Πούτιν: Γιατί ο Ρώσος πρόεδρος δεν κλιμακώνει την επίθεση στην Ουκρανία – Τι φοβούνται διεθνείς αναλυτές

Ο πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας έχει ισοπεδώσει πόλεις, έχει οδηγήσει σε δεκάδες χιλιάδες νεκρούς και έχει αναγκάσει εκατομμύρια άλλους να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους.

Αλλά «αθόρυβα», ορισμένοι στρατιωτικοί αναλυτές και δυτικοί αξιωματούχοι αναρωτιούνται γιατί η επίθεση δεν ήταν ακόμη χειρότερη, όπως σημειώνουν σε μακροσκελή ανάλυσή τους οι New York Times.

Πώς θα μπορούσε να είχε δράσει η Ρωσία

Η Ρωσία θα μπορούσε να κάνει ακόμα χειρότερες επιθέσεις στους ουκρανικούς σιδηροδρόμους, σε δρόμους και γέφυρες για να προσπαθήσει να ανακόψει τη ροή των δυτικών όπλων προς τη γραμμή του μετώπου.

Θα μπορούσε να έχει βομβαρδίσει περισσότερες υποδομές γύρω από την πρωτεύουσα, το Κίεβο, για να δυσκολέψει τους ηγέτες της Δύσης να επισκεφθούν τον πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι σε ένδειξη ενότητας και αποφασιστικότητας. Και θα μπορούσε να κάνει πολύ περισσότερα για να προκαλέσει πλήγματα στη Δύση, είτε με κυβερνοεπιθέσεις, είτε με σαμποτάζ, είτε με περισσότερες διακοπές των ενεργειακών εξαγωγών προς την Ευρώπη, τονίζουν οι NYT.

Εν μέρει η αιτία μπορεί να είναι η απόλυτη ανικανότητα, σημειώνει το αμερικανικό ΜΜΕ. Οι πρώτες εβδομάδες του πολέμου έδειξαν περίτρανα ότι ο στρατός της Ρωσίας ήταν πολύ λιγότερο ικανός από ό, τι πίστευαν πριν από την εισβολή. Αλλά Αμερικανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι λένε επίσης ότι η τακτική του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν τις τελευταίες εβδομάδες φάνηκε να είναι αξιοσημείωτα προσεκτική, χαρακτηριζόμενη από μια αργόσυρτη επίθεση στην ανατολική Ουκρανία, μια συγκρατημένη προσέγγιση στην εξουδετέρωση των ουκρανικών υποδομών και μια αποφυγή ενεργειών που θα μπορούσαν να κλιμακώσουν τη σύγκρουση με το ΝΑΤΟ.

Η προφανής αυτοσυγκράτηση στις μάχες έρχεται σε αντίθεση με τη «βομβαρδιστική» διάθεση της ρωσικής κρατικής τηλεόρασης, όπου η Μόσχα περιγράφεται ως εγκλωβισμένη σε έναν υπαρξιακό αγώνα εναντίον της Δύσης και όπου συζητείται ανοιχτά η χρήση πυρηνικών όπλων. Το ζήτημα είναι αν, καθώς ο πόλεμος θα συνεχίζεται, ο Πούτιν θα αλλάξει ρότα και θα εντείνει τον πόλεμο, σημειώνουν οι NYT.

Για τις 9 Μαΐου

Αυτό είναι ένα ιδιαίτερα επείγον ερώτημα εν όψει της γιορτής της Ημέρας της Νίκης στη Ρωσία την επόμενη Δευτέρα, όταν ο Πούτιν παραδοσιακά παρίσταται σε μια μεγαλειώδη παρέλαση για τον θρίαμβο της Σοβιετικής Ένωσης επί της ναζιστικής Γερμανίας και εκφωνεί μια μιλιταριστική ομιλία, όπως αναφέρουν οι NYT.

Ο Μπεν Γουάλας, ο Βρετανός υπουργός Άμυνας, προέβλεψε την περασμένη εβδομάδα ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν θα χρησιμοποιήσει την ομιλία για επίσημη κήρυξη πολέμου και μαζική κινητοποίηση του ρωσικού λαού.

Προετοιμάζεται όντως ο ρωσικός στρατός;

Αμερικανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι λένε ότι δεν έχουν δει επί τόπου κινήσεις που θα έδειχναν πολύ μεγαλύτερη ώθηση με πρόσθετα στρατεύματα που θα ξεκινούσαν στις 9 Μαΐου ή αμέσως μετά. Αυτοί οι αξιωματούχοι αναμένουν τώρα μια πιο αργή, εξουθενωτική εκστρατεία στο εσωτερικό της Ουκρανίας. Αλλά δεν διαφωνούν ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει την ομιλία του για να κηρύξει έναν ευρύτερο πόλεμο και μια βαθύτερη εθνική προσπάθεια για την επιτυχία του.

«Με το ένα χέρι δεμένο ο ρωσικός στρατός»

Προς το παρόν, ο Πούτιν φαίνεται να βρίσκεται σε ένα στρατιωτικό μοτίβο αναμονής, το οποίο επιτρέπει στην Ουκρανία να ανασυνταχθεί και να εφοδιαστεί με δυτικό οπλισμό. Τη Δευτέρα, ανώτερος αξιωματούχος του Πενταγώνου χαρακτήρισε την τελευταία επίθεση της Ρωσίας στην ανατολική Ουκρανία «πολύ προσεκτική, πολύ χλιαρή». Στη Ρωσία, υπάρχει γκρίνια ότι ο στρατός πολεμά με το ένα χέρι δεμένο πίσω από την πλάτη του, με τη στρατηγική και τους στόχους να μην γίνονται κατανοητοί από την κοινή γνώμη.

«Πρόκειται για ένα παράξενο, ιδιαίτερο είδος πολέμου», δήλωσε ο Ντμίτρι Τρένιν, μέχρι πρόσφατα διευθυντής της δεξαμενής σκέψης Carnegie Moscow Center, σε τηλεφωνική συνέντευξη έξω από τη Μόσχα. «Η Ρωσία έχει θέσει κάποια μάλλον αυστηρά όρια για τον εαυτό της και αυτό δεν εξηγείται με κανέναν τρόπο – γεγονός που εγείρει πολλά ερωτήματα, πρώτα απ’ όλα στους Ρώσους πολίτες».

Ο Ντμίτρι Τρένιν είναι ένας από τους λίγους αναλυτές του συγκεκριμένου think tank, που έκλεισε τον περασμένο μήνα από τη ρωσική κυβέρνηση, οι οποίοι επέλεξαν να παραμείνουν στη Ρωσία μετά την έναρξη του πολέμου. Είπε, ανάμεσα σε άλλα, ότι αγωνίζεται να εξηγήσει γιατί το Κρεμλίνο πολεμά με «λιγότερο από τη μισή δύναμη».

Η εκτίμηση Αμερικανών αξιωματούχων

Επί εβδομάδες, αξιωματούχοι στην Ουάσινγκτον συζητούσαν γιατί ο ρωσικός στρατός δεν ήταν πιο επιθετικός στην προσπάθειά του να καταστρέψει τις γραμμές ανεφοδιασμού που στέλνουν φορτία όπλων από τη Δύση στην Ουκρανία. Μέρος της απάντησης, λένε οι αξιωματούχοι, είναι ότι η ουκρανική αεράμυνα συνεχίζει να απειλεί τα ρωσικά αεροσκάφη και όσο πιο βαθιά μπαίνουν τα ρωσικά αεροσκάφη στην Ουκρανία τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα να καταρριφθούν.

Η Ρωσία αγωνίζεται επίσης με τα πυρομαχικά ακριβείας της – πυραύλους ή ρουκέτες με συστήματα καθοδήγησης. Πολλά από αυτά τα όπλα δεν έχουν λειτουργήσει σωστά και οι ρωσικές προμήθειες των όπλων είναι περιορισμένες. Τα πλήγματα σε σιδηροδρομικές γραμμές ή κινούμενες αυτοκινητοπομπές πρέπει να είναι πολύ ακριβή για να είναι αποτελεσματικά.

Άλλοι αξιωματούχοι έχουν υποστηρίξει ότι η Μόσχα επιθυμεί να αποφύγει την πολύ σοβαρή καταστροφή των υποδομών της Ουκρανίας, με την πιθανώς λανθασμένη ελπίδα ότι θα μπορέσει ακόμη να πάρει τον έλεγχο της χώρας. Η Ρωσία θα αντιμετώπιζε ένα τεράστιο έργο ανοικοδόμησης αν αναλάμβανε πόλεις που καταστράφηκαν από τους δικούς της βομβαρδισμούς.

Ένας ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος της άμυνας δήλωσε ότι ο Πούτιν μπορεί να απέφυγε να καταστρέψει το σιδηροδρομικό δίκτυο της Ουκρανίας, επειδή δεν ήθελε να βλάψει τη δική του ικανότητα να μετακινεί εξοπλισμό και στρατεύματα στη χώρα. Οι Ρώσοι έχουν επικεντρωθεί περισσότερο στην καταστροφή χώρων αποθήκευσης όπλων παρά στο σιδηροδρομικό δίκτυο.

Γιατί η Ρωσία δεν χτυπάει πιο σκληρά τη Δύση

Στη συνέχεια, υπάρχει το ερώτημα γιατί η Ρωσία δεν έχει αντεπιτεθεί σκληρότερα στη Δύση. Το αφήγημα του Κρεμλίνου μιλάει για έναν υπαρξιακό πόλεμο με το ΝΑΤΟ που διεξάγεται στο ουκρανικό έδαφος, αλλά η Ρωσία είναι αυτή που υφίσταται στρατιωτικές απώλειες, ενώ η Δύση κρατάει απόσταση ασφαλείας και προμηθεύει όπλα που σκοτώνουν Ρώσους στρατιώτες.

«Πολλοί άνθρωποι αναρωτιούνται γιατί δεν έχουν προβεί ακόμη σε αντίποινα», δήλωσε ο Samuel Charap, πρώην αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ των ΗΠΑ στην Ουάσινγκτον και αναλυτής Ρωσίας στη RAND Corporation. «Φαίνεται χαμηλής πιθανότητας ότι οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους δεν θα βιώσουν αντίποινα από το γεγονός ότι οδήγησαν τόσους πολλούς Ρώσους στρατιώτες στον τάφο τους».

Η Ρωσία διαθέτει τα εργαλεία για να προκαλέσει εκτεταμένη ζημιά στη Δύση. Οι ελλείψεις φυσικού αερίου που προκλήθηκαν από την κυβερνοεπίθεση στον αγωγό Colonial Pipeline πέρυσι έδειξαν τα προβλήματα που μπορεί να προκαλέσει η ρωσική «πειρατεία» στις αμερικανικές υποδομές. Το Βερολίνο έχει προειδοποιήσει ότι η διακοπή του ρωσικού φυσικού αερίου θα μπορούσε να ρίξει τη γερμανική οικονομία σε ύφεση.

Πάντα υπάρχουν τα πυρηνικά

Και έπειτα υπάρχει το κορυφαίο πυρηνικό οπλοστάσιο της Μόσχας, με εκτιμώμενες 5.977 πυρηνικές κεφαλές. Η καταστροφική ικανότητά τους προβάλλεται με όλο και πιο θρίλερ όρους στα ρωσικά μέσα ενημέρωσης.

«Νόμιζες ότι θα μπορούσες να μας καταστρέψεις με τα χέρια άλλων ανθρώπων και να παρακολουθείς από το περιθώριο από ασφαλή απόσταση;» δήλωσε το Σάββατο ο Σεργκέι Μιρόνοφ, ένα «γεράκι» στο ρωσικό κοινοβούλιο, υποστηρίζοντας ότι ο νέος διηπειρωτικός βαλλιστικός πύραυλος της χώρας του θα μπορούσε να καταστρέψει τη Βρετανία με ένα μόνο χτύπημα. «Δεν θα πετύχει, κύριοι – θα πρέπει να πληρώσετε για όλα αυτά στο ακέραιο!», πρόσθεσε.

Ο Πούτιν έχει επίσης προειδοποιήσει για αντίποινα, αλλά εκτιμά επίσης τη διγλωσσία. Πέρυσι, είπε ότι όσοι περνούν μια «κόκκινη γραμμή» θα αντιμετωπίσουν μια «ασύμμετρη, γρήγορη και σκληρή» απάντηση – μια ένδειξη ότι η απάντηση θα έρθει σε χρόνο και τόπο που θα επιλέξει η Μόσχα, όπως σημειώνουν οι NYT.

Αμερικανοί και σύμμαχοι αξιωματούχοι έχουν συζητήσει γιατί ο Πούτιν δεν έχει επιχειρήσει εκτεταμένες ή πιο επιζήμιες κυβερνοεπιθέσεις. Ορισμένοι λένε ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν έχει αποτραπεί αποτελεσματικά. Ο ρωσικός στρατός, που αγωνίζεται να επιτύχει κέρδη στην Ουκρανία, δεν μπορεί να διαχειριστεί έναν ευρύτερο πόλεμο με το ΝΑΤΟ και δεν θέλει να δώσει στη συμμαχία καμία δικαιολογία για να εισέλθει πιο άμεσα στον πόλεμο.

Άλλοι υποστηρίζουν ότι μια κυβερνοεπίθεση σε χώρα του ΝΑΤΟ είναι ένα από τα λίγα χαρτιά που μπορεί να παίξει ο Πούτιν και ότι μπορεί να περιμένει ένα μεταγενέστερο στάδιο της εκστρατείας του για να το κάνει.

Δεν θέλει ευρύτερο πόλεμο ο Πούτιν

Ενώ ο Βλαντίμιρ Πούτιν δεν φοβάται να κλιμακώσει τη ρητορική, οι ενέργειές του έχουν υποδηλώσει ότι δεν θέλει να κάνει κάτι που θα μπορούσε να προκαλέσει έναν ευρύτερο πόλεμο, σημειώνουν οι NYT.

«Η γενική αίσθηση είναι ότι θέλει να αρπάξει κάποιου είδους νίκη από αυτό το φιάσκο του», δήλωσε ο Αμερικανός αξιωματούχος της άμυνας, υπονοώντας ότι ο Πούτιν δεν ενδιαφέρεται να «δανειστεί περισσότερα προβλήματα».

Πριν από την εισβολή στις 24 Φεβρουαρίου, ο Ντμίτρι Τρένιν, του κέντρου Carnegie, προέβλεψε ότι ο ουκρανικός στρατός θα πρόβαλε σθεναρή αντίσταση και ότι ο Πούτιν θα ανακάλυπτε την έλλειψη πολιτικής υποστήριξης για τη Ρωσία στην Ουκρανία. Σε αυτό, ο Τρένιν αποδείχθηκε ότι είχε δίκιο, αναφέρουν οι NYT.

Αυτό για το οποίο έκανε λάθος, είπε ο Τρένιν, ήταν οι πληροφορίες που οι βοηθοί και οι διοικητές θα παρείχαν στον Πούτιν σχετικά με τις δυνατότητες της Ρωσίας, οι οποίες αποδείχθηκαν εσφαλμένες.

Ο Τρένιν λέει ότι εξακολουθεί να βλέπει τον Πούτιν ως θεμελιωδώς ορθολογικό, παρά ως κάποιον πρόθυμο να εμπλακεί σε πυρηνικό πόλεμο, με «μανιακή αποφασιστικότητα να καταστρέψει την ανθρωπότητα».

«Αυτό δεν θα ήταν λάθος – αυτό θα ήταν μια πλήρης απομάκρυνση από τον ορθολογισμό», δήλωσε ο Τρένιν. «Ελπίζω ότι τώρα δεν κάνω λάθος», τόνισε.