Τουρισμός: Η «εύλογη απορία» για την ανάπτυξη

Παρά το γεωπολιτικό σοκ, ξένοι και εγχώριοι αναλυτές βλέπουν τέσσερις βασικούς καταλύτες ανάπτυξης στην ελληνική οικονομία. Με αιχμή τον τουρισμό – που εκτιμάται ότι θα επιστρέψει στα επίπεδα του 2019 (με τουριστικά έσοδα 18 δισ. ευρώ) – έχουν δημιουργηθεί μεγάλες προσδοκίες για την τόνωση της ανάπτυξης και κατ’ επέκταση των κρατικών ταμείων.

Τις θετικές προοπτικές πιστοποίησε και ο οίκος S&P που αναβάθμισε την ελληνική οικονομία την περασμένη εβδομάδα. Μια αναβάθμιση που έρχεται να προστεθεί στον κρίκο των εκθέσεων που δίνουν την απάντηση σε μια εύλογη απορία: «Πώς γίνεται να είναι τόσο θετικές οι προβλέψεις παρά τη δύσκολη διεθνή συγκυρία και ενόσω νοικοκυριά και επιχειρήσεις ταλανίζονται από την ακρίβεια;». Η απάντηση βρίσκεται στα εξής σημεία – κλειδιά όπως αυτά καταγράφονται από τους οικονομολόγους και αναλυτές: 1. Στην ισχυρή ανάκαμψη του τουρισμού. 2. Στις μεγάλες επενδύσεις από τα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης. 3. Στο carry-over το 2022 από την ανάπτυξη το 2021, που εκτιμάται σε 1,6%. 4. Στη μικρή απόσταση από την επενδυτική βαθμίδα.

Ο τουρισμός έσωσε την παρτίδα και το 2021 όταν οι εισπράξεις έφτασαν τα 10,5 δισ. ευρώ, χαμηλότερα από το ρεκόρ του 2019, όταν τα ταξιδιωτικά έσοδα ανήλθαν στα 18,17 δισ. ευρώ από 16 δισ. ευρώ το 2018. Τα πρώτα μηνύματα από την τουριστική αγορά γεμίζουν αισιοδοξία και ειδικά από τα προσωρινά στοιχεία των ηλεκτρονικών συναλλαγών σε αεροπορικά, ξενοδοχεία, νησιωτικούς προορισμούς, αλλά και των κρατήσεων. Το κλίμα παραπέμπει σε επίπεδα του 2019 και αυξάνει τις προσδοκίες για σημαντικά έσοδα παρά τις αντίξοες συνθήκες που έχει προκαλέσει η ακρίβεια.

Οι επιπτώσεις του πολέμου και της ενεργειακής κρίσης πάντως δεν θα αφήσουν ανεπηρέαστες τις προβλέψεις για φέτος. Οι αναθεωρημένες προβλέψεις του οικονομικού επιτελείου που φτάνουν στα χέρια της Κομισιόν (Πρόγραμμα Σταθερότητας) θα αποτυπώνουν τη μείωση της εκτίμησης για το φετινό ΑΕΠ στο 3%-3,5%, από αρχική πρόβλεψη 4,5%, και τον στόχο για το έλλειμμα στο 2%, από 1,4%. Σύμφωνα με την τελευταία ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ, το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 8,3% το 2021, ανακάμπτοντας σχεδόν σε επίπεδα προ πανδημίας, ενώ το έλλειμμα του 2021 έκλεισε στο 5% από 7% του ΑΕΠ, δίνοντας «αέρα» κοντά στα 3,5 δισ. ευρώ.

Μια… ανάσα μακριά

Ως προς την επενδυτική βαθμίδα, η Ελλάδα στοχεύει να την κατακτήσει το 2023, με δεδομένο πως ήδη το ελληνικό αξιόχρεο βρίσκεται ένα σκαλοπάτι πριν από αυτήν (S&P, BB+). Οι θετικές επιδόσεις ανοίγουν τον δρόμο στη ροή επενδυτικών κεφαλαίων και ο κρατικός προϋπολογισμός προβλέπει για φέτος επενδύσεις πάνω από 11 δισ. ευρώ. Οι ξένοι αναλυτές, όπως και ο S&P, αναφέρουν στις εκθέσεις τους τη συνεχή βελτίωση της αποτελεσματικότητας της οικονομικής διαχείρισης, επισημαίνοντας ότι οι επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία φαίνονται διαχειρίσιμες λόγω των σημαντικών ταμειακών διαθεσίμων (41 δισ. ευρώ).

Τα τρέχοντα ταμειακά διαθέσιμα ισοδυναμούν με το τριπλάσιο των αναγκών δανεισμού για τα επόμενα δύο χρόνια και έτσι μαζί με τις χαμηλές απαιτήσεις αναχρηματοδότησης θα βοηθήσουν στα δημόσια οικονομικά έναντι της αύξησης των επιτοκίων.