Ενα απλό ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ) μπορεί να δείξει ποιοι νοσηλευόμενοι ασθενείς με COVID-19 αντιμετωπίζουν υψηλό κίνδυνο θανάτου και χρειάζονται εντατική θεραπεία. Αυτό έδειξε νέα μελέτη που παρουσιάστηκε στο EHRA 2022, το συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Καρδιολογίας (ESC) το οποίο λαμβάνει χώρα από τις 3 ως τις 5 Απριλίου στην Κοπεγχάγη.

Ανεξάρτητος παράγοντας κινδύνου το μακρό διάστημα QT

Συγκεκριμένα από τη μελέτη προέκυψε ότι το μακρό διάστημα QT στο ηλεκτροκαρδιογράφημα αποτελεί ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου τόσο για μυοκαρδιακό τραύμα όσο και για θάνατο.

Το διάστημα QT αντιπροσωπεύει τον χρόνο που χρειάζεται για την ηλεκτρική ενεργοποίηση και αδρανοποίηση των κοιλιών, δηλαδή των κάτω κοιλοτήτων της καρδιάς – ο χρόνος αυτός μετριέται σε milliseconds. Αν αυτή η διαδικασία διαρκεί περισσότερο από το φυσιολογικό, τότε μιλάμε για επιμηκυμένο, μακρό διάστημα QT. Aσθενείς με μακρό διάστημα QT αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο εν δυνάμει επικίνδυνων για τη ζωή αρρυθμιών και καρδιακής ανακοπής.

Διεξαγωγή του ΗΚΓ αμέσως μετά την εισαγωγή στο νοσοκομείο

«Το ΗΚΓ είναι μια φθηνή, μη παρεμβατική και ευρέως διαθέσιμη εξέταση που εφαρμόζεται σε σχεδόν όλους τους νοσηλευόμενους ασθενείς» ανέφερε ο δρ Αριελ Μπανάι από το Ιατρικό Κέντρο Sourasky του Τελ Αβίβ στο Ισραήλ και προσέθεσε: «Η μελέτη μας δείχνει ότι η διεξαγωγή ενός απλού ΗΚΓ όταν ο ασθενής εισάγεται στο νοσοκομείο μπορεί να βοηθήσει τους ειδικούς να εντοπίζουν αμέσως ποιοι ασθενείς με COVID-19 θα χρειαστούν εντατική θεραπεία».

Η μελέτη

Στη μελέτη διερευνήθηκε η σχέση μεταξύ του μακρού διαστήματος QT και της μακροπρόθεσμης θνητότητας σε ασθενείς που νοσηλεύονταν με κοροναϊό. Εξετάστηκε επίσης η σύνδεση μεταξύ του μακρού διαστήματος QT και του μυοκαρδιακού τραύματος που οδηγεί σε θάνατο των καρδιακών κυττάρων.

Παρακολουθήθηκαν 335 ασθενείς που νοσηλεύθηκαν με COVID-19 και οι οποίοι στο σύνολό τους υποβλήθηκαν σε ΗΚΓ κατά την εισαγωγή τους στο νοσοκομείο. Θεωρήθηκε ότι κάποιος ασθενής είχε μυοκαρδιακό τραύμα αν εμφάνιζε μειωμένη καρδιακή λειτουργία στο ηχοκαρδιογράφημα (καρδιακός υπέρηχος) ή υπήρχε τροπονίνη στην κυκλοφορία του αίματός του. Η τροπονίνη είναι μια πρωτεΐνη που εντοπίζεται αποκλειστικά στα καρδιακά κύτταρα και εκλύεται στην κυκλοφορία του αίματος όταν η καρδιά υφίσταται βλάβη.

Τα χαρακτηριστικά των ασθενών με μακρό διάστημα QT

Οι ασθενείς μοιράστηκαν σε δύο ομάδες με βάση τη διάρκεια του διαστήματος QT: 109 (32,5%) είχαν μακρό διάστημα QT και 226 (67,5%) φυσιολογικό διάστημα QT. Σε σύγκριση με τους ασθενείς με φυσιολογικό διάστημα QT, εκείνοι που είχαν μακρό διάστημα QT ήταν μεγαλύτεροι σε ηλικία (μέσος όρος ηλικίας τα 70 έτη έναντι 63 ετών στην ομάδα του φυσιολογικού QT) ενώ παράλληλα εμφάνιζαν συχνότερα συννοσηρότητες όπως η υπέρταση, ο διαβήτης και η συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια. Επίσης έπασχαν συχνότερα από βαρύτερη COVID-19.

Μόνο οι εξετάσεις αίματος δεν φθάνουν

Με βάση τα ευρήματα, 78 ασθενείς (71,6%) από την ομάδα των ασθενών με μακρό διάστημα QT είχαν μυοκαρδιακό τραύμα σε σύγκριση με 110 (48,7%) από την ομάδα ασθενών με φυσιολογικό QT. To μακρό διάστημα QT φάνηκε να συνδέεται με διπλασιασμό του κινδύνου μυοκαρδιακού τραύματος αφού ελήφθησαν υπόψη η ηλικία, οι συννοσηρότητες και η βαρύτητα της COVID-19 των ασθενών. Οπως μάλιστα σημείωσε ο δρ Μπανάι «είναι αξιοσημείωτο ότι μεταξύ των ασθενών με μυοκαρδιακό τραύμα οι μισοί δεν είχαν τροπονίνη στο αίμα τους, γεγονός που μαρτυρεί ότι μόνο οι εξετάσεις αίματος μπορεί να χάσουν έναν σημαντικό αριθμό ασθενών με αυτό το σοβαρό καρδιολογικό πρόβλημα».

Αύξηση του κινδύνου θανάτου κατά 6,6 φορές

Μέσα στο έτος το 41% των ασθενών με μακρό διάστημα QT απεβίωσε σε σύγκριση με το 17% των ασθενών στην ομάδα του φυσιολογικού διαστήματος QT. Η επιμήκυνση του διαστήματος QT φάνηκε να συνδέεται με αύξηση του κινδύνου θανάτου κατά 1,85 φορές σε διάστημα ενός έτους. Οταν οι ασθενείς χωρίστηκαν σε τέσσερις ομάδες με βάση την ύπαρξη μυοκαρδιακού τραύματος (ναι/όχι) και επιμήκυνσης του διαστήματος QT (ναι/όχι), όσοι εμφάνιζαν και τα δύο αυτά προβλήματα αντιμετώπιζαν 6,6 φορές μεγαλύτερες πιθανότητες θνητότητας στο έτος σε σύγκριση με εκείνους που δεν τα παρουσίαζαν.

Το ένα τρίτο των ασθενών με μακρό διάστημα QT

Ο δρ Μπανάι κατέληξε λέγοντας ότι «στη μελέτη μας το ένα τρίτο των νοσηλευόμενων με COVID-19 ασθενών είχαν μακρό διάστημα QT. Οι ασθενείς αυτοί ήταν σε γενικό πλαίσιο μεγαλύτεροι σε ηλικία και με πιο επιβαρυμένη υγεία αλλά ακόμη και όταν ελήφθησαν υπόψη αυτοί παράγοντες, το μακρό διάστημα QT φάνηκε να αποτελεί ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου για χειρότερη πρόγνωση επιβίωσης. Απαιτούνται περαιτέρω μελέτες προκειμένου να επιβεβαιωθούν οι παρατηρήσεις μας, ωστόσο σε κάθε περίπτωση τα αποτελέσματα αυτά μαρτυρούν ότι η διεξαγωγή ενός ΗΚΓ μπορεί να παίξει ρόλο στη διαστρωμάτωση του κινδύνου ασθενών που εισάγονται στο νοσοκομείο με λοίμωξη COVID-19».

Headlines