Ελιά: Επεμβάσεις στις πρώιμες και παράκτιες περιοχές

Γεωργικές προειδοποιήσεις για ασθένειες και εντομολογικούς εχθρούς της άνοιξης στα ελαιόδεντρα, στις πρώιμες και παράκτιες περιοχές εξέδωσε με χρήσιμες οδηγίες για τους παραγωγούς το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Ηρακλείου.

Πυρηνοτρήτης

Στο δίκτυο φερομονικών παγίδων στις πρώιμες και στις παράκτιες περιοχές η πτήση των ακμαίων της ανθόβιας γενιάς βρίσκεται σε εξέλιξη με μέτριους πληθυσμούς. Οι προνύμφες τρέφονται στα κλειστά και ανοιχτά άνθη.

Πρώιμες περιοχές: Σε ελαιώνες συμβατικής καλλιέργειας με πλούσια ή ικανοποιητική ανθοφορία δε χρειάζεται να επέμβετε στη γενιά αυτή καθώς ποσοστό μόλις 5% του συνόλου των ανθέων εξασφαλίζει μια καλή καρποφορία. Σε συμβατικούς ελαιώνες με χαμηλή ανθοφορία συστήνεται επέμβαση στην έναρξη της άνθισης.

Στη βιολογική γεωργία ο πυρηνοτρήτης αντιμετωπίζεται κατά κανόνα στην ανθόβια γενιά. Ανεξαρτήτως του μεγέθους της ανθοφορίας, στους ελαιώνες βιολογικής καλλιέργειας συστήνεται επέμβαση με σκευάσματα του βακίλου της Θουριγγίας (Bacillus thuringiensis) όταν έχουν ανοίξει 5-25% των ανθέων. Στόχος της επέμβασης είναι η μείωση του πληθυσμού της επόμενης γενιάς, της καρπόβιας, όπου οι προνύμφες περιπλανώνται ελάχιστα και εισέρχονται γρήγορα στο εσωτερικό των καρπών οπότε αντιμετωπίζονται δύσκολα με τα βιολογικά σκευάσματα.

Στην περίοδο της άνθισης προτείνεται η χρήση σκευασμάτων του βακίλου ή άλλου εκλεκτικού εγκεκριμένου σκευάσματος για την προστασία των ωφέλιμων εντόμων (επικονιαστές, παράσιτα, αρπακτικά).

Μαργαρώνια

Η πτήση της πρώτης ανοιξιάτικης γενιάς έχει ξεκινήσει. Οι προνύμφες της μαργαρώνιας καταστρέφουν με φαγώματα τη νέα τρυφερή βλάστηση.

Στις πρώιμες περιοχές ενδεικτικές ημερομηνίες αντιμετώπισης: 28 – 30 Απριλίου. Τα νεαρά δεντρύλλια στα φυτώρια ή στους νεοσύστατους ελαιώνες και τα ελαιόδεντρα που έχουν υποστεί αυστηρά κλαδέματα πρέπει να ελέγχονται για προσβολές και να προστατεύονται. Η μαργαρώνια καταναλώνει τα νέα φύλλα και τους ακραίους οφθαλμούς και προκαλεί ανεπιθύμητους πλάγιους βλαστούς ή καταστρέφει τα εμβόλια.

Ακάρεα

Τα ακάρεα Eriophyidae προσβάλλουν φύλλα, άνθη και νεαρούς καρπούς. Παρουσιάζουν έντονη δραστηριότητα κατά την περίοδο του σχηματισμού και της ανάπτυξης των ανθοταξιών. Σοβαρές προσβολές προκαλούν φυλλόπτωση, ανθόπτωση ή καρπόπτωση και εξασθένιση των δέντρων. Οι ήπιες καιρικές συνθήκες είναι εξαιρετικά ευνοϊκές στην ανάπτυξη μεγάλων πληθυσμών.

Συμπτώματα προσβολής στα φύλλα είναι οι χλωρώσεις (κιτρίνισμα ) στην πάνω επιφάνεια και οι ανάγλυφες κηλίδες (παραμορφώσεις ) στην κάτω επιφάνεια που σταδιακά αποκτούν έντονα καστανό χρώμα.

Σε όλες τις ζώνες πρωιμότητας συστήνεται αντιμετώπιση όταν η ακραία βλάστηση αποκτήσει μήκος 6–8 εκ. δηλαδή 3–4 ζεύγη νέων αναπτυγμένων φύλλων, λίγο πριν την άνθιση (βλαστικά στάδια D, Ε).

Μεγαλύτερη ανάγκη προστασίας έχουν τα νεαρά δέντρα στους νέους ελαιώνες και στα φυτώρια όπως και τα αυστηρά κλαδεμένα και τα ποτιστικά δέντρα λόγω της πλούσιας και τρυφερής βλάστησης.

Χρησιμοποιώντας παραφινικά λάδια αυτή την εποχή καταπολεμούνται παράλληλα τα νεαρά προνυμφικά στάδια των κοκκοειδών (πολλίνια, παρλατόρια, ασπιδιωτός) και της ψύλλας (βαμβακάδα).

Βαμβακάδα

Είναι μυζητικό έντομο που προσβάλλει τη νέα βλάστηση. Λευκές βαμβακώδεις εκκρίσεις μαζί με κολλώδες μελίτωμα σκεπάζουν τις αποικίες που σχηματίζει στις κορυφές των νέων βλαστών και τις ανθοταξίες παρεμποδίζοντας την γονιμοποίηση.

Συνιστάται αντιμετώπιση μόνο σε ελαιώνες με μικρή ανθοφορία και έντονη προσβολή (ποσοστό προσβεβλημένων ανθέων>30%) κατά προτίμηση με παραφινικά λάδια.