Αμερικανικό σχέδιο για «Σούδα του Βορρά»

Το νατοϊκό σχέδιο περαιτέρω αναβάθμισης του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης με επέκταση του αγωγού καυσίμων των Ενόπλων Δυνάμεων από τη Χρυσούπολη της Καβάλας μέχρι το λιμάνι έρχεται ξανά στο προσκήνιο, την ώρα που ο ακριτικός νομός βρίσκεται στο επίκεντρο της δράσης των συμμαχικών δυνάμεων.

Το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης μέσα στην κρίση του πολέμου στην Ουκρανία έχει δώσει διαπιστευτήρια για τη χρησιμότητά του ως σημαντικός κόμβος προώθησης των νατοϊκών δυνάμεων, αφού από τις 17 έως τις 30 Μαρτίου τρία μεγάλα μεταγωγικά πλοία ξεφόρτωσαν δεκάδες τεθωρακισμένα οχήματα και άλλο αμυντικό υλικό που στη συνέχεια προωθήθηκαν στην Ανατολική Ευρώπη (Ρουμανία, Πολωνία). Παράλληλα δε η ταχύτατη και ανεμπόδιστη μεταφορά στρατιωτικών φορτίων στο πλαίσιο της διαρκούς νατοϊκής άσκησης «Αtlantic Resolve», μεσούσης της πολεμικής σύρραξης στην Ουκρανία και με την αποφυγή του ειδικού καθεστώτος των Στενών, καταδεικνύει τη στρατηγική σημασία που θα παίξει το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης για το ΝΑΤΟ στο άμεσο μέλλον, στο πλαίσιο της ενίσχυσης της ανατολικής πτέρυγας που αποφάσισε η Συμμαχία.

Σε νέα φάση αναβάθμισης

Αλλά η «Σούδα του Βορρά», όπως χαρακτηρίζεται πλέον το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης από τον αρχηγό ΓΕΕΘΑ, στρατηγό Κωνσταντίνο Φλώρο, περνάει σε μια νέα φάση αναβάθμισης. Σύμφωνα με τις πληροφορίες των «ΝΕΩΝ», το τελευταίο διάστημα έχει επανέλθει στις συζητήσεις ένα νατοϊκό πρότζεκτ που αφορά την επέκταση του αγωγού καυσίμων των Ενόπλων Δυνάμεων από τη Χρυσούπολη της Καβάλας μέχρι και την Αλεξανδρούπολη. Ο Ελληνικός Στρατός διαθέτει σήμερα αγωγό καυσίμων για τις ανάγκες τροφοδοσίας του, ο οποίος ξεκινάει από την Ελευσίνα, είναι διασυνδεδεμένος με τα διυλιστήρια Ασπροπύργου και Θεσσαλονίκης και καταλήγει στη Χρυσούπολη.

Σημειώνεται ότι ο αγωγός καυσίμων των Ενόπλων Δυνάμεων εξυπηρετεί τις ανάγκες διακίνησης του Στρατού και της Αεροπορίας και είναι κατασκευασμένος σύμφωνα με τις προδιαγραφές του ΝΑΤΟ. Η επέκτασή του μέχρι την Αλεξανδρούπολη θα βοηθούσε σημαντικά τον ανεφοδιασμό και την τροφοδοσία με καύσιμα τόσο τις ελληνικές δυνάμεις της παραμεθορίου – τώρα η τροφοδοσία γίνεται με μεταφορά βυτίων σιδηροδρομικώς, πράγμα που είναι προβληματικό – όσο και τις νατοϊκές και αμερικανικές. Κέρδη και οφέλη θα είχαν δηλαδή και οι ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις αλλά και οι αμερικανικές – νατοϊκές.

Τα κονδύλια

Υπό αυτά τα δεδομένα η δαπάνη της επέκτασης του αγωγού θα μπορούσε να καλυφθεί από νατοϊκά ή από αμερικανικά κονδύλια. Κι αυτό δεν είναι κάτι που κινείται στη σφαίρα της φαντασίας. Η Ουάσιγκτον έχει αντιληφθεί τη μεγάλη σημασία του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης και γι’ αυτό κάλυψε με έξοδα των ΗΠΑ την ανέλκυση προ τριετίας της βυθοκόρου «Ολγα» από τον βυθό του λιμανιού ώστε να μπορούν να δένουν μεγάλα πλοία. Γι’ αυτό εξάλλου και συμφώνησε με την Αθήνα η Αλεξανδρούπολη να είναι μία από τις ελληνικές εγκαταστάσεις που για μία πενταετία θα χρησιμοποιούν οι αμερικανικές δυνάμεις στο πλαίσιο της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας Ελλάδας – ΗΠΑ (MDCA). Αλλά βέβαια και η Αθήνα θεωρεί ότι κατάφερε να αξιοποιήσει το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης στο κατάλληλο τάιμινγκ.

Οι Αμερικανοί εδώ και πάνω από μία πενταετία είχαν εκδηλώσει την επιθυμία να χρησιμοποιούν ένα ελληνικό λιμάνι στη Βόρεια Ελλάδα ως παρακαμπτήρια οδό, με στόχο την ταχεία και ασφαλή προώθηση των δυνάμεών τους και των υλικών τους στην Ανατολική Ευρώπη. Ανάμεσα στις συζητήσεις που είχαν γίνει με έλληνες επιτελείς είχαν τεθεί στο τραπέζι κι άλλες επιλογές. Μία απ’ αυτές ήταν και το λιμάνι της Θεσσαλονίκης.

Πράγματι, φαινόταν να είναι μία καλή λύση διότι ήταν ένα πολύ μεγάλο λιμάνι που θα μπορούσε να εξυπηρετήσει τις μεγάλες ανάγκες logistics των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ. Γρήγορα όμως έμπειροι ανώτατοι αξιωματικοί αντιλήφθηκαν ότι το ξεφόρτωμα στρατιωτικού υλικού σ’ ένα λιμάνι που βρίσκεται δίπλα σε μεγάλο αστικό ιστό, στη δεύτερη πόλη της Ελλάδας, δεν θα ήταν η ενδεδειγμένη λύση. «Τι θα γινόταν αν είχαμε συνεχώς διαμαρτυρίες κατά του ΝΑΤΟ από οργανώσεις;» ήταν ο προβληματισμός ανώτατου αξιωματικού. Κάπως έτσι εξετάστηκαν οι επιλογές των λιμανιών προς τα ανατολικά, δηλαδή της Καβάλας και της Αλεξανδρούπολης, με την τελευταία να επικρατεί.