Σπιναλόγκα: Το 2024 θα ανάψουν τα φώτα

Έπειτα από… περιπέτειες μιας εικοσαετίας εκκίνησε η διαδικασία των εγκρίσεων και αδειοδοτήσεων ώστε να ξεκινήσει η κατασκευή του έργου ηλεκτροδότησης της Σπιναλόγκας. Προ ημερών το δημοτικό συμβούλιο Αγίου Νικολάου ενέκρινε το έργο καθώς και τους όρους της σχετικής σύμβασης με τον ΔΕΔΔΗΕ, τον διαχειριστή των δικτύων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Πλέον απομένει η έγκριση του Ελεγκτικού Συνεδρίου για να προχωρήσει η υλοποίηση του έργου δίχως περαιτέρω καθυστερήσεις.

Οι προσπάθειες να βγει η Σπιναλόγκα από το… σκοτάδι, όπως αναφέρει στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» ο δήμαρχος Αγίου Νικολάου κ. Αντώνιος Ζερβός, ξεκίνησε το 2000. «Τότε υπήρχε μια προμελέτη φωτισμού, την οποία είχε συντάξει ο Δήμος, βάσει της οποίας είχε ζητήσει χρηματοδότηση. Μάλιστα, η ΔΕΗ είχε συμφωνήσει τότε για τη ηλεκτρική διασύνδεση του νησιού. Ωστόσο, το ζήτημα ατόνησε τα επόμενα χρόνια. Όταν ανέλαβα και πάλι δήμαρχος το επανέφερα», επισημαίνει ο δήμαρχος.

Έτσι, το 2020, ο δήμος υπέβαλλε πρόταση για την ένταξη της πράξης «Ηλεκτροδότηση και Υδροδότηση της Νήσου Σπιναλόγκα» στο Πρόγραμμα «Φιλόδημος ΙΙ» του υπουργείου Εσωτερικών, η οποία εγκρίθηκε τον Ιανουάριο 2021 με πρόβλεψη χρηματοδότησης 2.500.000 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ). Από αυτά το 1,7 εκατ. ευρώ αφορά στην ηλεκτροδότηση της Σπιναλόγκας και στην κατασκευή και διαμόρφωση χώρου στην πλευρά της Πλάκας, περί τα 465.000 ευρώ προορίζονται για το έργο υδροδότησης του νησιού, 155.000 ευρώ για την εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων στον αρχαιολογικό χώρο και 80.000 ευρώ για τη δαπάνη της αρχαιολογικής επίβλεψης.

Ειδικότερα, το έργο της διασύνδεσης του νησιού περιελήφθη στο Σχεδίου Ανάπτυξης του Δικτύου (ΣΑ∆) για την περίοδο 2021-2025 του ΔΕΔΔΗΕ, το οποίο εγκρίθηκε από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) στις 5η Αυγούστου 2021. Σε αυτό γινόταν αναφορά στη νέα υποβρύχια διασύνδεση του νησιού με το ηλεκτρικό σύστημα της Κρήτης μέσω δύο νέων τριπολικών υποβρυχίων καλωδίων Μέσης Τάσης, μήκους ενός χιλιομέτρου το καθένα. Ως εκτιμώμενο έτος ολοκλήρωσης του έργου ορίζεται το 2024. «Αν οι διαδικασίες κυλήσουν ομαλά, υπολογίζεται ότι χρειάζονται περίπου 2,5 έτη για την ολοκλήρωση του έργου. Τώρα ο ΔΕΔΔΗΕ ολοκληρώνει τη μελέτη ηλεκτροδότησης», τονίζει ο δήμαρχος.

Από τα περίπου 1,67 εκατ. ευρώ που αφορούν στην ηλεκτροδότηση το ποσό των 556 χιλιάδων ευρώ ο Δήμος θα πρέπει να το προκαταβάλει στον ΔΕΔΔΗΕ και τα υπόλοιπα με την έναρξη κατασκευής του έργου. Επίσης, όπως υποστηρίζει ο κ. Ζερβός, «έχουμε εξασφαλίσει τη δέσμευση του υπουργού Ναυτιλίας Γιάννη Πλακιωτάκη για ανασύνταξη της μελέτης φωτισμού του μνημείου, μέσω χρηματοδοτικών προγραμμάτων που αφορούν στην προβολή των νησιωτικών περιοχών, με περίπου 300.000 ευρώ». Σύμφωνα με τον ίδιο, παράλληλα εκπονείται μελέτη για την υδροδότηση από τη Δημοτική Επιχείρηση Υδρεύσεως και Αποχετεύσεως Αγίου Νικολάου και σύντομα θα δημοπρατηθεί το έργο που περιλαμβάνεται στην πράξη «Ηλεκτροδότηση και Υδροδότηση της Νήσου Σπιναλόγκα».

Για την… ιστορία

Η Σπιναλόγκα, μία νησίδα 85 στρεμμάτων, βρίσκεται στο στόμιο του φυσικού λιμένα της Ελούντας, στο Λασίθι της Κρήτης. Αποτελεί δε, τον δεύτερο σε επισκεψιμότητα αρχαιολογικό χώρο της Κρήτης, μετά το μινωικό ανάκτορο της Κνωσού.

Λόγω της γεωγραφικής θέσης της, αποτέλεσε σταυροδρόμι ανθρώπων και πολιτισμών, «κόμβο» για το εμπόριο αλλά και τη διακίνηση ιδεών και τεχνών μεταξύ Δύσης και Ανατολής, όπως αναφέρεται στον φάκελο υποψηφιότητας του Φρουρίου της Σπιναλόγκας που είχε υποβληθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού για την εγγραφή του στον Κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.

Η νησίδα τειχίστηκε κατά την αρχαιότητα για την προστασία της αρχαίας πόλης του Ολούντος. Περί τα τέλη του 16ου αιώνα, οι Ενετοί οικοδόμησαν εκεί ένα από τα σημαντικότερα επιθαλάσσια προμαχωνικά οχυρά της Μεσογείου, σε σχέδια ορισμένων από τους πιο διάσημους μηχανικούς της Βενετίας. Μάλιστα, τον 19ου αιώνα φιλοξένησε τον μεγαλύτερο οθωμανικό οικισμό της Ανατολικής Κρήτης, μετά τον Χάνδακα. Η ιστορία του αλλάζει… σελίδα, το 1903 όταν ιδρύεται το Λεπροκομείο όπου εκατοντάδες χανσενικοί ασθενείς έζησαν σε συνθήκες εγκλεισμού και απομόνωσης, έως το 1957 οπότε και έκλεισε.