Πόλεμος στην Ουκρανία: Διχασμένο το ΝΑΤΟ απέναντι στη διαχείριση της επόμενης φάσης – Τα σημεία συμφωνίας

Αντιμέτωπες με το ενδεχόμενο ο πόλεμος στην Ουκρανία να αποδειχθεί παρατεταμένος και εξαντλητικός, οι χώρες του ΝΑΤΟ διχάζονται ως προς την κατάλληλη διαχείριση της επόμενης φάσης της σύγκρουσης και της αβέβαιης περιόδου που φαίνεται ότι θα ακολουθήσει, υποστηρίζουν οι Times της Νέας Υόρκης.

Κράτη-μέλη της ΕΕ, όπως η Πολωνία και οι χώρες της Βαλτικής επιθυμούν την πλήρη διακοπή των σχέσεων με τη Μόσχα και μια προσπάθεια η Ρωσία να «γονατίσει», σύμφωνα με δυο έμπειρους δυτικούς αξιωματούχους που μίλησαν στην αμερικανική εφημερίδα. Ανησυχούν ότι αν η Ρωσία καταφέρει να παρουσιάσει την οποιαδήποτε νίκη, θα προκαλέσει σημαντικά προβλήματα στην ευρωπαϊκή ασφάλεια.

• Διαβάστε επίσης: Ομιλία Ζελένσκι στη Βουλή: Μέλος του Τάγματος Αζόφ και ο μασκοφόρος «Αναστάσιος»

Όμως άλλα κράτη πιστεύουν ότι η Ρωσία δεν θα υποταχθεί εύκολα, και ότι το πιθανότερο είναι η έκβαση του πολέμου θα είναι κακή, θυμίζοντας περισσότερο μια εξαντλητική ανακωχή παρά μια συντριπτική νίκη. Χώρες όπως η Γαλλία, η Γερμανία και η Τουρκία θέλουν να διατηρήσουν επαφές με το ρώσο πρόεδρο, Βλαντίμιρ Πούτιν, ανεξάρτητα από τις κατηγορίες για εγκλήματα πολέμου εκ μέρους των στρατιωτών του, αναφέρουν οι πηγές των Times.

Ένας παρατεταμένος πόλεμος

Υπουργοί εξωτερικών του ΝΑΤΟ, που θα συναντηθούν αυτή την εβδομάδα για να συζητήσουν πώς θα βοηθήσουν τις πολεμικές προσπάθειες της Ουκρανίας, συμφωνούν σε ένα κρίσιμο σημείο: ο πόλεμος δεν πλησιάζει στο τέλος του και – όσο κακές και αν είναι οι ρωσικές επιδόσεις και παρά την υποχώρησή τους γύρω από την περιοχή του Κιέβου – αργά, σταθερά και βάναυσα σημειώνουν πρόοδο στις ανατολικές περιοχές της Ουκρανίας.

«Η Μόσχα δεν εγκαταλείπει τις φιλοδοξίες της στην Ουκρανία», υποστήριξε ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ αυτή την εβδομάδα. «Τώρα βλέπουμε μια σημαντική μετακίνηση των στρατιωτών μακριά από το Κίεβο, για να ανασυνταχθούν, να επανεξοπλιστούν και να ανεφοδιαστούν. Στρέφουν την προσοχή τους στα ανατολικά».

Αυτό θα απαιτήσει αρκετές εβδομάδες, πιστεύουν οι αξιωματούχοι, καθώς οι ρώσοι στρατιώτες μετακινούνται προς τη Λευκορωσία για ανεφοδιασμό και ανασύνταξη, ενώ στη συνέχεια θα πρέπει να επιστρέψουν με τον εξοπλισμό τους στην ανατολική Ουκρανία μέσω της Ρωσίας.

Κρίσιμη φάση του πολέμου

«Στις ερχόμενες εβδομάδες αναμένουμε περαιτέρω ρωσικές πιέσεις στην ανατολική και νότια Ουκρανία, από όπου θα επιχειρήσουν να καταλάβουν ολόκληρο το Ντονμπάς και να δημιουργήσουν μια χερσαία γέφυρα προς την κατεχόμενη Κριμαία», προειδοποίησε ο Στόλτενμπεργκ. «Βρισκόμαστε σε κρίσιμη φάση του πολέμου».

Αντιδρώντας στη σφαγή της Μπούκα, οι ΗΠΑ και η ΕΕ προετοιμάζουν περαιτέρω πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας, χωρίς όμως να αναμένουν ότι με αυτό τον τρόπο θα επιταχύνουν το τέλος του πολέμου.

Όμως στις σσκέψεις του ΝΑΤΟ, η συζήτηση αφορά τα όπλα και τα πολεμικά υλικά και όχι τις κυρώσεις.

Γενικώς υπάρχει συμφωνία ότι η Ρωσία έχει πάψει να αποτελεί στρατηγικό εταίρο της Συμμαχίας και ότι το ΝΑΤΟ δεν δεσμεύεται πλέον από τους περιορισμούς στρατευμάτων που συνυπέγραψε στη συμφωνία ΝΑΤΟ-Ρωσίας το 1997, όπως επίσης και πως η στρατιωτική παρουσία θα πρέπει να αυξηθεί σημαντικά για την ανάσχεση μιας επιθετικής Ρωσίας, για όσο διάστημα ο Πούτιν και οι σύμμαχοί του παραμείνουν στην εξουσία.

Όπλα

Επιπλέον, το ΝΑΤΟ έχει δεσμευτεί να συνεχίσει να υποστηρίζει την Ουκρανία – με τα δύο-τρίτα περίπου της Συμμαχίας να έχουν προμηθεύσει τη χώρα με όπλα. Η συμβολή των Τσέχων περιλάμβανε μάλιστα και σοβιετικά τανκς και τεθωρακισμένα.

Ωστόσο, ορισμένα όπλα, όπως οι αμερικανικοί αντιαρματικοί πύραυλοι Javelin δεν υπάρχουν σε μεγάλο απόθεμα στη Δύση. Και η Ουκρανία, σημειώνουν οι Times, θα χρειαστεί διαφορετικούς τύπους όπλων για την επόμενη φάση του πολέμου στα ανατολικά, μεταξύ άλλων και πυραύλους μεγαλύτερου βεληνεκούς και πιο προηγμένα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, για να είναι σε θέση να αποκρούσει τους Ρώσους.

Οι ποσότητες υλικού που παραδίδονται στην Ουκρανία παραμένουν μυστικές, όμως αξιωματούχοι αναφέρουν ότι συνολικά είναι εξαιρετικά μεγάλες και έχουν παίξει πολύ σημαντικό ρόλο στο πεδίο. Τώρα οι ηγέτες της συμμαχίας εξετάζουν το είδος των όπλων που είναι χρησιμότερα, αλλά και την πιθανή έκβαση του πολέμου.

Αμερικανικές ενισχύσεις

«Σε μια σειρά από μέτωπα έχουμε δει τις δυναμικές στο πεδίο να αλλάζουν», δήλωσε ο αμερικανός υπουργός εξωτερικών, Άντονι Μπλίνκεν, μιλώντας σε δημοσιογράφους στις Βρυξέλλες.

Ο Μπλίνκεν τόνισε ότι οι συσκέψεις του ΝΑΤΟ θα εστιάσουν σε νέες μεθόδους υποστήριξης της Ουκρανίας και σε τρόπους «άσκησης πίεσης στη Ρωσία» και τον ίδιο τον Πούτιν. Πρόσθεσε ότι αναμένεται να προκύψουν περισσότερες αποδείξεις για τις φρικαλεότητες, καθώς η Ρωσία σταδιακά αποχωρεί από περιοχές που είχε υπό τον έλεγχό της.

Την Τρίτη, ο Μπλίνκεν ανακοίνωσε την αποστολή επιπλέον όπλων και εξοπλισμού από τα αμερικανικά αποθέματα, αξίας $100 εκατ. Συνολικά, η στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ στην Ουκρανία κοστολογείται περίπου στα $2,4 δισ. στο διάστημα της προεδρίας Μπάιντεν και σε περισσότερα από $1,7 δισ. μετά το ξέσπασμα του πολέμου στις 24 Φεβρουαρίου, σημείωσε.

Η επόμενη μέρα

Η τελική έκβαση του πολέμου αποτελεί κεντρικό ζήτημα όχι μόνο για την Ουκρανία, αλλά για το σύνολο των χωρών του ΝΑΤΟ.

Αμερικανοί αξιωματούχοι αμφισβητούν το ενδεχόμενο η Ρωσία να είναι πρόθυμη για ουσιαστικές υποχωρήσεις στις συνεχιζόμενες ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις με την Ουκρανία, αν και δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο και εστιάζουν στην ενίσχυση της διαπραγματευτικής ισχύος του Κιέβου.

Πρόκειται για μια από τις σημαντικότερες νατοϊκές συζητήσεις. Αν και η Ουκρανία είναι εκείνη που τελικά θα αποφασίσει πώς και πότε θα επιχειρήσει να δώσει τέλος στον πόλεμο και τι προτίθεται να διαπραγματευτεί με τη Μόσχα, ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι και η κυβέρνησή του βρίσκονται σε διαρκείς συζητήσεις με τους ηγέτες του ΝΑΤΟ, συμπεριλαμβανομένων και των Αμερικανών.

«Πιστεύουμε ότι δουλειά μας είναι να υποστηρίζουμε τους Ουκρανούς», δήλωσε ο Τζέικ Σάλιβαν, σύμβουλος εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ. «Δεν πρόκειται να ορίσουμε την έκβαση για τους Ουκρανούς».

Ανησυχίες περί ρωσικού επεκτατισμού

Κάποιες χώρες, ιδίως στην κεντρική Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της Βρετανίας, φοβούνται ότι οποιαδήποτε επέκταση της Ρωσίας σε ουκρανικό έδαφος – πολλώ δε μάλλον μια ρωσική νίκη – θα ενθαρρύνει τον Πούτιν, υπονομεύοντας τη συνολικότερη ασφάλεια της Ευρώπης, αλλά και αρχές όπως η συμμόρφωση στο διεθνές δίκαιο, ο σεβασμός για την εθνική κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα. Θέλουν η Ρωσία να βγει από τον πόλεμο εμφανώς χαμένη.

Ακόμη κι αν ο πόλεμος λήξει με μια νέα γραμμή επαφής μεταξύ των ρωσικών και των ουκρανικών δυνάμεων, το ΝΑΤΟ σκοπεύει να συνεργαστεί με το Κίεβο, προκειμένου η Ρωσία να μην μπορέσει να απορροφήσει την Ουκρανία, σύμφωνα με άλλο αμερικανό αξιωματούχο που μίλησε στους Times. Στόχος είναι ο εξοπλισμός και η εκπαίδευση των Ουκρανών σε τέτοιο βαθμό, ώστε ο Πούτιν να μην τολμήσει να επαναλάβει το πείραμα της εισβολής.

Οι υπουργοί εξωτερικών θα ξεκινήσουν και μια βαθύτερη συζήτηση για τη νέα στρατηγική του ΝΑΤΟ, την πρώτη από το 2010 και έπειτα, που αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε πολύ πρώιμη φάση. Είναι πολύ σκληρότερη απέναντι στη Ρωσία και προβλέπει μια μακρά περίοδο αναμέτρησης και ακριβής ανάσχεσης.