Βαμβάκι: Πόσο επιβαρύνει τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου η καλλιέργεια

Η κατανάλωση πετρελαίου αποτελεί την κύρια πηγή εκπομπής αερίων θερμοκηπίου για την καλλιέργεια βάμβακος στην Ελλάδα. Στο συμπέρασμα αυτό κατέληξε –μεταξύ άλλων- η μελέτη που πραγματοποιήθηκε από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών για λογαριασμό της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Βάμβακος, και η οποία παρουσιάζει την εκπομπή αερίων θερμοκηπίου (CO2e) σε καλλιέργεια βαμβακιού ανά την ελληνική επικράτεια.

Τα στοιχεία αντλήθηκαν από παραγωγούς ανά την Ελλάδα και τα δεδομένα υπολογίστηκαν με τη χρήση του λογισμικού Cool farm tool, ενώ η ανάλυση των εκπομπών αφορούσε όλους τους νομούς όπου καλλιεργείται βαμβάκι σε μία αξιοσημείωτη έκταση.

Κύρια συμπεράσματα

Η εκπομπή ισοδύναμου διοξειδίου του άνθρακα (C02e) ανά στρέμμα ήταν 283 κιλά και η εκπομπή ισοδύναμου διοξειδίου του άνθρακα (C02e) ανά κιλό προϊόντος (σύσπορο βαμβάκι) ήταν 740 γραμμάρια.

Το 2015, η παραγωγή 48 εκατομμυρίων τόνων πολυεστέρα εξέπεμπε 706 εκατομμύρια τόνους ισοδύναμου διοξειδίου του άνθρακα (C02e) ενώ το 2020 έφτασε 838 εκατομμύρια τόνοι ισοδύναμου (C02e) GHG το 2020 για 57 εκατομμύρια τόνους παραγωγής πολυεστέρα.

Σε αντίθεση, η παραγωγή βαμβακιού είναι σε 25,6 εκατομμύρια τόνους κατά μέσο όρο την τελευταία δεκαετία παγκοσμίως KOL εκπέμπει μόλις 57,2 εκατομμύρια τόνους ισοδύναμου διοξειδίου του άνθρακα (CO:e) από την παραγωγή ινών βαμβακιού.

Κρίνεται σημαντικό το γεγονός ότι ο πολυεστέρας είναι μη βιοδιασπώμενος και δεν απορροφά άνθρακα σε αντίθεση με το βαμβάκι. Το βαμβάκι είναι βιοδιασπώμενο και απορροφά 366 εκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα (CO:) από την ατμόσφαιρα κατά τη διάρκεια της φωτοσύνθεσης και δεσμεύει περίπου 2% έως 2,5% άνθρακα στα εδάφη άπου καλλιεργείται.

Ο πολυεστέρας ο οποίος βρίσκεται τα τελευταία χρόνια ανάμεσα στις πιο δημοφιλείς επιλογές υφάσματος για τη βιομηχανία ένδυσης, τον σχεδιασμό και τους εσωτερικούς χώρους εκπέμπει 14,7 κιλά ισοδύναμου διοξειδίου του άνθρακα (CO;e) ανά κιλό προϊόντος. Αυτό σημαίνει ότι η παραγωγή ενός κιλού πολυεστέρα εκπέμπει 640% περισσότερα αέρια θερμοκηπίου σε σχέση με την παραγωγή ενός κιλού σύσπορου βαμβακιού.

Οι μέγιστες εκπομπές ισοδύναμου διοξειδίου του άνθρακα (C02e) ανά στρέμμα παρατηρούνται λόγω της χρήσης ενέργειας (κατανάλωση πετρελαίου) φτάνουν τα 86 κιλά ισοδύναμου διοξειδίου του άνθρακα (CO;e) ανά στρέμμα και αντιστοιχούν στο 36% επί των συνολικών εκπομπών ανά στρέμμα.

Προτάσεις μείωσης εκπομπής αερίων θερμοκηπίου

• Με τη μείωση της εδαφοκατεργασίας μπορεί να μειωθούν οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου στην καλλιέργεια βάμβακος κατά 20%. Χρήση συστημάτων σποράς / κατεργασίας του εδάφους όπως το strip tillage (μειωμένης κατεργασίας).

• Μηχανήματα με μικρότερη κατανάλωση ή/και χρήση φυσικού αερίου (CNG). Κυρίως νέες μηχανές συλλογής, νέα τρακτέρ.

• Χρειάζεται, λοιπόν, στοχευμένη λίπανση (χρονική και ποσοτική). Μείωση χρήσης λιπασμάτων μέσω σωστής ανάλυσης της θρέψεως και αναγκών του φυτού. Επίσης, λίπανση ακριβείας.

• Στάγδην υδρολίπανση.

• Η χρήση παρεμποδισμένων λιπασμάτων σε όλες τις εφαρμογές κατά τη διάρκεια της καλλιέργειας μπορεί να επιφέρει 8% μείωση στις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου.

• Προώθηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (φωτοβολταϊκά κ.λ.π) τόσο για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών που προκύπτουν από τη γεωργία όσο και για την παραγωγή ενέργειας που θα διατεθεί σε άλλες παραγωγικές διαδικασίες.