Η παραίτηση του Λεγκερί, οι σωρείες καταγγελιών κατά της Frontex και η ευκαιρία για «νέα αρχή»

Ο επικεφαλής του Οργανισμού Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακης (Frontex), Φαμπρίς Λεγκέρι, αναγκάστηκε να παραιτηθεί μετά τη δημοσιοποίηση των πρώτων ευρημάτων από μια μακροχρόνια έρευνα για ανάρμοστη συμπεριφορά στην υπηρεσία

Ο ίδιος ηγούνταν τον οργανισμό από το 2015, όταν και ξεκίνησε η προσφυγική κρίση. Τα τελευταία χρόνια, ο Frontex έχει τεθεί υπό σημαντικό έλεγχο για τον υποτιθέμενο ρόλο του σε παράνομες επαναπριωθήσεις στα σύνορα της ΕΕ. Η Frontex έχει επίσης αντιμετωπίσει κατηγορίες για παρενόχληση και ανάρμοστη συμπεριφορά εντός του ίδιου του οργανισμού.

Η υπηρεσία επιτήρησης της ΕΕ για την καταπολέμηση της απάτης, OLAF, ερευνά τις κατηγορίες για περισσότερο από ένα χρόνο και τώρα ετοιμάζει τα τελικά της συμπεράσματα.

Οι ερευνητές έχουν ήδη παρουσιάσει το πρώτο μέρος της έκθεσης, το οποίο επικεντρώνεται στα pushbacks. Αν και οι λεπτομέρειες κρατήθηκαν αυστηρά κρυφές, αρκετοί αξιωματούχοι είπαν ότι περιείχαν λεπτομερή στοιχεία ότι η υπηρεσία παραβίαζε εσωτερικούς κανόνες που αποσκοπούσαν στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων — και ότι η ανώτερη ηγεσία γνώριζε για τις παραβιάσεις, σύμφωνα με το Politico.

Σε ένα δελτίο τύπου το απόγευμα της Παρασκευής, η Frontex επιβεβαίωσε την αποχώρηση του Λεγκέρι, προσθέτοντας ότι αφού είχε ήδη παραιτηθεί, «δεν είναι πλέον απαραίτητο» να κινηθούν περαιτέρω πειθαρχικές διαδικασίες.

Ωστόσο, ένας αξιωματούχος της ΕΕ είπε ότι ο Λεγκέρι δεν είναι ο μόνος ανώτατος αξιωματούχος που εμπλέκεται στην έκθεση.

Αξιωματούχοι από πιο μετριοπαθείς χώρες όπως η Σουηδία επέπληξαν τον επικεφαλής της υπηρεσίας, ενώ εκπρόσωποι από πιο σκληροπυρηνικές χώρες όπως η Ουγγαρία, η Πολωνία και η Ελλάδα υπερασπίστηκαν το μητρώο του.

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο Λεγκέρι παραπονέθηκε ότι οι χώρες της ΕΕ προσπαθούν να μετατρέψουν τον Frontex σε ΜΚΟ, σύμφωνα με πολλούς αξιωματούχους. Μερικοί από αυτούς τους αξιωματούχους είπαν ότι το τέλος του Λεγκέρι επισπεύστηκε αφού προφανώς έχασε την υποστήριξη από τη χώρα του, τη Γαλλία.

Ευκαιρία για μια «νέα αρχή»

Ένας εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Εσωτερικών επιβεβαίωσε την αποχώρηση του Λεγκέρι, αποκαλώντας την ευκαιρία για μια «νέα αρχή».

«Προσφέρει τη δυνατότητα πλήρους επίλυσης των καταγγελιών, δημιουργίας πλήρους διαφάνειας και διασφάλισης ότι όλες οι αποστολές του Frontex πραγματοποιούνται σε πλήρη συμμόρφωση με την ευρωπαϊκή νομοθεσία», είπε ο Μαξιμιλιαν Καλ σε δημοσιογράφους στο Βερολίνο την Παρασκευή.

Η παραίτηση έλαβε χώρα λίγο μετά τη δημοσίευση μιας κοινής έρευνας μέσων ενημέρωσης που αποκάλυψε περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με πιθανή εμπλοκή της Frontex σε απωθήσεις. Η έκθεση, βασισμένη σε αίτημα ελευθερίας πληροφόρησης που υποβλήθηκε στον οργανισμό, περιγράφει λεπτομερώς μια βάση δεδομένων του Frontex που περιελάμβανε περιγραφές 145 υποθέσεων με την ένδειξη «πρόληψη αναχώρησης» — περιστατικά που αντικατόπτριζαν τις αντιδράσεις.

Ιστορικό καταγγελιών

Ενώ ο οργανισμός ιδρύθηκε το 2004, του δόθηκε μια πιο ισχυρή εντολή στον απόηχο της μεταναστευτικής κρίσης του 2015, κατά την οποία περισσότεροι από 1 εκατομμύριο αιτούντες άσυλο ήρθαν στην ήπειρο. Η ΕΕ έδωσε εντολή στον οργανισμό να δημιουργήσει ένα σώμα 10.000 ατόμων συνοριοφυλάκων και ακτοφυλακής.

Όμως, από τη στιγμή που δημιουργήθηκε η Frontex, ο οργανισμός βρέθηκε επανειλημμένα αντιμέτωπος με καταγγελίες για ανάρμοστη συμπεριφορά για τα πάντα, από τις δικές του εσωτερικές πολιτικές μέχρι τη κακομεταχείριση των αιτούντων άσυλο που φτάνουν στην Ευρώπη.

Ο Λεγκέρι αρνούνταν μέχρι τελευταία στιγμή τις κατηγορίες για επαναπροωθήσεις προσφύγων και είπε ότι δεν υπήρχαν αποδείξεις ότι το προσωπικό της υπηρεσίας συμμετείχε σε παράνομες δραστηριότητες.

Όμως, τα αρχικά ευρήματα της OLAF και οι αυξανόμενες αναφορές για κακοτεχνία φάνηκε ότι τελικά ανέτρεψαν την κατάσταση, ωθώντας τον Leggeri και άλλους να εγκαταλείψουν τις θέσεις τους.