Ρωσία: Οι πέντε θεωρίες συνωμοσίας που ο Πούτιν συνεχίζει να «τρέφει»

Τις πιστεύει και ο ίδιος; Τις θεωρεί ως το αποτελεσματικότερο όπλο προπαγάνδας ή απλώς τροφοδοτεί τον λαό με αυτό που θέλει να ακούσει;

Η σχέση του Πούτιν με τις θεωρίες συνωμοσίας ήταν πάντα άριστες, σε τέτοιο βαθμό που πλέον δεν μιλάμε για απλές θεωρίες, αλλά για ένα μηχανισμό παραγωγής θεωριών συνωμοσίας.

Όπως γράφει ο IIYA Yablokov, ιστορικός των ρωσικών μέσων ενημέρωσης, στους New York Times όσο τραβηγμένες ή φανταστικές κι αν ήταν μερικές από τις θεωρίες συνωμοσίας, ο στόχος είναι κοινός. Να ενισχύσουν το καθεστώς και την υποστήριξη του λαού στο πρόσωπό του.

Ωστόσο από την έναρξη της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία πριν από δύο μήνες, η συνωμοσιολογική σκέψη έχει κυριεύσει πλήρως τη χώρα, από την κορυφή ως τη βάση, και τώρα φαίνεται να αποτελεί την κινητήρια δύναμη πίσω από τις αποφάσεις του Κρεμλίνου.

«Είναι αδύνατον να γνωρίζουμε τι υπάρχει μέσα στο κεφάλι του κ. Πούτιν, φυσικά.

Αλλά αν κρίνουμε από τις πολεμοχαρείς και παθιασμένες ομιλίες του πριν από την εισβολή και έκτοτε, μπορεί εν τέλει και να πιστεύει τις θεωρίες συνωμοσίας που επαναλαμβάνει.

Ακολουθούν πέντε από τις πιο διαδεδομένες θεωρίες που ο πρόεδρος έχει υποστηρίξει, με αυξανόμενη θέρμη, την τελευταία δεκαετία.

Θεωρία Συνωμοσίας Νο.1: Η Δύση θέλει να «τεμαχίσει» το έδαφος της Ρωσίας

«Το 2007, στην ετήσια εθνική συνέντευξη Τύπου, ο κ. Πούτιν δέχθηκε μια παράξενη ερώτηση.

Τι γνώμη είχε για το σχόλιο της πρώην υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Μαντλίν Ολμπράιτ ότι ο φυσικός πλούτος της Ρωσίας πρέπει να αναδιανεμηθεί και να ελεγχθεί από την Αμερική;

Ο κ. Πούτιν απάντησε ότι τέτοιες ιδέες συμμερίζονται «ορισμένοι πολιτικοί», αλλά δεν γνώριζε για το σχόλιο.

Αυτό συμβαίνει επειδή ήταν εξ ολοκλήρου επινοημένο.

Οι δημοσιογράφοι της Rossiyskaya Gazeta, μιας κρατικής εφημερίδας, είχαν επινοήσει το απόσπασμα με το σκεπτικό ότι οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες ήταν σε θέση να διαβάσουν τη σκέψη της κ. Ολμπράιτ. Για χρόνια, δεν φαινόταν να υπάρχει καμία αναφορά σε αυτό. Στη συνέχεια, το 2015, ο γραμματέας του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσικής Ομοσπονδίας, Νικολάι Πατρούσεφ, το επανέλαβε. Ανέφερε γαλήνια ότι είχε πει ότι η Ρωσία δεν πρέπει να ελέγχει τη Σιβηρία ή την Άπω Ανατολή της – και γι’ αυτό η Αμερική εμπλέκεται στην Ουκρανία, όπου η Ρωσία ήταν απασχολημένη με την υποδαύλιση μιας σύγκρουσης στο ανατολικό τμήμα της χώρας.

Ωστόσο τον Μάιο του 2021, ο κ. Πούτιν έδειξε ότι η θεωρία δεν είχε ξεχαστεί.

Όλοι, δήλωσε ο πρόεδρος, «θέλουν να μας δαγκώσουν ή να δαγκώσουν ένα κομμάτι της Ρωσίας», επειδή «είναι άδικο να κατέχει μόνο η Ρωσία τα πλούτη μιας περιοχής όπως η Σιβηρία».

Θεωρία συνωμοσίας Νο2: Το ΝΑΤΟ μετέτρεψε την Ουκρανία σε στρατιωτικό στρατόπεδο

Οι στρατιωτικές επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ στη Σερβία, το Ιράκ και τη Λιβύη έχουν εμφυσήσει τον φόβο ότι η Ρωσία θα είναι ο επόμενος στόχος της στρατιωτικής συμμαχίας.

Στη ρητορική του Πούτιν, το ΝΑΤΟ είναι συνώνυμο των Ηνωμένων Πολιτειών, το στρατιωτικό χέρι της «συλλογικής Δύσης» που θα πνίξει τη Ρωσία όποτε αυτή αποδυναμωθεί.

Έτσι, είναι λογικό ότι το ΝΑΤΟ είναι ο πυρήνας μερικών από τις πιο επίμονες θεωρίες συνωμοσίας του καθεστώτος.

Από το 2014 ο κ. Πούτιν και οι υφιστάμενοί του προπαγανδίζουν την ιδέα ότι η Ουκρανία μετατρέπεται σε κράτος-μαριονέτα υπό τον έλεγχο των Ηνωμένων Πολιτειών.

Σε ένα μακροσκελές δοκίμιο που δημοσιεύθηκε τον Ιούλιο του 2021, ο κ. Πούτιν ανέλυσε περισσότερο αυτή την θεωρία, υποστηρίζοντας ότι η Ουκρανία ελέγχεται πλήρως από τη Δύση και ότι το ΝΑΤΟ στρατιωτικοποιεί τη χώρα.

Θεωρία συνωμοσίας νο.3: Η αντιπολίτευση θέλει να καταστρέψει τη Ρωσία εκ των έσω – και υποστηρίζεται από τη Δύση

Το ΝΑΤΟ και η Δύση απειλούν τη Ρωσία όχι μόνο εξωτερικά, αλλά και εσωτερικά.

Τουλάχιστον από το 2004, ο κ. Πούτιν είναι καχύποπτος απέναντι στην εγχώρια αντιπολίτευση, φοβούμενος μια επανάσταση ουκρανικού τύπου.

Η Ρωσία-φρούριο, που υπονομεύεται για πάντα από τους ξένους εχθρούς, έγινε χαρακτηριστικό της προπαγάνδας του Κρεμλίνου.

Σύμφωνα με αυτή τη γραμμή σκέψης, οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης ήταν μια πέμπτη φάλαγγα που διείσδυε στην κατά τα άλλα αγνή πατρίδα – και αυτό οδήγησε στο μαρκάρισμα ακτιβιστών, δημοσιογράφων και οργανώσεων ως ξένων πρακτόρων.

Αν και ο κ. Πούτιν δεν μπόρεσε ποτέ να πείσει τον εαυτό του να προφέρει το όνομα του πιο σφοδρού επικριτή του, του Αλεξέι Ναβάλνι, ο κ. Πούτιν δήλωσε ότι ο κ. Ναβάλνι ήταν πράκτορας της C.I.A. του οποίου η ερευνητική εργασία χρησιμοποιούσε «υλικό από τις ειδικές υπηρεσίες των ΗΠΑ».

Ακόμη και η δηλητηρίαση του κ. Ναβάλνι τον Αύγουστο του 2020 ήταν, σύμφωνα με τον πρόεδρο, μια συνωμοσία που διαπράχθηκε για να αμαυρωθεί η φήμη του.

Θεωρία Νο.4: Το παγκόσμιο κίνημα L.G.B.T.Q. είναι μια συνωμοσία κατά της Ρωσίας

Αυτός ο ισχυρισμός – που αποτυπώνεται με έντονο τρόπο από τη δήλωση του κ. Πούτιν ότι στη Δύση, «τα παιδιά μπορούν να παίξουν πέντε ή έξι ρόλους φύλου», απειλώντας τον «βασικό πληθυσμό» της Ρωσίας – κυοφορείται εδώ και μια δεκαετία.

Μια ποινική υπόθεση το 2012 κατά των Pussy Riot, ενός αναρχικού πανκ συγκροτήματος που ασκούσε κριτική στο καθεστώς, αποτέλεσε το σημείο καμπής.

Το Κρεμλίνο προσπάθησε να παρουσιάσει το συγκρότημα και τους οπαδούς του ως ένα σύνολο σεξουαλικά ανατρεπτικών προβοκατόρων που είχαν ως στόχο να καταστρέψουν τη ρωσική ορθόδοξη εκκλησία και τις παραδοσιακές αξίες. Οι καταγγελίες εξαπλώθηκαν σε ξένες μη κυβερνητικές οργανώσεις και ακτιβιστές της L.G.B.T.Q., που κατηγορήθηκαν ότι διέφθειραν τους Ρώσους από τη βρεφική τους ηλικία. Σύντομα, η τρομολαγνεία κατά της L.G.B.T.Q. έγινε σημαντικός πυλώνας της πολιτικής του Κρεμλίνου.

Μάλιστα ήταν εξαιρετικά αποτελεσματική: Μέχρι το 2020, το ένα πέμπτο των Ρώσων που συμμετείχαν σε έρευνα δήλωσε ότι ήθελε να «εξαλείψει» τις λεσβίες και τους ομοφυλόφιλους από τη ρωσική κοινωνία.

Ανταποκρίνονταν σε μια προπαγανδιστική εκστρατεία, την οποία ανέλαβαν τα κρατικά μέσα ενημέρωσης, υποστηρίζοντας ότι τα δικαιώματα των L.G.B.T.Q. ήταν μια εφεύρεση της Δύσης, με τη δυνατότητα να κλονίσουν τη ρωσική κοινωνική σταθερότητα.

Θεωρία συνωμοσίας Νο.5: Η Ουκρανία προετοιμάζει βιολογικά όπλα για χρήση κατά της Ρωσίας

Η νεότερη από τις σημαντικότερες φάρσες του Κρεμλίνου, αυτή η θεωρία συνωμοσίας έχει ανθίσει από την έναρξη του πολέμου – είναι ότι οι Ουκρανοί συλλέγουν βιολογικό υλικό από Ρώσους για επιστημονικά πειράματα.

Τη δεύτερη εβδομάδα του πολέμου, φιλικοί προς το καθεστώς μπλόγκερ και στη συνέχεια υψηλόβαθμοι πολιτικοί, συμπεριλαμβανομένου του υπουργού Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, ισχυρίστηκαν ότι οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες είχαν αποκτήσει στοιχεία ότι η Αμερική και η Ουκρανία ανέπτυσσαν βιολογικά όπλα -με τη μορφή νυχτερίδων και πτηνών που έχουν προσβληθεί από ασθένειες- για να εξαπλώσουν ιούς στη Ρωσία. Το υπουργείο Άμυνας υποστήριξε ότι είχε φέρει στο φως έγγραφα που επιβεβαίωναν τη συνεργασία.

Φυσικά, δεν υπήρχε καμία αξιόπιστη απόδειξη για κάτι τέτοιο. Αλλά η ιστορία εξαπλώθηκε σε όλη τη Ρωσία και το Κρεμλίνο συγκάλεσε ακόμη και συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για να τη συζητήσει».