ΑΠΘ: Συμμετοχή σε πείραμα στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό

Σειρά πειραμάτων για ουσίες που χρησιμοποιούνται σε δεκάδες προϊόντα καθημερινής χρήσης ολοκλήρωσαν στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) ερευνητές του ΑΠΘ.

Σε συνεργασία με οκτώ ομάδες από άλλες χώρες, η ομάδα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης πραγματοποίησε περισσότερα από 40 πειράματα μελέτης γαλακτωμάτων –μείγματα υγρών που κανονικά δεν αναμειγνύονται, όπως το λάδι και το νερό.

Τα δεδομένα προήλθαν από το πείραμα «SMD-PASTA» που διενεργεί η ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESA.

Οι επιστήμονες του ΑΠΘ σχεδίαζαν και προετοίμαζαν τις παραμέτρους για τη λειτουργία της πειραματικής συσκευής για περισσότερα από 10 χρόνια

Το πείραμα «SMD-PASTA» (Soft Matter Dynamics – Particles Stabilized Emulsions and Foams) δίνει απαντήσεις για τη συμπεριφορά των γαλακτωμάτων, τα οποία χρησιμοποιούνται ευρύτατα σε εντομοκτόνα, γυαλιστικά, λιπαντικά, χρώματα, βερνίκια, τρόφιμα και καλλυντικά, αποτελούν κατάλληλους φορείς για την ελεγχόμενη μεταφορά δραστικών ουσιών (φάρμακα και φυτοφάρμακα), ενώ τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιούνται στην ανάκτηση πετρελαίου από πετρώματα.

«Η σημαντική παρουσία της Ελλάδας στη νέα εποχή εξερεύνησης του Διαστήματος συνεχίζεται με τη δεύτερη συμμετοχή ομάδας του ΑΠΘ σε πείραμα στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό», δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής Χημείας του ΑΠΘ Θοδωρής Καραπάντσιος, επικεφαλής της ομάδας Δυναμικής Πολυφασικών Συστημάτων του Tμήματος Χημείας του ΑΠΘ, με μέλη τον καθηγητή Μαργαρίτη Κώστογλου, τον μεταδιδακτορικό ερευνητή Δρα Σωτήρη Ευγενίδη, την υποψήφια διδάκτορα Αγγελική Χονδρού και τον τεχνικό Τριαντάφυλλο Τσιληπήρα.

Η αποστολή της ESA ξεκίνησε στις 19 Φεβρουαρίου με την επιτυχή εκτόξευση του σκάφους Cygnus NG-17, το οποίο μετέφερε την πειραματική συσκευή SMD-PASTA στον ISS.

Η πειραματική συσκευή τέθηκε σε λειτουργία στις 28 Φεβρουαρίου και το πρώτο πείραμα πραγματοποιήθηκε στις 3 Μαρτίου 2022.

Από τότε συνεχίζονται τα πειράματα με τη συνδρομή της ομάδας του Αριστοτελείου, η οποία έχει την ευθύνη του χειρισμού της συσκευής από το Απομακρυσμένο Κέντρο Τηλεμετρίας (Remote Telemetry Station) στο Τμήμα Χημείας του ΑΠΘ.

Σκοπός των πειραμάτων που εκτελεί η ομάδα του ΑΠΘ είναι η μελέτη της ανάπτυξης και δυναμικής συμπεριφοράς των σταγόνων ελαίου εντός γαλακτωμάτων ελαίου-νερού.

«Σε συνθήκες γήινης βαρύτητας, η άνωση οδηγεί στο γρήγορο διαχωρισμό του γαλακτώματος σε δυο διακριτά στρώματα ελαίου και νερού με αποτέλεσμα να καθίσταται αδύνατη η μελέτη της κίνησης και της αλληλεπίδρασης των σταγόνων. Αντίθετα, σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας οι βαρυτικές επιδράσεις εξαλείφονται. Αυτό δίνει τη δυνατότητα μελέτης της δυναμικής συμπεριφοράς των σταγόνων και των αλληλεπιδράσεων αυτών, κάτι το οποίο θα συμβάλλει στην καλύτερη κατανόηση διάφορων φαινομένων -συνένωση, συσσωμάτωση σταγόνων- τα οποία είναι καθοριστικής σημασίας κατά την αποσταθεροποίηση των γαλακτωμάτων», εξήγησε ο κ. Καραπάντσιος.