Γαλλία: Προς συγκυβέρνηση «προέδρου των πλουσίων» και «πρωθυπουργού των φτωχών»;

Εδώ και 20 χρόνια, η Γαλλία μοιάζει να έχει ξεχάσει τι σημαίνει να έχει πρόεδρο και πρωθυπουργό οι οποίοι προέρχονται από διαφορετικά πολιτικά κόμματα. Τώρα, όμως, ενόψει των δύο γύρων των βουλευτικών εκλογών της 12^ης και 19^ης Ιουνίου, αυτό είναι πολύ πιθανό να αλλάξει – με τρόπο, μάλιστα, που είναι βέβαιο ότι θα προκαλέσει σοκ στη χώρα και την Ευρώπη.

Όσο για την αιτία που αυτό ενδέχεται να συμβεί, έχει… ονοματεπώνυμο: Ζαν-Λικ Μελανσόν. Όπως είναι γνωστό, ο ηγέτης της Ανυπότακτης Γαλλίας – ενός σχήματος το οποίο πολλοί (μάλλον βιαστικά…) κατατάσσουν στον χώρο της Άκρας Αριστεράς – λίγο έλειψε να κάνει τη μεγάλη έκπληξη στις πρόσφατες προεδρικές εκλογές και να βρεθεί στον δεύτερο γύρο αντί της Μαρίν Λεπέν. Πλέον, με αβελτηρία το εντυπωσιακό 22% που συγκέντρωσε στις 10 Απριλίου και τη δημοφιλία του, θέτει νέο στόχο: Την πρωθυπουργία.

«Μπορούμε να νικήσουμε τον Εμανουέλ Μακρόν και θα τον νικήσουμε, με μια πλειοψηφία η οποία θα είναι σε θέση να κυβερνήσει εφαρμόζοντας ένα ριζοσπαστικό πρόγραμμα», δήλωσε χαρακτηριστικά στο ραδιόφωνο Franceinfo ο βουλευτής και κορυφαίο στέλεχος της Ανυπότακτης Γαλλίας, Αντριάν Κουοτενάν.

Κοινωνική και Οικολογική Ένωση του Λαού

Οι ελπίδες του, μάλιστα, είναι κάτι παραπάνω από βάσιμες μετά τη συμφωνία που συνήψε τόσο με τους Οικολόγους-Πράσινους όσο και με το ΚΚ Γαλλίας, που δέχθηκαν να συμμετέχουν στις εκλογές σε ενιαίο σχήμα με το κόμμα του Μελανσόν – την αποκαλούμενη Κοινωνική και Οικολογική Ένωση του Λαού. Από σήμερα το πρωί, μάλιστα, δεν αποκλείεται κάτω από την ίδια «ομπρέλα» να βρεθεί και το Σοσιαλιστικό Κόμμα, η ηγεσία του οποίου είπε το αρχικό «ναι», βρίσκεται όμως αντιμέτωπη με την απειλή μιας μαζικής «ανταρσίας» από παλαιότερα στελέχη.

Στην πραγματικότητα, βεβαίως, η συμμετοχή ή μη των Σοσιαλιστών δεν αλλάζει πολλά από άποψη εκλογικής δύναμης. Εξάλλου, το 1,75% που συγκέντρωσε η υποψήφιά τους και δήμαρχος του Παρισιού, Αν Ινταλγκό, στις προεδρικές εκλογές, όχι απλώς είναι απογοητευτικό, αλλά οδηγεί στο χείλος της πολιτικής εξαφάνισης το ιστορικό κόμμα, από τις τάξεις του οποίου προήλθαν δύο πρόεδροι της χώρας μεταπολεμικά – ο Φρανσουά Μιτεράν (1981-’95) και ο Φρανσουά Ολάντ (2012-’17).

Η… πινελιά της νομιμότητας

Παρ’ όλα αυτά, η παρουσία τους στο νέο σχήμα του προσθέτει μια επιπλέον νότα «νομιμότητας». Κι αυτό είναι κάτι που θα το χρειαστεί ο Μελανσόν (παλαιό στέλεχος του κόμματος, άλλωστε) στην προσπάθειά του να κάνει το μεγάλο άλμα, καθώς αρκετοί Γάλλοι, ειδικά στα μεσαία στρώματα, τον αντιμετωπίζουν ως… μπαμπούλα ο οποίος βρίσκεται στο απέναντι άκρο της Λεπέν.

Η αλήθεια είναι, επίσης, ότι μια συμμαχία με τους Σοσιαλιστές μπορεί να δώσει στον Μελανσόν και το κατάλληλο πρόσχημα για να βάλει και άλλο «νερό στο κρασί» του, αμβλύνοντας ακόμη περισσότερο τις πολιτικές του θέσεις. Αυτές από τις οποίες απουσιάζει κάθε νύξη περί αποχώρησης από την ΕΕ και την ευρωζώνη, με τα σχετικά «εδάφια» να έχουν αντικατασταθεί από την πρόταση της «ανυπακοής» σε ζητήματα όπως η αυστηρή δημοσιονομική πολιτική που επιβάλλει το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού-ασφαλιστικού συστήματος, καθώς και η αναδιάρθρωση της (ζωτικής σημασίας για τη Γαλλία) Κοινής Αγροτικής Πολιτικής.

Ήδη, άλλωστε, απέδειξε ότι προκειμένου να πετύχει τον στόχο του, δεν διστάζει να κάνει πίσω σε άλλα σημαντικά θέματα. Όπως, για παράδειγμα, την απεξάρτηση από την ατομική ενέργεια, που έχει ουσιαστικά απαλειφθεί εξαιτίας της διαφωνίας του ΚΚ Γαλλίας με τη συγκεκριμένη θέση.

Τα μυστικά των εκλογών

Αξίζει να υπενθυμίσουμε, για την ιστορία, ότι η αποχώρηση του σοσιαλιστή Λιονέλ Ζοσπέν από την πρωθυπουργία, το 2002, ύστερα από πέντε χρόνια συγκατοίκησης με τον δεξιό πρόεδρο Ζακ Σιράκ (προκειμένου να δοκιμάσει την τύχη του στις προεδρικές εκλογές της ίδιας χρονιάς και να αποκλειστεί από τον δεύτερο γύρο από τον ακροδεξιό Ζαν-Μαρί Λεπέν) άνοιξε μια περίοδο δύο δεκαετιών που μπορεί να χαρακτηριστεί ως συμπαγής σε επίπεδο πολιτικής εξουσίας.

Ακόμη και η εμφάνιση στο προσκήνιο του Μακρόν, το 2017, δεν άλλαξε αυτό το δεδομένο, καθώς το κόμμα του, Η Δημοκρατία Εμπρός, απέσπασε την απόλυτη πλειοψηφία και στην Εθνοσυνέλευση, «λεηλατώντας» τα παραδοσιακά κόμματα. Το πέτυχε δε εκμεταλλευόμενος το ιδιόμορφο εκλογικό σύστημα, που προβλέπει την εκλογή των 577 βουλευτών σε ισάριθμες μονοεδρικές περιφέρειες, σε δύο γύρους, με τους δύο πρώτους να προκρίνονται στον δεύτερο.

Εδώ ακριβώς ποντάρει αυτή τη φορά ο Μελανσόν, θεωρώντας ότι μπορεί να κερδίσει όχι απλώς όλες τις ψήφους της Αριστεράς, αλλά και πολλών δυσαρεστημένων με τον Μακρόν κεντρώων και δεξιών – ακόμη και ψηφοφόρων της Λεπέν που ανήκουν στα κατώτερα και εργατικά στρώματα της κοινωνίας. Η μάχη, ωστόσο, θα είναι σκληρή, καθώς το προεδρικό κόμμα φαίνεται πως θα έρθει σε συμφωνία με τους Ρεπουμπλικάνους, συγκροτώντας ένα ισχυρό μέτωπο.

Οι εταίροι της Γαλλίας στην Ευρώπη, πάντως, ελπίζουν πως δεν θα χρειαστεί να έχουν απέναντί τους ένα δίδυμο Μακρόν-Μελανσόν. Διότι αυτή η συγκυβέρνηση, του «προέδρου των πλουσίων» με τον «πρωθυπουργό των φτωχών», ίσως αποδειχθεί ιδιαιτέρως εκρηκτική, σε μια κρίσιμη περίοδο.