Έλον Μασκ: Το Twitter, ο σύγχρονος «Μίδας» και η εκδοχή του «άκρατου καπιταλισμού» 

Επεκτεινόμενη «αυτοκρατορία»

Ο ίδιος δηλώνει οραματιστής -έχει κάνει από παιδί, λέει, σαν Βίβλο του και οδηγό ζωής το «Γυρίστε τον γαλαξία με ωτοστόπ» του Ντάγκλας Άνταμς: ένα διήγημα επιστημονικής φαντασίας που προσεγγίζει με χιούμορ ευρεία φιλοσοφικά ερωτήματα για το νόημα της ζωής.

«Αυτό που ουσιαστικά λέει είναι: Το σύμπαν είναι η απάντηση. Ποιες είναι οι ερωτήσεις;», είχε εξηγήσει ο Μασκ παλαιότερα στο δίτυο CBS.

Κατά την κοσμοθεωρία του, λοιπόν, για να θέσουμε τις πιο προφητικές ερωτήσεις απαιτείται η συνεχής «διεύρυνση της έκτασης και της κλίμακας συνείδησης και γνώσης».

Εκ πρώτης όψεως, όλα αυτά ακούγονται πολύ ενδιαφέροντα.

Όμως με την απόκτηση του Twitter με τα 217 εκατομμύρια χρήστες παγκοσμίως -από πολιτικούς και οργανισμούς, μέχρι δημοσιογράφους, ακτιβιστές και πολίτες- ο Έλον Μασκ αποκτά ακόμη ένα εργαλείο άσκησης επιρροής και ελέγχου στο μεγάλο «οπλοστάσιο» που ήδη διαθέτει.

«Είναι δύσκολο να βρεις κάποιον στην ιστορία με τόσο μεγάλο εύρος δράσης, σε τόσους πολλούς τομείς και με ταυτόχρονα σημαντικές επιπτώσεις», σχολιάζει ο αμερικανικός ιστότοπος Axios.

Αρκεί μια ματιά στους αριθμούς.

Η περιουσία του φτάνει τα 270 δισεκατομμύρια δολάρια.

Στις εταιρείες του -από την Tesla και την SpaceX, έως την Neuralink and την Boring Company- απασχολεί 110.000 ανθρώπους και σε αυτούς τώρα προστίθενται οι 7.500 του Twitter.

Ο ίδιος έχει πάνω από 86 εκατομμύρια ακολούθους στον λογαριασμό του στην πλατφόρμα, που τον καθιστούν τον όγδοο χρήστη με την μεγαλύτερη επιρροή διεθνώς.

Είναι μακράν, δε, ο πιο πολυσυζητημένος δισεκατομμυριούχος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με πάνω από 7 εκατομμύρια αναφορές μόλις μέσα στους τελευταίους τρεις μήνες και μάλιστα πριν καν επιβεβαιωθεί ότι αγοράζει το Twitter.

Ορισμένοι τώρα χαρακτηρίζουν τον Μασκ εκπρόσωπο μιας σύγχρονης εκδοχής της λεγόμενης «Επίχρυσης Εποχής».

Όρος από το ομώνυμο σατιρικό μυθιστόρημα του Μαρκ Τουέιν για την Αμερική στα τέλη του 19ου αιώνα, όταν οι νεόπλουτοι της βιομηχανικής επανάστασης ήρθαν στο προσκήνιο της δημόσιας ζωής, κρύβοντας επιμελώς τις κραυγαλέες κοινωνικές ανισότητες κάτω από μια «επίστρωση» χλιδής για λίγους.

Σήμερα στη θέση των πρώτων βρίσκονται οι κροίσοι της τεχνολογικής επανάστασης, με προεξάρχοντα πια τον 50χρονο δισεκατομμυριούχο.

Η εξαγορά του Twitter αποτελεί την τελευταία μιας σειράς επενδυτικών κινήσεών του με υψηλό ρίσκο.

Αυτό όμως που προβληματίζει περισσότερο είναι οι πραγματικές προθέσεις του…

Ένα πολύτιμο εργαλείο επιρροής

Η δημόσια συζήτηση τώρα περιστρέφεται γύρω από τις αλλαγές που έχει προαναγγέλλει στην πλατφόρμα, π.χ. ελεύθερο περιεχόμενο, τερματισμό της ανωνυμίας, δυνατότητα επεξεργασίας των αναρτήσεων κ.α.

Πολλοί εκφράζουν φόβους για επαναφορά του περιεχομένου μίσους και παραπληροφόρησης στο Twitter, που το 2021 απαγόρευσε μέχρι και τον Ντόναλντ Τραμπ.

Σε κάθε περίπτωση, ο Μασκ δηλώνει «απολυταρχικός της ελευθερίας έκφρασης», όπως έγραψε σε ένα tweet του στις αρχές Μαρτίου, αρνούμενος να υπακούσει στις συστάσεις «ορισμένων κυβερνήσεων (όχι της ουκρανικής) να μπλοκάρει τις ρωσικές πηγές ειδήσεων» από τους δορυφόρους του συστήματος Stralink της SpaceX, εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία.

Τώρα ο δισεκατομμυριούχος ανταγωνιστής του, Τζεφ Μπέζος, αφήνει αιχμές μέσω του Twitter ότι η εξαγορά του δίνει δυνητικά «μόχλευση» στην Κίνα: τη δεύτερη μεγαλύτερη αγορά της Tesla, όπου η εταιρεία διατηρεί επίσης μονάδα παραγωγής και προμηθεύεται μπαταρίες ηλεκτροκίνησης.

Στο μεσοδιάστημα, ο ίδιος ο Μασκ έχει κάνει κατάχρηση του λογαριασμού του στο Twitter, χρησιμοποιώντας για παράδειγμα τις αναρτήσεις του για να αυξήσει τις τιμές των μετοχών του, ακόμη και για παραπληροφόρηση ως προς την COVID-19.

Ως εκ τούτου, κατά τον Independent, το γεγονός ότι γίνεται κάτοχος του Twitter «είναι σαν να δίνεις σε ένα μικρό παιδί ένα γεμάτο όπλο»…

«Θεωρώ ότι οι πεποιθήσεις του Μασκ είναι ασαφείς για κάποιο λόγο. Είναι κατά μια έννοια εξαιρετικά άνετος και νομίζω ότι σχεδόν βρίσκει απολαυστικό να περνά σε ένα εύπιστο κοινό την ιδέα ότι θέλει να κάνει καλό στον κόσμο», λέει στο δημόσιο ραδιόφωνο των ΗΠΑ, η καθηγήτρια Αμερικανικής Ιστορίας στο Χάρβαρντ, Τζιλ Λεπόρ.

Η ίδια έχει επινοήσει έναν όρο ειδικά για τον σημερινό Νο1 κροίσο παγκοσμίως.

Στη σειρά podcast The Evening Rocket μιλά για τον «μασκισμό» ως μια ακραία μορφή καπιταλισμού και περιγράφει τον ίδιο τον Μασκ ως την προσωποποίηση μιας νέας Πολιτικής Οικονομίας.

«Είναι ένα είδος ανεξέλεγκτου καπιταλισμού», εξηγεί, «που επιμένει ότι η κυβέρνηση δεν έχει πραγματικά κανένα ρόλο στη ρύθμιση της οικονομικής δραστηριότητας, σε πρακτικό επίπεδο».

Παράλληλα «σε πολιτιστικό επίπεδο εστιάζει στο να πουλά στο κοινό την ιδέα του φουτουρισμού ως τρόπο επιβολής οικονομικών συνθηκών, οι οποίες προέρχονται από το πολύ μακρινό παρελθόν».

Επομένως, «στην προσπάθεια να συμπεράνετε τι επιδιώκει ο Μασκ με την αγορά του Twitter, θα ήταν συνετό», προτείνει, «να ψάξετε για στοιχεία σε άλλες δραστηριότητές του, στο πνεύμα της κοινωνικής ευημερίας».

Όμως «στην πραγματικότητα», παρατηρεί ο Λεπόρ, «δεν υπάρχουν πολλά που να δείχνουν ότι η βασική προτεραιότητό του είναι η υγιής, δημοκρατική κοινωνία».