Φράνσις Φορντ Κόπολα: Ένας σκηνοθέτης γεννημένος για τα δύσκολα

Σαν σήμερα, στις 7 Απριλίου 1939, γεννήθηκε ένας από τους κορυφαίους σκηνοθέτες του σύγχρονου παγκόσμιου κινηματογράφου, ο Φράνσις Φορντ Κόπολα, δημιουργός μεγάλων κινηματογραφικών επιτυχιών όπως οι ταινίες «Νονός» και «Αποκάλυψη τώρα»

Το 1972, το πρώτο μέρος της ταινίας του Κόπολα «Ο Νονός» προκαλεί παγκόσμια αίσθηση, δύο χρόνια αργότερα, το 1974, ακολουθεί και δεύτερο μέρος της ταινίας.

Τον Ιούλιο του 1976, «ΤΟ ΒΗΜΑ» δημοσιεύει κοινή συνέντευξη του Κόπολα και του επίσης σπουδαίου σκηνοθέτη Ρόμπερτ Όλτμαν στη δημοσιογράφο και συγγραφέα Σούζαν Μπρόντι.

Την περίοδο εκείνη ο Κόπολα πάσχιζε να ολοκληρώσει τα γυρίσματα του «Αποκάλυψη τώρα».

Γράφει η Όλτμαν: «Το τελευταίο του εγχείρημα, η ταινία που γύριζε στις Φιλιππίνες και που το γύρισμά της διακόπηκε επενειλημμένα, λόγω του καιρού και των οικονομικών δυσκολιών, ενδέχεται να είναι αυτό που λέει ο τίτλος της: η “Αποκάλυψη τώρα”.

Ο Κόπολα και οι ηθοποιοί

»Ο Κόπολα αρχίζει κι αυτός τη συνομιλία μας από τους ηθοποιούς:

–       Οι ηθοποιοί, λέει, μου δείχνουν συχνά πού είναι λανθασμένο το σενάριο. Λέω στον ηθοποιό να χτυπήσει το τραπέζι, ας πούμε, και ο ηθοποιός μου λέει ότι ο ήρωας που υποδύεται δεν θα έκανε πότε τέτοιο πράγμα. Οι άλλοι σκηνοθέτες προσπαθούν να δελεάσουν τους ηθοποιούς και να τούς κάνουν να σκέπτονται με τον δικό τους τρόπο.

»Έτσι όμως ο ηθοποιός ψευτίζει τον ήρωα, δεν τον ερμηνεύει πραγματικά. Αυτό είναι λάθος από την πλευρά του σκηνοθέτη.

Οι υπερπαραγωγές

»Για το είδος των ταινιών που γυρίζει, ο Κοπόλα παρατηρεί:

–       Το να σκηνοθετεί κανείς οποιαδήποτε υπερπαραγωγή, είναι σαν να τρέχει μπροστά από μια ατμομηχανή. Με τον “Νονό” τα πράγματα ήταν ακόμη χειρότερα.

»Πώς αντιλαμβάνεται τη σκηνοθεσία ο Κοπόλα;

–       Έργαζομαι με τον δικό μου τρόπο. Δεν ανήκω στους σκηνοθέτες του μια κι έξω, σαν τον Σύντνεϋ Λιούμετ, ας πούμε, ο οποίος λέει στους ηθοποιούς: “Εμπρός, παιδιά, άντε να ξεμπερδεύουμε, να σηκωθούμε να φύγουμε από δω πέρα”

»Ο Κοπόλα χοροπηδάει εδώ κι εκεί, μετακινεί καθίσματα, διορθώνει τη θέση αθέατων κομπάρσων, χειρονομεί σαν τροχονόμος που ρυθμίζει την κυκλοφορία.

–       Όλα αυτά, λέει, δίνουν στον θίασο και στο συνεργείο την ψευδαίσθηση της ικανότητας, της ενεργητικότητας, της ορμής.

»Ο Ρόμπερτ Τάουνη, ο σεναριογράφος του “Σαμπού” και του “Tσαϊνατάουν” έχει πει για τον Κοπόλα:

–       Ο Φράνσις δίνει την εντύπωση ότι είναι ένας πολυλογάς ρομαντικός. Αλλά τα έχει τετρακόσια. Δεν έχει όμως κανένα μυστικό. Απλούστατα, ξέρει να κάνει τις επιλογές του καλύτερα από οποιονδήποτε άλλο. Είναι δημιουργικός άνθρωπος, στο σενάριο, στη διανομή. Στο γύρισμα, στο μοντάζ».

• Διαβάστε επίσης: Μέριλιν Μονρόε – Ο θάνατός της και η δυστυχία πίσω από τη λάμψη

Η αποκάλυψη της «Αποκάλυψης»

Τα γεγονός ότι τα γυρίσματα της ταινίας «Αποκάλυψη Τώρα» απαιτούσαν εργασία έξι μηνών στη ζούγκλα των Φιλιππίνων έφεραν μεγάλες δυσκολίες ως προς το ποιοι ηθοποιοί θα δέχονταν να συμμετάσχουν. Ο Στηβ Μακ Κουήν αρνήθηκε λόγω οικονομικών θεμάτων, ο Αλ Πατσίνο δήλωσε ότι στη ζούγκλα θα ήταν δυστυχής, ενώ ο Ρόμπερτ Ρέντφορντ είχε υποσχεθεί στην οικογένειά του να μη δουλέψει για κάποιο διάστημα. Τελικά ο Μάρλον Μπράντο παρά την αρχική του άρνηση, δέχτηκε.

«Αλλά μετά τους ηθοποιούς ήρθαν τα στοιχειά της φύσεως. Μια τρομερή καταιγίδα κατέστρεψε τα βιετναμικά σκηνικά που ο Κοπόλα είχε δημιουργήσει στις Φιλιππίνες και απέκλεισε επί τρεις ημέρες ηθοποιούς και τεχνικούς. Όταν η καταιγίδα πέρασε, ο Κοπόλα ξαπόστειλε τους άλλους και ο ίδιος έμεινε να διορθώσει τα σκηνικά».

Ο Κόπολα δεν τα παράτησε, το «Αποκάλυψη Τώρα» όχι μόνο ολοκληρώθηκε άλλα άφησε εποχή ως ένα κινματογραφικό έπος.

«Η ζούγκλα θα έχει ψυχεδελική εμφάνιση», προμήνυε ο Κόπολα στη Σούζαν Μπρόντι. «Φωσφορίζοντα γαλάζια, κίτρινα, πράσινα χρώματα. Γιατί ο πόλεμος είναι στην ουσία εξαγώγιμο προϊόν του Λος Άντζελες».