Βίντεο: Αράχνες ενεργοποιούν εκτινασσόμενο κάθισμα για να γλιτώσουν από κανιβαλισμό μετά το σεξ

Εκτός από καλές επιδόσεις στο σεξ, ορισμένες αρσενικές αράχνες πρέπει να έχουν και καλές επιδόσεις στο άλμα: είναι ο μόνος τρόπος να γλιτώσουν από τις ορέξεις των θηλυκών, τα οποία έχουν την κακή συνήθεια να καταβροχθίζουν τους παρτενέρ τους μετά το ζευγάρωμα.

Ο άγνωστος ως σήμερα μηχανισμός επιβίωσης ανακαλύφθηκε σε αράχνες του ασιατικού είδους Philoponella prominens, οι οποίες ζουν σε αποικίες που περιλαμβάνουν έως και 300 άτομα.

Αμέσως μετά το ζευγάρωμα, τα αρσενικά ενεργοποιούν μια άρθρωση του πρώτου ζεύγους ποδιών για να εκτιναχθούν σε ασφαλή απόσταση πριν το ραντεβού γίνει επικίνδυνο. Η ταχύτητα του σωτήριου άλματος φτάνει το εντυπωσιακό νούμερο των 90 εκατοστών ανά δευτερόλεπτο, διαπιστώνει μελέτη που δημοσιεύεται στην έγκριτη επιθεώρηση Current Biology.

Ένας λόγος που το φαινόμενο παρέμενε άγνωστο ως τώρα είναι ότι ο μηχανισμός καταπέλτη «είναι τόσο γρήγορος ώστε οι απλές κάμερες δεν μπορούσαν να καταγράψουν καθαρά τις λεπτομέρειες» λέει ο Σιτσάνγκ Ζανγκ του Πανεπιστημίου της Χουμπέι, επικεφαλής της μελέτης.

Ο Ζανγκ και οι συνεργάτες του χρησιμοποίησαν κάμερες υψηλής ταχύτητας για να καταγράψουν 155 συνευρέσεις, από τις οποίες οι 152 ολοκληρώθηκαν με επιτυχή απόδραση του αρσενικού. Στις υπόλοιπες 3 περιπτώσεις, το αρσενικό έγινε μεζεδάκι.

Σε άλλες 30 περιπτώσεις, στις οποίες οι ερευνητές εμπόδισαν τα αρσενικά να πηδήξουν, το ραντεβού είχε πάντα άσχημη κατάληξη.

Το συμπέρασμα είναι ότι ο μηχανισμός καταπέλτη εξελίχθηκε για να προστατεύει τα αρσενικά από τον «σεξουαλικό κανιβαλισμό», φαινόμενο που έχει παρατηρηθεί και σε άλλα αραχνίδια και κάποια έντομα όπως το αλογάκι της Παναγίας. Η εξελικτική εξήγηση είναι ότι η θυσία των αρσενικών εξασφαλίζει περισσότερη τροφή για τη μητέρα των παιδιών τους.

Οι αρσενικές αράχνες P.prominens, εκτινάσσονται με τη βοήθεια της άρθρωσης ανάμεσα στην κνήμη και τον μεταταρσό, η οποία διπλώνεται στη διάρκεια του σεξ κόντρα στο σώμα του θηλυκού. Όταν η άρθρωση απελευθερωθεί, η συσσωρευμένη υδραυλική πίεση εκτονώνεται και το αρσενικό πετάγεται μακριά.

«Τα θηλυκά μπορεί να χρησιμοποιούν αυτή τη συμπεριφορά για να αξιολογούν την ποιότητα του σπέρματος» υποθέτει ο Ζανγκ. «Αν ένα αρσενικό δεν μπορεί να διαφύγει το σκοτώνουν, ενώ αν ένα αρσενικό μπορεί να διαφύγει πολλές φορές συνεχόμενα, αποδέχονται το σπέρμα του».

Με αυτά τα αυστηρά κριτήρια, τα αιμοβόρα θηλυκά δεν παραδίδονται ποτέ σε σταθερή σχέση -είναι από αυτές που προτιμούν να ζουν ως χήρες, ή έστω ζωντοχήρες.

Είναι μια αποτελεσματική ιδιοτροπία που τους δίδαξε η Εξέλιξη.