Cumhuriyet: Ενεργειακό τρίγωνο Τουρκίας – Ισραήλ – Κούρδων υπό τις ΗΠΑ για μεταφορά αερίου στην Ευρώπη

Αναφερόμενος στην εντατικοποίηση των συνομιλιών και συναντήσεων μεταξύ της τουρκικής κυβέρνησης και των κούρδων περιφερειακών αξιωματούχων, ο Γκιουλέρ θεωρεί ότι στο επίκεντρο αυτών των συνομιλιών βρίσκεται η ενέργεια (στη φωτογραφία από kurdpress.com, επάνω, Νιτσερβάν Μπαρζανί και Ερντογάν).

Μεταφορά ιρακινού αερίου

Στο άρθρο του σημειώνει ότι η τουρκική κυβέρνηση έχει χαράξει το σχέδιο της μεταφοράς ιρακινού φυσικού αερίου στην Ευρώπη, μετατρέποντας την κρίση στην Ουκρανία σε ευκαιρία για τον εαυτό της.

Στην πραγματικότητα, ο πρωθυπουργός του ιρακινού Κουρδιστάν Μασρούρ Μπαρζανί έδωσε τα καλά νέα σε δήλωση που έκανε στις 28 Μαρτίου ότι «Σύντομα θα αρχίσουμε να εξάγουμε φυσικό αέριο στην Ευρώπη μέσω Τουρκίας», επισημαίνει ο Γκιουλέρ.

Η Τουρκία έχει επίσης χρησιμοποιήσει το θέμα της μεταφοράς του φυσικού αερίου στην Ευρώπη ως μέσο εξομάλυνσης των σχέσεών της  με το Ισραήλ.

Οπως υπογραμμίζει το επίσημο κουρδικό πρακτορείο ειδήσεων kurdpress.com, ο Γκιουλέρ περιγράφει τη διαδικασία εξομάλυνσης των σχέσεων της Τουρκίας με το Ισραήλ, καθώς και τις διαπραγματεύσεις της με το ιρακινό Κουρδιστάν, και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι αυτές διεξάγονται με την άμεση υποστήριξη των ΗΠΑ.

Εκτός από τη συνάντηση του προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και του Χακάν Φιντάν, επικεφαλής της Τουρκικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (MIT), και όλων των βασικών μελών του υπουργικού συμβουλίου με τον Νιτσερβάν Μπαρζανί, πρόεδρο του ιρακινού Κουρδιστάν, στις 12 Μαρτίου, ο Χουλουσί Ακάρ συναντήθηκε επίσης ξεχωριστά με τους Νιτσερβάν Μπαρζανί και Μασρούρ Μπαρζανί, πρωθυπουργό του ιρακινού Κουρδιστάν, στις 18 Φεβρουαρίου.

Παρέμβαση της ιρακινής κυβέρνησης

Η πρόταση που πρέπει να υπογραμμιστεί στις περιορισμένες δηλώσεις που έγιναν για αυτές τις συναντήσεις προέρχεται από τον Ερντογάν, τονίζει ο ίδιος ο Γκιουλέρ.

Αναφερόμενος στις συζητήσεις που είχε με τον Μπαρζανί, είπε ότι «Μιλήσαμε και για την κεντρική διοίκηση του Ιράκ».

Είπε, επίσης, πως θα κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί γι’ αυτό το θέμα και θα το συζητήσει με την κεντρική κυβέρνηση: «Ας ελπίσουμε ότι συνάπτοντας τις συμφωνίες μας για το φυσικό αέριο του Ιράκ σε βάση win-win, τόσο αυτοί όσο και εμείς θα κερδίσουμε».

Και τούτο διότι η κυβέρνηση του Ιράκ παλεύει πολύ καιρό με τις επιχειρήσεις πώλησης πετρελαίου και φυσικού αερίου του Βορείου Ιράκ από τον Μπαρζανί εν αγνοία της κεντρικής διοίκησης.

Σύμφωνα με το ιρακινό σύνταγμα, η Ερμπίλ, πρωτεύουσα του ημιαυτόνομου ιρακινού Κουρδιστάν, πρέπει να καταβάλλει στην κυβέρνηση του Ιράκ τα χρήματα που εισπράττει από το πετρέλαιο που πουλάει. Το Ιράκ στη συνέχεια θα του επιστρέφει το 17% των εσόδων.

Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της θητείας του ως πρωθυπουργός, ο Νιτσερβάν Μπαρζανί ανακοίνωσε 50ετή συμφωνία με την Τουρκία για την πώληση ιρακινού πετρελαίου.

Ο πρέδρος του Ισραήλ Ισαάκ Χέρτζογκ (αριστερά) με τον ομόλογό του της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν (φωτογραφία Reuters)

Μετά από αυτή τη συμφωνία, το ιρακινό πετρέλαιο επιχειρήθηκε να πουληθεί στη διεθνή αγορά και ο ιρακινός πρωθυπουργός Μαλίκι έφερε το θέμα στα Ηνωμένα Εθνη.

«Σύμφωνα με το ιρακινό υπουργείο Πετρελαίου», υπάρχουν στοιχεία ότι το φορτίο που δεν καταχωρήθηκε, παραδόθηκε από το συμβαλλόμενο μέρος σε ισραηλινό διυλιστήριο μέσω της Τουρκίας», γράφει ο Γκιουλέρ στο άρθρο του.

«Μέσω Τουρκίας»

Τώρα ο ίδιος κίνδυνος έχει ξαναεμφανιστεί: Μετά τη συνάντηση Ερντογάν – Μπαρζανί στις 2 Φεβρουαρίου, το Ανώτατο Ομοσπονδιακό Δικαστήριο του Ιράκ ανακοίνωσε απόφαση, στις 15 Φεβρουαρίου, ότι ο νόμος του ιρακινού Κουρδιστάν για το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο «είναι αντίθετος με το ιρακινό σύνταγμα και τα έσοδα από τις εξαγωγές πρέπει να παραδοθούν στη Βαγδάτη».

Η ηγεσία του κυβερνώντος κόμματος της Τουρκίας ΑΚΡ συνεχίζει αυτές τις διαπραγματεύσεις, τις οποίες ενέτεινε με τον Μπαρζανί, και με το Ισραήλ. Στο επίκεντρο της εξομάλυνσης με το Τελ Αβίβ βρίσκεται η μεταφορά φυσικού αερίου στην Ευρώπη.

Η άμεση στήριξη των ΗΠΑ κρύβεται πίσω από τις προσπάθειες του ΑΚΡ για το φυσικό αέριο με το Ισραήλ και τον Μπαρζανί.

Αποσύρθηκαν από τον EastMed

Οι ΗΠΑ απέσυραν πριν λίγους μήνες την υποστήριξή τους στον Αγωγό Ανατολικής Μεσογείου (EastMed), που αποκλείει την Τουρκία, και αυτή τη φορά, αντιθέτως, οδήγησαν τα μέρη σε νέα συμφωνία στην οποία θα συμπεριλαμβάνεται η Τουρκία, υπογραμμίζει ο Γκιουλέρ.

Η Βικτόρια Νούλαντ (φωτογραφία αρχείου Reuters)

Και προσθέτει: Στις 7 Απριλίου, η αναπληρώτρια υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Νούλαντ είπε: «Δεν μπορούμε να περιμένουμε τον EastMed. Πρέπει να φέρουμε το αέριο στην Ευρώπη τώρα. Η Τουρκία, η Ελλάδα, η Αίγυπτος, το Ισραήλ και η ελληνοκυπριακή πλευρά θα πρέπει να συνεργαστούν με ευρεία προοπτική».

Στο τέλος του άρθρου ο Γκιουλέρ αναφέρει ότι η νέα συνεργασία στο τρίγωνο Τουρκίας – Ισραήλ – Κουρδιστάν θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στις σχέσεις της Αγκυρας με τους γείτονές της, συμπεριλαμβανομένης της Βαγδάτης, της Μόσχας και της Τεχεράνης.

Επομένως, είναι απαραίτητο να σχεδιαστεί η ενεργειακή πολιτική των αγωγών με σωστή στρατηγική. Η εκτέλεσή της σε καθαρά τακτικό επίπεδο, ειδικά με τη στήριξη των ΗΠΑ, μετατρέπει την Τουρκία σε φτηνό διάδρομο μεταφοράς στη Δύση, αντί να την αναδείξει σε κερδοφόρο κεντρικό τερματικό σταθμό αγωγών ενέργειας.

Πηγή: kurdpress.com, cumhuriyet.com.tr