Τουρκία: Δυσπιστεί το Ισραήλ για τον «πρόθυμο εταίρο» Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν

Ισορροπίες. Αυτό είναι το μότο του τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν το τελευταίο διάστημα. Ισορροπίες που μπορούν να βάλουν πάγο σε παλιές έριδες. Ισορροπίες που μπορούν να ανοίξουν πόρτες σε νέες συνεργασίες. Ισορροπίες που βάζουν την Τουρκία δυναμικά ξανά στο διεθνές διπλωματικό παιχνίδι. Και ένας από τους στόχους Ερντογάν, πριν ακόμα ξεκινήσει η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ήταν και παραμένει το Ισραήλ.

Καθώς αυτή η συνεργασία είναι το κλειδί για την είσοδο της Τουρκίας στους ενεργειακούς σχεδιασμούς της Ανατολικής Μεσογείου. Για την τουρκική πλευρά η επίσκεψη του ισραηλινού προέδρου Ισαάκ Χέρτσογκ αποτέλεσε ορόσημο για μία νέα σελίδα στις τουρκοϊσραηλινές σχέσεις, που διευκολύνθηκαν και από την αλλαγή κυβέρνησης στο Ισραήλ και την απομάκρυνση Νετανιάχου. Ωστόσο η δυσπιστία του Ισραήλ απέναντι στην Αγκυρα δεν δείχνει να εξαφανίζεται τόσο εύκολα.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η ιστοσελίδα της – μάλλον – δεξιόστροφης εφημερίδας «Times of Israel» σε δημοσίευμά της κάνει λόγο για «επίθεση γοητείας της Τουρκίας προς το Ισραήλ», σημειώνοντας ότι η Αγκυρα επιδιώκει επαναπροσέγγιση με την Ιερουσαλήμ, «καθώς επιδιώκει να επανακτήσει το περιφερειακό της status». Ο συντάκτης του άρθρου σημειώνει ότι ο Ερντογάν «ευρισκόμενος αντιμέτωπος με διπλωματική απομόνωση και οικονομική πίεση, επιδιώκει να συναντηθεί με τον ισραηλινό πρωθυπουργό. Μέχρις ότου ο ισραηλινός πρωθυπουργός δεχθεί, ο Ερντογάν θα πρέπει να αρκεστεί στο να «κερδίσει» τους ισραηλινούς δημοσιογράφους».

Προσπάθεια προσέγγισης

Είναι εμφανές ότι η Τουρκία προσπαθεί να «ξανακερδίσει» το Ισραήλ, αφήνοντας πίσω τις σκληρές επικρίσεις της προηγούμενης δεκαετίας, αλλά και τη σταθερή στήριξή της στη Χαμάς που είχε προκαλέσει οργή στην ισραηλινή κυβέρνηση. Η αλλαγή ρητορικής του Ερντογάν σημειώνεται ως βήμα, καθώς και η προσπάθεια προσέγγισης των ισραηλινών δημοσιογράφων από τη Διεύθυνση Επικοινωνίας της τουρκικής προεδρίας, που σύμφωνα με το προαναφερθέν δημοσίευμα οργάνωσε και σχετικό ταξίδι προκειμένου να πραγματοποιηθούν  συναντήσεις εκπροσώπων ισραηλινών ΜΜΕ με τούρκους αξιωματούχους, μεταξύ των οποίων και ο ΥΠΕΞ, Μεβλούτ Τσαβούσογλου.

Ηταν η βόλτα σε ιστορικά τεμένη και συναγωγές της Τουρκίας, με αναφορές στην αρμονική συνύπαρξη των θρησκειών, ικανή να πείσει τους δημοσιογράφους; Κατά τους Ισραηλινούς μάλλον όχι.

Σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί κανείς να αρνηθεί ότι η διαδικασία επαναπροσέγγισης Τουρκίας – Ισραήλ έχει δρομολογηθεί. Ωστόσο οι παράγοντες που θα οδηγήσουν στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης, μάλλον δεν είναι ακόμα εκεί. Για το Ισραήλ είναι σαφές ότι η διεθνής απομόνωση της Αγκυρας σε συνδυασμό με την οικονομική κρίση δημιούργησαν ένα ασφυκτικό περιβάλλον που της επέβαλε να αλλάξει τακτική, με ανοίγματα ακόμα και στην Ελλάδα, αλλά και να επιχειρεί εξομάλυνση των σχέσεών της με χώρες όπως τα ΗΑΕ, η Σαουδική Αραβία και η Αίγυπτος και όχι μόνο. Σημαντικός παράγοντας στην επιχείρηση εξεύρεσης κοινού βηματισμού Τουρκίας – Ισραήλ είναι και οι ΗΠΑ και δη η βούληση Ερντογάν για επαναπροσέγγιση με τον Λευκό Οίκο. Γεγονός που περνά και μέσα από την Ουκρανία.

Οι παράγοντες

Στα βασικά θέματα που αποτελούν καθοριστικό παράγοντα για τις εξελίξεις είναι η στάση της Αγκυρας απέναντι στη Χαμάς και κατά πόσο ενδεχόμενες επιθέσεις ένθεν κακείθεν δεν θα πυροδοτήσουν μία νέα ακραία ρητορική Ερντογάν, ή ενδεχόμενη ηρεμία θα κάνει τον τούρκο πρόεδρο «πρόθυμο εταίρο» του Ισραήλ, πρόθυμο να ξεπεράσει τα αγκάθια.

Το επόμενο διάστημα – εντός του Μαΐου – αναμένεται επίσκεψη του Μεβλούτ Τσαβούσογλου στο Ισραήλ, πιθανότατα μαζί με τον τούρκο υπουργό Ενέργειας, Φατίχ Ντονμέζ και στόχο της Αγκυρας να ενταχθεί στους ενεργειακούς σχεδιασμούς. Με τις πολιτικές εξελίξεις και στο εσωτερικό του Ισραήλ να αναμένεται να έχουν τον δικό τους ρόλο στην εξομάλυνση…