Σούβλισμα αρνιού: Ο συμβολισμός και οι ρίζες του εθίμου

Το σούβλισμα του οβελία είναι ίσως το πιο χαρακτηριστικό πασχαλινό έθιμο για τους Έλληνες.

Ωστόσο, λίγοι είναι αυτοί που γνωρίζουν τι συμβολίζει και πώς έχει συνδεθεί με την Κυριακή του Πάσχα.

Το αρνί και το Πάσχα των Εβραίων

Το σούβλισμα λοιπόν, προέρχεται από το εβραϊκό Πάσχα και έχει άμεση σχέση με την έξοδο των Εβραίων από την Αίγυπτο.

Σύμφωνα με την εν λόγω παράδοση, πριν ξεκινήσουν για την μεγάλη έξοδο ο Θεός μέσω του Μωυσή, είπε στο πλήθος των Εβραίων να συγκεντρωθούν σε μικρές ομάδες και να θυσιάσουν όλες οι οικογένειες από ένα αρνί.

Με το αίμα έπρεπε να βάψουν τους παραστάτες των θυρών των σπιτιών τους για να μην εξολοθρευτούν από τον άγγελο του Θεού, που εκείνο το βράδυ θα έφερνε τον θάνατο στα πρωτότοκα κάθε οικογένειας, που δεν θα είχε – με αυτό το αίμα του αρνιού – σημαδέψει την είσοδο του σπιτιού του.

Μετά, το πλήθος ενός εκατομμυρίου Εβραίων βγήκε από την Αίγυπτο με εντολή του ίδιου του Φαραώ.

Εκείνο το βράδυ, της εξόδου, κάθε οικογένεια πρόσφερε ως θυσία στο Θεό ένα αρνί για τη σωτηρία όλου του λαού.

Το έφαγαν, χωρίς να σπάσουν τα κόκαλά του, μαζί με άζυμο ψωμί και πικρά χόρτα.

Την έξοδό τους από την Αίγυπτο, οι Ισραηλίτες τη γιορτάζουν κάθε χρόνο στις 14 του μήνα Νισάν (μεταξύ Μαρτίου και Απριλίου).

Την ονομάζουν Πάσχα (στα εβραϊκά Πεσάχ) που σημαίνει πέρασμα, διάβαση, γιατί με τη διέλευση της Ερυθράς Θάλασσας, πέρασαν από τη σκλαβιά της Αιγύπτου στην ελευθερία.

Η γιορτή του Πάσχα είναι η μεγαλύτερη γιορτή των Εβραίων και μαζί με την Εβδομάδα των Αζύμων, διαρκεί οκτώ μέρες.

Οι ρίζες του εθίμου στην Ελλάδα

Το σούβλισμα του αρνιού το Πάσχα έχεις τις ρίζες του στην αρχαία Ελλάδα.

Οι αρχαίοι Έλληνες, 40 ημέρες μετά τον θάνατο των συγγενών τους, μαγείρευαν δίπλα από τον τάφο. Έψηναν αρνιά σε εστίες, έπιναν κρασί και χόρευαν για να τιμήσουν τον νεκρό.

Στη χριστιανική λατρεία, το Πάσχα μεταφέρθηκε λίγες ημέρες μετά, για να γιορτάζεται την πρώτη, ημερολογιακή Κυριακή, μετά την πανσέληνο της εαρινής ισημερίας. Kυρίως για να υπάρχει αλληλουχία με το Πάθος και την Ανάσταση του Χριστού.

Το αρνί συμβολίζει τον Χριστό, διότι ο Ιωάννης ο Βαπτιστής είχε παρομοιάσει τον Ιησού με τον αμνό θεού που θα πάρει στις πλάτες του τις αμαρτίες του κόσμου.

Έτσι την ημέρα του Πάσχα, οι πιστοί μοιράζονται το αρνί του Πάσχα, που συμβολίζει τον Χριστό, που θυσιάστηκε για εμάς.

Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, οι κλέφτες και οι αρματωλοί, όταν έκαναν ανακωχή, σούβλιζαν αρνιά λέγοντας ότι ο Χριστός θα χαρίσει την «ανάσταση» και στο πολύπαθο γένος τους.

Τα χρόνια που ακολούθησαν, το σούβλισμα του αρνιού γινόταν στη Ρούμελη και στην Πελοπόννησο.

Σήμερα, δεν υπάρχει περιοχή στην Ελλάδα που οι κάτοικοί της να μην σουβλίζουν την Κυριακή του Πάσχα.