Πρώτο στάδιο συναγερμού για ενεργειακή κρίση

Ελλειψη φυσικού αερίου δεν υπάρχει. Ακόμα. Αλλά το ενδεχόμενο να κλείσει η Ρωσία τη στρόφιγγα στην τροφοδοσία της Γερμανίας και της Ευρώπης με φυσικό αέριο είναι πλέον ορατό. Η Γερμανία προετοιμάζεται γι’ αυτό θέτοντας σε εφαρμογή το πρώτο στάδιο έγκαιρης προειδοποίησης του σχεδίου έκτακτης ανάγκης για το φυσικό αέριο. Η απειλούμενη κρίση στην τροφοδοσία φυσικού αερίου επιδεινώνει ακόμη περισσότερο τις οικονομικές συνέπειες που έχει ο πόλεμος του Πούτιν στην Ουκρανία με μία δραματική μείωση του ρυθμού ανάπτυξης της γερμανικής οικονομίας και ένα ρεκόρ τριακονταετίας στον πληθωρισμό.

«Η ασφάλεια του εφοδιασμού εξακολουθεί να είναι εγγυημένη, δεν υπάρχουν επί του παρόντος προβλήματα εφοδιασμού», διαβεβαίωνε χθες ο υπουργός Οικονομίας, Ρόμπερτ Χάμπεκ. Αλλά την ίδια ώρα ανήγγειλε «προληπτικά μέτρα για να είναι η χώρα προετοιμασμένη, σε περίπτωση κλιμάκωσης από την πλευρά της Ρωσίας». Ενεργοποιώντας το πρώτο στάδιο έγκαιρης προειδοποίησης, στο υπουργείο Οικονομίας συστάθηκε επιτελείο διαχείρισης κρίσης, αποτελούμενο από υπηρεσιακούς παράγοντες και στελέχη των εταιρειών φυσικού αερίου, με αποστολή να αναλύει και να αξιολογεί συνεχώς την κατάσταση.

Αιτία είναι η απαίτηση της Μόσχας να πληρώνεται σε ρούβλια για το φυσικό αέριο. Η Γερμανία και η ομάδα G7 απέρριψαν την πληρωμή σε ρούβλια, επειδή συνιστά παραβίαση των υπογεγραμμένων συμβάσεων που προβλέπουν πληρωμές σε ευρώ ή δολάρια. Η Μόσχα μετρίασε την αρχική απειλή για αλλαγή του τρόπου πληρωμής από σήμερα, η Gazprom πήρε εντολή να σχεδιάσει κλιμακωτή εφαρμογή του μέτρου.

Αλλά το πρόβλημα παραμένει. Και ο γερμανός αντικαγκελάριος Ρόμπερτ Χάμπεκ έκανε δραματική έκκληση σε ιδιώτες και επιχειρήσεις για περιορισμό της κατανάλωσης φυσικού αερίου. «Κάθε κιλοβατώρα ενέργειας που εξοικονομείται βοηθά», είπε ο Χάμπεκ.

Τι προβλέπεται

Τί σημαίνει το επίπεδο έγκαιρης προειδοποίησης:

Το εθνικό σχέδιο αντιμετώπισης της κρίσης προβλέπει τρία στάδια δράσης: επίπεδο έγκαιρης προειδοποίησης, επίπεδο συναγερμού και επίπεδο έκτακτης ανάγκης.

Στο πρώτο από τα τρία στάδια αντίδρασης, η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Δικτύων θα δημοσιεύει από σήμερα και κάθε ημέρα αναφορά για την επάρκεια φυσικού αερίου. Οι εταιρείες και προμηθευτές φυσικού αερίου, οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς και διανομής παίρνουν προληπτικά μέτρα «βασισμένα στην αγορά», με κριτήριο την ευελιξία και στόχο την αποθήκευση φυσικού αερίου και βελτιστοποίηση των ροών φορτίου.

Οι καταναλωτές δεν μένουν άμεσα χωρίς αέριο. Το καλοκαίρι η κατανάλωση για θέρμανση μειώνεται και τα αποθέματα είναι στο 26%, όσο ήταν κατά μέσο όρο και τα τελευταία πέντε χρόνια. Τα προβλήματα θα εμφανιστούν το φθινόπωρο με χειμώνα.

Το κράτος σε αυτήν τη φάση δεν παρεμβαίνει ακόμη. Θα παρέμβει μόνον στο τρίτο στάδιο συναγερμού έκτακτης ανάγκης, όταν υπάρξει διακοπή στην παροχή φυσικού αερίου. Τότε θα προχωρήσει σε προτεραιοποίηση στην τροφοδοσία με φυσικό αέριο. Προτεραιότητα θα έχουν τα ιδιωτικά νοικοκυριά για θέρμανση ενόψει και του επερχόμενου χειμώνα. Πρόνοια θα ληφθεί επίσης για τα νοσοκομεία, τη δημόσια διοίκηση, την πυροσβεστική, την αστυνομία και «συστημικούς» κλάδους. Ποιοι ακριβώς, μένει να προσδιοριστεί. Εάν για παράδειγμα διασφαλιστεί η τροφοδοσία για τη βιομηχανία τροφίμων και φαρμάκων, θα πρέπει να λειτουργούν και οι επιχειρήσεις που παράγουν τις απαραίτητες συσκευασίες, εξηγούσε χθες εκπρόσωπος του υπουργείου Οικονομίας.

Καθοριστικό ρόλο θα παίξει στη φάση αυτήν η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Δικτύων, η οποία θα υλοποιήσει την προτεραιοποίηση στην κατανομή του φυσικού αερίου. «Επεξεργαζόμαστε όλα τα σενάρια», έγραψε στο Twitter ο πρόεδρος της Υπηρεσίας, Κλάους Μίλερ.

Η Γερμανία μείωσε ήδη από το 55% στο 40% το μερίδιο του ρωσικού φυσικού αερίου για την κάλυψη των αναγκών της.

Ο σχεδιασμός του υπουργού Ρόμπερτ Χάμπεκ ήταν να απεξαρτηθεί η Γερμανία πλήρως από το ρωσικό αέριο μέχρι το καλοκαίρι του 2024. Η απεξάρτηση από το ρωσικό πετρέλαιο και το κάρβουνο θα γίνει, νωρίτερα, μέχρι το τέλος του χρόνου.

Εκτίναξη του πληθωρισμού

Oι επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία στη γερμανική οικονομία είναι ήδη εμφανείς. Το Γερμανικό Συμβούλιο Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων περιορίζει στο 1,8% την αναμενόμενη αύξηση του ΑΕΠ για φέτος. Παράλληλα, το μεγάλο άλμα στις τιμές της ενέργειας ως συνέπεια του πολέμου στην Ουκρανία εκτίναξε τον πληθωρισμό στη Γερμανία στο 7,3% τον Μάρτιο, σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Στατιστική Υπηρεσία.