Η ανάγκη για δημόσια και δωρεάν Υγεία

Το νοσοκομείο και γενικώς η ασθένεια, είναι ένα τεράστιο, σπουδαίο σχολείο. Εχθές ήταν -μία ακόμη φορά που- θα πήγαινα στο νοσοκομείο για την καθιερωμένη χημειοθεραπεία. Δίπλα μου ήταν μία νέα γυναίκα με την ίδια νόσο. Φυσικά και είναι δύσκολο να πάσχεις από μία αθεράπευτη νόσο και να ζεις ολόκληρη τη ζωή σου χωρίς καμία απολύτως βεβαιότητα για την επόμενή σου μέρα -πλην της καρτέλας των χαπιών που βρίσκονται στο κομοδίνο. Αλλά, καθώς γκρινιάζαμε, συνειδητοποίησα πόσο προνομιούχες είμαστε.

Η σκλήρυνση κατά πλάκας μπορεί να είναι πολύ απλή, ή πολύ βίαιη, Η δική μου, η Καζαμπλάνκα, είναι πάρα πολύ βίαιη. Μέσα στα χρόνια, και με την παγκοσμιοποίηση των κοινωνικών δικτύων, μίλησα με πολλούς ανθρώπους την ηλικίας μου, με πολύ απλούστερες μορφές σκλήρυνσης, που όμως δεν περπατούσαν πια. Μου έκανε τεράστια εντύπωση, γιατί τα προφανή για εμάς συχνά ξεφεύγουν από το νου μας ως μη παγκόσμια δεδομένα (για την Δύση).

Θανατική καταδίκη

Όταν μίλησα με συνασθενείς στις ΗΠΑ, είχα κάπου γράψει πως θα κάνω μια θεραπεία που σε ευρώ κοστίζει περί τα 75.000, με ρώτησαν αν είμαι πλούσια, εφόσον στη χώρα μας έχουμε κρίση. Δεν είμαι πλούσια, αλλά το ΕΣΥ με άφησε να μπορέσω να δώσω μία, συχνά άνιση, μάχη, χωρίς να μου απαγορεύει σκληρές θεραπείες λόγω κόστους. Εν ολίγοις, αν δεν είχαμε δημόσια και δωρεάν Υγεία, θα ήμουν νεκρή.

Στις ΗΠΑ, το μεγαλύτερο παράδειγμα του αμερικανικού υγειονομικού εφιάλτη, άνθρωποι νέοι πεθαίνουν έν έτη 2022 από σκλήρυνση ή, ενώ θα μπορούσαν να μιλούν κανονικά, να βλέπουν και να περπατούν, βρίσκονται σε αμαξίδια, φτωχοποιούνται, χάνουν κάτι από την ποιότητα της ζωής τους. Και, φυσικά, η φθορά που επιφέρει μια εκφυλιστική νόσος σαν τη δική μας, είναι ραγδαία. Πεθαίνουν νέοι.

Το ίδιο θα συμβεί από περιπτώσεις καρκίνων έως ακόμη και γαστρεντερίτιδες για τους εκατομμύρια φτωχούς ανασφάλιστους των ΗΠΑ. Μιλάμε για μία φρίκη ατελείωτη. Όταν η θεραπεία που ακολουθώ εγώ στις ΗΠΑ κοστίζει 130.000 δολάρια, τότε σίγουρα δεν είναι γι όλους -ούτε κατά διάνοια. Ούτε αυτές που κοστίζουν 2.000 δολάρια το μήνα.

“Κάνω τις θεραπείες επειδή στην Ευρώπη η Υγεία είναι δημόσια και δωρεάν”. ‘Ηταν σκληρό να το λες σε έναν ασθενή, που ξέρεις ακριβώς και τι περνά και τι φοβάται. “Πολλοί από εμάς, όσοι μένουν στον Βορρά, πηγαίνουν για θεραπείες στον Καναδά”, άκουσα αρκετές φορές. Αλλά ακόμη και το ταξίδι στον Καναδά, είναι μία οικονομική πολυτέλεια.

Έτσι, ασθένειες που στην Ευρώπη θεωρούνται βισιμες, από μορφές καρκίνου και αυτοάνοσα, έως ηπατίτιδες και HIV, στις ΗΠΑ, στη Μέκκα του καπιταλισμού, είναι θανατική καταδίκη για εκατομμύρια πολίτες.

Η απειλή της φτώχειας καταδίκη (και) για τους ασθενείς

Στην Ελλάδα, όσοι έχουμε νοσήσει πριν τη νέα επερχόμενη κρίση, ας πούμε ότι είμαστε σε καλύτερη μοίρα. Ωστόσο, επί μνημονίων υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις ατόμων με την ίδια νόσο που έμειναν σε αμαξίδιο, επειδή δεν μπορούσαν να πληρώσουν τα νέα φάρμακα -τα οποία δεν είχαν αναγνωριστεί από τα ασφαλιστικά ταμεία. Καρκινοπαθών που δεν μπόρεσαν να συμπληρώσουν την έξτρα εισφορά της χημειοθεραπείας τους και πέθαναν και αναπήρων ακρωτηριασμένων, που έμεινα χωρίς πρόσθετα μέλη -τα οποία ανανεώνονται κάθε μερικά χρόνια- επειδή ο ΕΟΠΥΥ αναγνώριζε μόνο 4.000 ευρώ για τον καθένα. Υπόψη, ένα πόδι κοστίζει περί τις 35.000. Τέσσερις χιλιάδες κοστολογείται μία φτέρνα.

Από αυτούς τους ανθρώπους, άλλοι πέθαναν και για όλους άλλαξε η ποιότητα της ζωής τους προς το πολύ χειρότερο.

Μία μαγνητική εγκεφάλου και θώρακος κοστίζει 550 ευρώ. Η συμμετοχή σε ένα χειρουργείο μπορεί να είναι κάποιες χιλιάδες. Για όσους “ζούμε” στα νοσοκομεία, ή για όσους ξαφνικά αναγκαστούν να τα επισκεφτούν, ίσως μιλάμε για καταδίκη.

Υπάρχει και η άποψη που λέει πως η ιδιωτική ασφάλεια είναι η λύση. Εδώ συμβαίνει το εξής: Κάποιοι δυσκολεύονται να πληρώσουν αυτήν την ασφάλεια, αλλά -κυρίως- οι ασφαλιστικές εταιρείες δε δέχονται χρόνια ασθενείς, ανάπηρους ή ανθρώπους με βαρύ οικογενειακό ιστορικό. Αυτομάτως είμαστε αποκλεισμένοι.

Δυστυχώς, δεν ξέρουμε ποτέ τι μπορεί να συμβεί. Η ζωή είναι αγρίως απίθανη. Ξυπνάς μία μέρα τόσο άρρωστος, που είναι αδιανόητο για έναν υγιή άνθρωπο να αντιληφθεί το μέγεθος της αλλαγής, της κυριολεκτικά σύγκορμης αλλαγής. Ακριβώς για αυτούς τους λόγους, η δημόσια και δωρεάν υγεία μας αφορά όλες και όλους. Να την έχουμε σαν τα μάτια μας, λοιπόν. Είναι η σπουδαιότερη κατάκτηση αυτού του Κράτους: Το δικαίωμα στη ζωή.