Ταμείο το φθινόπωρο

Το πρόβλημα έχει επισημανθεί, χωρίς αμφιβολίες. Τόσο από τις κυλιόμενες μετρήσεις όσο και από το κλίμα που κατέγραψαν υπουργοί, βουλευτές και κομματικά στελέχη στις πασχαλινές εξορμήσεις. Η βάση γκρινιάζει με τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού στα χέρια. Είναι η δική τους απόδειξη ότι η εικόνα θολώνει. Και μαζί της η ανησυχία γενικεύεται, αναγκάζοντας το Μαξίμου να επανασχεδιάσει την επιχείρηση αναστροφής της κατάστασης με πρόσθετα «πακέτα» στήριξης και το καλοκαίρι. Εάν οι λογαριασμοί του ρεύματος ξεφουσκώσουν, το φθινόπωρο μπορεί να επικρατεί νηνεμία. Και η χώρα που θα μετρά ένα τρίμηνο κοσμοπλημμύρας στα τουριστικά θέρετρα, να επιστρέψει ξανά με εγκωμιαστικούς τίτλους στα διεθνή πρωτοσέλιδα, όπως συνέβη και στην πρώτη φάση της πανδημίας. Μια όαση μέσα σε μια γκρίζα παγκόσμια σκηνή.

Για την πανδημία στο κυβερνητικό επιτελείο πλέον δεν ανησυχούν. Η γενικότερη εικόνα δείχνει ότι το πρόβλημα βρίσκεται πίσω – το εθνικό σύστημα υγείας δεν πρόκειται να δοκιμαστεί εκ νέου σκληρά, παρά τις όποιες ενστάσεις των επιδημιολόγων και τα κρούσματα που εξακολουθούν να προστίθενται σε μια καθημερινή λίστα. Η τάση αποκλιμάκωσης είναι ο οδηγός για τις αποφάσεις που οδηγούν για πρώτη φορά μετά το 2020 σε ένα ανοικτό καλοκαίρι. Για το Ουκρανικό και τις επιπτώσεις, ένα συνολικό ευρωπαϊκό σχέδιο αντίδρασης παραμένει ζητούμενο, αλλά έχει ήδη οριστικοποιηθεί το εθνικό σχέδιο δράσης – που θα απορροφήσει και τις εκρήξεις στους λογαριασμούς του ρεύματος. Αν ελεγχθεί αυτή η παράμετρος, από τον σχεδιασμό προεξοφλείται και μία ανάσχεση του κύματος ακρίβειας στα ράφια των σουπερμάρκετ. Τα μεγάλα στοιχήματα στο πρωθυπουργικό γραφείο, ωστόσο, παίζονται ήδη στο πεδίο του τουρισμού.

Υπό μία έννοια, ο Βασίλης Κικίλιας εξελίσσεται σε κεντρικό πρόσωπο των κρίσεων. Οι άσπονδοι φίλοι του στην Α’ Αθήνας σχολίαζαν σε κάθε πασχαλινή ομήγυρη ότι «του ‘φεξε». Διαχειρίστηκε από την οδό Αριστοτέλους την πρώτη φάση της πανδημίας και με ανεβασμένες μετοχές μετακόμισε στο υπουργείο Τουρισμού. Πριν ακόμη τα επόμενα κύματα του κορωνοϊού αρχίσουν να προκαλούν τραύματα. Και τώρα επιστρέφει στη βιτρίνα, από την πλεονεκτική θέση του υπουργού που έχει όπλα στα χέρια του. Αν επαληθευθούν οι αισιόδοξες προβλέψεις ότι στα μέσα του φθινοπώρου το τουριστικό πλεόνασμα θα έχει ξεπεράσει το όριο των 18 δισ. ευρώ του 2019, τότε μπορεί να αλλάξει εκ νέου και ο σχεδιασμός του Κυριάκου Μητσοτάκη – για πολλούς, ακόμη και ο εκλογικός ορίζοντας. Δεν είναι συμπτωματικό, άλλωστε, ότι στον νέο κύκλο εξορμήσεων, ο Πρωθυπουργός φρόντισε να ξεκινήσει από το υπουργείο Τουρισμού – τα άλλα υπουργεία αιχμής για την καλοκαιρινή περίοδο, όπως το Ναυτιλίας ή το Πολιτικής Προστασίας, έπονται.

Η «λαϊκή οικονομία της χώρας», όπως περιγράφει πλέον το τουριστικό προϊόν ο Κικίλιας, θα μπορούσε να αντισταθμίσει ένα ελλειμματικό καλάθι της νοικοκυράς – το μήνυμα είναι ότι το δικό του υπουργείο θα λειτουργήσει τους επόμενους μήνες ως ο χώρος που μπορεί να καθορίσει την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης. Το σήμα ότι «τα χρήματα από τον τουρισμό περνούν απευθείας στην πραγματική οικονομία, στηρίζοντας το διαθέσιμο εισόδημα των Ελλήνων και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων», δείχνει το γενικότερο κάδρο και έχει ως αποδέκτες όσους κινούνται με γνώμονα το πορτοφόλι. Από τη στιγμή που τα έσοδα από τον τουρισμό «περνούν κάθετα και οριζόντια, άμεσα, χωρίς μεσάζοντες και καθυστερήσεις σε όλους», ο Κικίλιας αντιλαμβάνεται ότι μπορεί να απευθυνθεί σε περισσότερους και όχι μόνον σε έναν κλειστό κύκλο ξενοδόχων και τουριστικών πρακτόρων. Ο επιχειρηματίας της εστίασης, οι εργαζόμενοι στον τουρισμό, οι ιδιοκτήτες ενοικιαζόμενων δωματίων και όσοι έχουν θέση στην εφοδιαστική αλυσίδα – από τον μεταφορέα, τον ιδιοκτήτη ενός μίνι μάρκετ έως τον αγρότη -, είναι ένα μεγαλύτερο κοινό που θα παραμείνει σε σύνδεση.

Το φθινόπωρο ο Κικίλιας θα ξαναμετρήσει τις μετοχές του. Και σε σχέση με άλλους, ανησυχεί λιγότερο από τις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία στον τουριστικό τζίρο. Κυρίως επειδή το αποτέλεσμα δεν θα κριθεί από τον αριθμό των τουριστών, αλλά από το πόσα θα ξοδέψουν οι απεγκλωβισμένοι επισκέπτες. Αν οι Ρώσοι δεν έρθουν, είναι πιθανόν φέτος να σπάσουν κάθε ρεκόρ οι Αμερικανοί…