταν σε αυτή την κατεύθυνση ότι αυτή τη μείωση θα την έβλεπαν τελικά οι καταναλωτές».

«Οι επιχειρήσεις έχουν στηριχθεί πολύ. Θα πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι η οποιαδήποτε παρέμβαση περνάει τελικά στην τελική τιμή».

Όσον αφορά στα θέματα της ενέργειας, ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι έχουμε επιμείνει σε προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας, «το ”εξοικονομώ” τρέχει με πολύ γρήγορους ρυθμούς. Μειώνει τον τελικό λογαριασμό στο νοικοκυριό, το περιβαλλοντικό αποτύπωμα, δημιουργεί πολλές θέσεις απασχόλησης, στηρίζει εγχώρια βιομηχανία, μπορεί να έχει μόνο όφελος για την οικονομία».

Συνεχίζοντας στα θέματα της ενέργειας ο κ.Μητσοτάκης σημείωσε πως η χώρα έχει παραδοσιακές σχέσεις με την Gazprom με συμφωνίες που ανανεώνονται κάθε 5 χρόνια και έχουν ρήτρες.

«Οι συμφωνίες μας δεν διαφέρουν από τις συμφωνίες που συνάπτουν όλοι οι προμηθευτές» είπε.

Αύξηση της εγχώριας παραγωγής

Αναφερόμενος στον πρωτογενή τομέα, είπε ότι έγινε συζήτηση πώς θα αυξήσουμε την παραγωγή στο ηλιέλαιο.

«Η χώρα καλλιεργεί 800.000 στρέμματα από ενεργειακά φυτά τα οποία παράγουν ηλιέλαιο, τα οποία κατευθύνονται σχεδόν αποκλειστικά στο να προσμιχθούν με καύσιμα. Μπορούμε να στρέψουμε ένα κομμάτι αυτής της παραγωγής» εξήγησε και τόνισε: «Δεν υπάρχει καμία έλλειψη στην αγορά, «η χώρα μας δεν είναι εξαρτημένη από την Ουκρανία ούτε για σιτάρι, ούτε για αραβόσιτο. Ο μεγαλύτερος προμηθευτής της χώρας μας στα προϊόντα αυτά είναι η Βουλγαρία. Τα τελευταία τρία χρόνια ο πρωτογενής τομέας έχει αυξήσει το αποτύπωμά του. Είμαστε πλεονασματικοί. Εξάγουμε περισσότερα από όσα εισάγουμε».

«Θέλουμε σταδιακά να μειώσουμε την εξάρτησή μας από το ρωσικό φυσικό αέριο. Αυτό προσφέρει στη χώρα σημαντικότατες ευκαιρίες να καταστεί ενεργειακός κόμβος, να εισάγει αέριο από την Ανατολική Μεσόγειο είτε μέσω αγωγών, είτε μέσω LNG. Για να εισάγει ηλεκτρική ενέργεια από την Αίγυπτο. Τη μεθεπόμενη ημέρα οποιοσδήποτε αγωγός μπορεί να κατασκευαστεί μας δίνει τη δυνατότητα να βγούμε και στην οικονομία του υδρογόνου το οποίο είναι το καύσιμο του μέλλοντος» προσέθεσε και τόνισε:

«Ανοίγονται πολλές δυνατότητες για τη χώρα τις οποίες σκοπεύουμε να αξιοποιήσουμε».

Επισήμανε ότι από την πρώτη στιγμή είπε πως τα υπερκέρδη των εταιρειών ενέργειας πρέπει να φορολογηθούν, αλλά «το πόσα είναι δεν θα μας το πει η αντιπολίτευση αλλά η ΡΑΕ η οποία έχει την τελική ευθύνη προσδιορισμού τους και οι εταιρείες έχουν υποχρέωση να αποκαλύψουν την οικονομική πραγματικότητα». «Δεν κρύβει εύκολα μια εταιρεία κέρδη. Άρα η ΡΑΕ θα κάνει αυτή τη δουλειά, θα προσδιορίσει τα υπερκέρδη για το ’21 και το ’22 και η κυβέρνηση θα τα φορολογήσει κατά 90%» προσέθεσε.

Σημείωσε ότι η ΔΕΗ είναι αυτή η οποία έχει κάνει και τις μεγαλύτερες εκπτώσεις. «Αν όλο το όφελος από την παραγωγή έχει επιστραφεί στον καταναλωτή, τότε είμαστε ίσα βάρκα ίσα νερά. Δεν είναι δουλειά μου. Αυτό είναι δουλειά των ορκωτών και της ΡΑΕ» η οποία «έχει μεγάλη εμπειρία και πολύ καλά στελέχη. Είναι πάρα πολύ σύνθετα τα ζητήματα της τιμολόγησης και γι’ αυτό έχουμε ανεξάρτητο ελεγκτή και επόπτη της αγοράς» επισήμανε.

Συνεχείς έλεγχοι για την αισχροκέρδεια

Για τα φαινόμενα αισχροκέρδειας, ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι οι ελεγκτικοί μηχανισμοί πραγματοποιούν συνεχείς ελέγχους, ενώ έχουν επιβληθεί «πολύ σημαντικά πρόστιμα» σε μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ. «Όπου εντοπιστούν φαινόμενα αισχροκέρδειας δεν θα διστάσουμε να επιβάλλουμε το μέγιστο των προστίμων» με βάση τις προβλέψεις του νόμου, είπε ο πρωθυπουργός, αναφερόμενος παράλληλα στα εργαλεία σύγκρισης τιμών που υπάρχουν, όπως e-katanalotis.

«Υπάρχει δυναμική στην ελληνική οικονομία»

«Προσπαθώ να μπω στα παπούτσια των νέων παιδιών μερικές φορές. Αναλογίζομαι τι σημαίνει η χώρα να πέφτει από κρίση σε κρίση από το 2010 με ελάχιστες ανάγκες. Δεν φανταζόμουν πριν από 30 μήνες ότι θα έπρεπε συνεχώς να διαχειριζόμαστε κρίσεις. Η μόνη ”παρηγοριά” είναι ότι είναι εξωγενείς. Είναι παγκόσμιες» ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός.

Είπε πως τα πράγματα είναι δύσκολα αυτή τη στιγμή «και δεν θέλω να παρουσιάσω εικόνα επίπλαστης αισιοδοξίας όταν ξέρω ότι έχουμε μπροστά μας μεγάλες προκλήσεις», «ο πόλεμος μπορεί να τελειώσει σε μία εβδομάδα, μπορεί σε δύο χρόνια».

Ωστόσο επισήμανε πως «έχουμε κάποιους λόγους να είμαστε συγκρατημένα αισιόδοξοι για την πορεία της ελληνικής οικονομίας» και εξήγησε: «Δεν έχουμε ενδείξεις ότι ο τουρισμός θα επηρεαστεί. Βλέπουμε συνεχόμενη επιτάχυνση των παραγωγικών επενδύσεων, έχουμε το πρόγραμμα του Ταμείου Ανάκαμψης, έχουμε μια σειρά από μεγάλα έργα. Θα βρεθώ μεθαύριο στο πρώτο μεγάλο εργοτάξιο στο δρόμο Πάτρα-Πύργος, το μετρό στη Θεσσαλονίκη κατασκευάζεται και ολοκληρώνεται, πολλοί δήμοι ανοίγουν μικρά και μεσαία έργα.»

«Υπάρχει δυναμική που μας κάνει να πιστεύουμε πως όταν τελειώσει η κρίση, θα ξαναπιάσουμε το νήμα της ανάπτυξης. Θα είναι η ανάπτυξη αυτή η οποία προβλέπαμε πριν από τρεις μήνες; Κατά πάσα πιθανότητα θα είναι χαμηλότερη. Αλλά και πέρσι μας εξέπληξε ευχάριστα» σημείωσε ο κ. Μητσοτάκης και προσέθεσε:

«Δεν ωραιοποιώ καταστάσεις, ξέρω ότι τα πράγματα είναι δύσκολα αλλά υπάρχει μια δυναμική στην ελληνική οικονομία που δεν υπήρχε πριν από τρία χρόνια».