ΗΠΑ: Ο φόρος των «χοντρών πορτοφολιών»

Πόσα πληρώνουν σε φόρους οι πλουσιότεροι Αμερικανοί;

Σήμερα, σχεδόν τίποτε ή στην καλύτερη των περιπτώσεων «ψίχουλα» συγκριτικά με αυτό που τους αναλογεί.

Σύντομα ωστόσο αυτό μπορεί επιτέλους να αλλάξει.

Αρκεί να εγκριθεί από το Κογκρέσο το προσχέδιο προϋπολογισμού για το 2023 που παρουσίασε ο Αμερικανός πρόεδρος Μπάιντεν, στο οποίο συμπεριλαμβάνεται μια νέα πρόταση για ελάχιστο φόρο στους δισεκατομμυριούχους.

Στοχεύει το περιώνυμο «0,01%»: όσους δηλαδή έχουν εισόδημα άνω των 100 εκατομμυρίων δολαρίων ετησίως.

Το θέμα δεν είναι μόνο ότι ορίζει πλαφόν 20% ως ελάχιστο φόρο εισοδήματος για τους κροίσους.

Η πρόταση επίσης διευρύνει τον ορισμό του εισοδήματος στον  φορολογικό κώδικα.

Για τους δισεκατομμυριούχους, αυτό σαφέστατα δεν αφορά σε μισθό που φέρουν κάθε μήνα στο σπίτι.

Έχει να κάνει κυρίως με στοιχεία κινητής περιουσίας, όπως ομόλογα και μετοχές.

Έτσι, στο «μικροσκόπιο» δεν μπαίνουν πια μόνο τα κεφαλαιακά κέρδη από τις σχετικές αγοραπωλησίες, τα οποία ούτως ή άλλως φορολογούνται με χαμηλότερο συντελεστή από εκείνων του μισθού…

Μπαίνουν και τα μη πραγματοποιηθέντα κέρδη κεφαλαίου, που μέχρι σήμερα παραμένουν αφορολόγητα, παρά το γεγονός ότι για τους περισσότερους Αμερικανούς κροίσους σημαίνουν αύξηση της περιουσίας τους και κέρδη.

Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, λοιπόν, οι σούπερ πλούσιοι καλούνται να πληρώσουν.

Και σίγουρα πολύ παραπάνω από το μόλις 8,2% με το οποίο υπολογίζεται ότι φορολογούνταν κατά μέσο μεταξύ 2010-2018 οι 400 πλουσιότερες οικογένειες της Αμερικής, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του Γραφείου Διαχείρισης και Προϋπολογισμού του Λευκού Οίκου και της Επιτροπής Οικονομικών Συμβούλων.

Λιγότερο από το μισό, τουτέστιν, από αυτό που πληρώνουν πολλοί εργαζόμενοι της μεσαίας τάξης. «Από δασκάλους», όπως αναφέρεται σε κυβερνητικό έγγραφο, «έως πυρεσβέστες».

Ο Ίλον Μασκ της Tesla, ο πλουσιότερος άνθρωπος αυτή τη στιγή στις ΗΠΑ

Βγάζοντας… λογαριασμό

Ο αποκαλούμενος «Φόρος Δισεκατομμυριούχων» θα αφορά περίπου 700 από τους πλουσιότερους Αμερικανούς.

Για τι όμως ποσά και δυνητικά έσοδα μιλάμε;

Η κυβέρνηση Μπάιντεν υπολογίζει ότι ο φόρος, εφόσον θεσπιστεί, θα μπορούσε να μειώσει το ομοσπονδιακό έλλειμμα κατά 163 δισεκατομμύρια δολάρια την επόμενη πενταετία και κατά 361 δισεκατομμύρια δολάρια σε βάθος δεκαετίας.

Τα περισσότερα από αυτά, διευκρινίζει, θα έλθουν από δισεκατομμυριούχους και τα υπόλοιπα από πολυεκατομμυριούχους.

Μόνο από το… Τοπ 10 των Αμερικανών κροίσων θα μπορούσαν να εξασφαλιστούν 215 δισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με υπολογισμούς του Γκέιμπριελ Ζίγκμαν, οικονομολόγου στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ και ειδικός σε θέματα φορολογικής ανισότητας.

Αυτή δε σε ορισμένες περιπτώσεις… «βγάζει μάτι».

Ο Τζέφ Μπέζος, δεύτερος πλουσιότερος άνθρωπος αυτή τη στιγή στις ΗΠΑ 

«Σύμφωνα με την ProPublica, ο Τζεφ Μπέζος, ο Γουόρεν Μπάφετ και ο Ίλον Μασκ πλήρωσαν συνολικά 1,5 δισεκατομμύρια δολάρια σε ομοσπονδιακό φόρο εισοδήματος την 5ετία μεταξύ 2014-2018», επισημαίνει ο Ζίγκμαν.

Ωστόσο βάσει της πρότασης Μπάιντεν, εξηγεί, «θα πλήρωναν τουλάχιστον 111 δισεκατομμύρια δολάρια (σχεδόν 100 φορές περισσότερα) τα επόμενα 9 χρόνια».

Επί του παρόντος, οι πέντε πλουσιότεροι δισεκατομμυριούχοι των ΗΠΑ είναι ο Ίλον Μασκ της Tesla, ο ιδρυτής της Amazon Τζεφ Μπέζος, ο Μπιλ Γκέιτς της Microsoft, ο επενδυτής Γουόρεν Μπάφετ της Berkshire Hathaway και ο συνιδρυτής της Google, Λάρι Πέιτζ.

This is big!

With this tax, the top 10 billionaires alone would pay at least $215 billion in the next 10 years

(Most of them pay essentially zero today) https://t.co/wORSFeY4x6 pic.twitter.com/VTh8As8NWY

— Gabriel Zucman (@gabriel_zucman) March 26, 2022

Όλα του… φόρου δύσκολα

«Πρόταση ορόσημο» χαρακτήρισε το σχέδιο Μπάιντεν ο οικονομολόγος Τζέισον Φέρμαν, καθηγητής Οικονομικών στο  Χάρβαρντ και πρώην πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικών Συμβούλων επί προεδρίας Μπαράκ Ομπάμα.

Τη χαρακτήρισε ουσιαστική βελτίωση για το φορολογικό σύστημα των ΗΠΑ, η οποία «θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη ως ένας δίκαιος και αποτελεσματικός τρόπος για τη συγκέντρωση σημαντικών εσόδων».

Το Ινστιτούτο Φορολογίας και Οικονομικής Πολιτικής -το οποίο έχει τεκμηριώσει τους διάφορους τρόπους, με τους οποίους ο ισχύον φορολογικός κώδικας ευνοεί τους πλούσιους έναντι των εργαζομένων- έκανε λόγο για μεγάλη βελτίωση σε σχέση με το status quo.

Πολλώ δε μάλλον, επισημαίνει, όταν «ο πλούτος των δισεκατομμυριούχων αυξήθηκε κατά 1,7 τρισεκατομμύρια δολάρια κατά τη διάρκεια της πανδημίας» και «οι Μπεζος και Μασκ πλήρωσαν μηδέν δολάρια σε ομοσπονδιακούς φόρους εισοδήματος για τουλάχιστον ένα χρόνο μέσα στην τελευταία δεκαετία».

«Αυτή τη στιγμή στην Αμερική 704 δισεκατομμυριούχοι κατέχουν περισσότερο πλούτο από 65 εκατομμύρια νοικοκυριά», σχολίασε το Americans For Tax Fairness: ένας συνασπισμός 420 εθνικών, κρατικών και τοπικών οργανισμών υπέρ ενός δίκαιου φορολογικού συστήματος για όλους τους Αμερικανούς.

«Μπορούμε να οικοδομήσουμε μια οικονομία που λειτουργεί για εμάς τους υπόλοιπους», ανέφερε, «αρκεί οι δισεκατομμυριούχοι να πληρώσουν το μερίδιο τους».

Παρ’ όλα αυτά, σε διαδικτυακή δημοσκόπηση της Fat Finger το 31% των συμμετεχόντων δήλωνε κατά της πρότασης Μπάιντεν, έναντι 53% που τη στηρίζει.

1/4
US public opinion on Biden’s new #billionairestax proposal

The proposal says households worth more than $100mm pay at least 20% tax on income. Currently some pay less given passive income and certain deductions.

53% approve of proposal
31% disapprove
👇 pic.twitter.com/KzTrgJSCYb

— Fat Finger (@FatFingerFinds) April 1, 2022

Στο μεσοδιάστημα, προκύπτουν διάφορες ενστάσεις και αντιδράσεις.

Ένα από τα επιχειρήματα που ακούγονται είναι ότι ο «Φόρος Δισεκατομμυριούχων» θα ισοδυναμούσε με φόρο περιουσίας, που θα μπορούσε ενδεχομένως να θεωρηθεί αντισυνταγματικός από το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ.

Προτού όμως φτάσουν εκεί τα πράγματα, ο Λευκός Οίκος θα πρέπει να ξεπεράσει έναν άλλο σκόπελο: αυτόν του διχασμένου 50-50 μεταξύ Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικανών Κογκρέσο.

Κάτι που πρακτικά σημαίνει ότι ο Λευκός Οίκος χρειάζεται και την τελευταία ψήφο των Δημοκρατικών για να περάσει ο νέος φόρος.

Ωστόσο, παραμένει εξαιρετικά αμφίβολο εάν θα το πετύχει. Συνήθεις… ύποπτοι είναι οι Δημοκρατικοί γερουσιαστές Τζο Μάντσιν της Δυτικής Βιρτζίνια και Κίρστεν Σίνεμα της Αριζόνα, που σε πολλά σημαντικά νομοσχέδια έχουν ψηφίσει πιο συντηρητικοί και από τους… Ρεπουμπλικανούς και παραμένει ακόμη ασαφές εάν θα τηρήσουν την ίδια στάση και τώρα.