Τρόμος α λα γαλλικά

Οι ορθολογιστές δεν δίνουν καμία τύχη στη Μαρίν Λεπέν. Ακόμη κι αν καταφέρει να κάνει σκληρό ντέρμπι τη μονομαχία με τον Εμανουέλ Μακρόν στις 24 Απριλίου, στο τέλος θα φύγει από το γήπεδο ηττημένη. Είναι μια ρεαλιστική προσέγγιση που βασίζεται και στο αποτέλεσμα του πρώτου γύρου, συμπεριλαμβανομένης και της κατεύθυνσης που υπέδειξαν στους δικούς τους ψηφοφόρους οι άλλοι διεκδικητές της προεδρίας που έμειναν εκτός δεύτερου γύρου. Από κει και πέρα, ωστόσο, αρχίζουν τα «αλλά…» – ακόμη και από τους αισιόδοξους. Οχι τόσο γιατί η διαφορά Μακρόν – Λεπέν δείχνει μαχητή και επιτρέπει η επαναληπτική ψηφοφορία να θεωρείται ανοικτή, αλλά κυρίως επειδή έχουν προηγηθεί άλλες εκλογικές αναμετρήσεις που κατέληξαν σε ψυχρολουσία. Και προκάλεσαν αλλαγή πορείας – για την Ευρώπη και τον κόσμο. Αρκεί να θυμηθεί κανείς, πόσοι είχαν κλείσει το βράδυ τους με τη βεβαιότητα ότι έστω και δύσκολα η Χίλαρι Κλίντον θα επικρατούσε του Ντόναλντ Τραμπ ή ότι το Brexit όσο κι αν πλησίαζε δεν θα ήταν ποτέ η απόφαση των Βρετανών.

Με τη λογική των μετριοπαθών και των αριθμών, η Λεπέν μπορεί να χάσει εκ νέου με διαφορά. Τα δικά της μηνύματα ότι την επόμενη Κυριακή οι Γάλλοι καλούνται να επιλέξουν «ανάμεσα στην αδικία και την αταξία ή στην επανένωση γύρω από την κοινωνική δικαιοσύνη», δεν μπορούν να παγιδέψουν τις δημοκρατικές συνειδήσεις. Ο λαϊκισμός παραμένει μια μεγάλη παγίδα, αλλά στη Γαλλία έχει σημάνει συναγερμός που μπορεί να αφυπνίσει ξανά την πλειοψηφία. Το «αλλά», ωστόσο, παραμένει εδώ. Για δύο λόγους: Πρώτον, γιατί πέντε χρόνια μετά ο Μακρόν κρίνεται για μια προεδρική θητεία και όχι μόνον για το ποιον έχει αντίπαλο. Δεύτερον, γιατί στην τρίτη προσπάθειά της να εγκατασταθεί στο Ελιζέ, η Λεπέν τρομάζει λιγότερο – έχει νομιμοποιηθεί η συμμετοχή της στην αρένα, εξωραΐζοντας και την εικόνα της. Η Λεπέν αποτελεί πια μια συνηθισμένη φιγούρα για τη γαλλική κοινωνία.

Πρόκειται για κατάσταση που δεν μπορεί να υποτιμηθεί. Κεντρικό πρόσωπο της εγχώριας πολιτικής σκηνής με στενές διασυνδέσεις δεκαετιών στο Παρίσι, εκμυστηρευόταν στις αρχές της εβδομάδας ότι φίλοι της με προϊστορία στο γαλλικό σοσιαλιστικό κόμμα σχολίαζαν ότι «δεν θα χαθεί και ο κόσμος αν εκλεγεί η Λεπέν…».  Προφανώς δεν είναι οι μόνοι – και το τι συνεπάγεται για τη Γαλλία και τον κόσμο μια επικράτηση της Μαρίν Λεπέν έχει αρχίσει ήδη να αναζητείται από διεθνολόγους και αναλυτές. Το Παρίσι με την Ουάσιγκτον θα βρεθούν σε διαφορετική τροχιά, όπως και η σχέση της Γαλλίας με το ΝΑΤΟ. Το μούδιασμα της Ευρώπης, ωστόσο, μεταπολεμικά δεν θα έχει προηγούμενο. Ουδείς θεωρεί ότι ο Σολτς μπορεί να πορευθεί με σύμμαχο τη Λεπέν για να παραμείνει ζωντανός ο γαλλογερμανικός άξονας – που από τη δεκαετία του 1960 ξεδιπλώνει το σχέδιο της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Μια εκλογή της Λεπέν μπορεί να διαμορφώσει για την Ευρώπη έναν διαφορετικό κόσμο, με τους εθνικισμούς και τα περίκλειστα σύνορα να αναβιώνουν.

Είναι εξίσου προφανές ότι στην Αθήνα μια ήττα του Μακρόν θα προκαλέσει ηλεκτροσόκ. Είναι το σενάριο που απεύχονται στο τρίγωνο Μαξίμου – Κουμουνδούρου – Χαριλάου Τρικούπη, καθώς αντιλαμβάνονται ότι η στρατηγική σχέση με το Παρίσι μπορεί να καταρρεύσει. Και δεν υπάρχουν εναλλακτικές…