Επιδημία κατάθλιψης στις ΗΠΑ: Εκατοντάδες έφηβοι στο έλεος ενός ελλιπούς συστήματος υγείας

Ήταν ένα κρύο πρωινό του Γενάρη. Η Δρ. Melissa Dennison, μια παιδίατρος, βρισκόταν σε ένα μικρό, χωρίς παράθυρα, εξεταστήριο με μια 14χρονη και την μητέρα της. Η μετάλλαξη Όμικρον του κοροναϊού είχε διαλύσει το Κεντάκι των ΗΠΑ. Η 14χρονη ήταν μια από τους δεκάδες ανήλικους ασθενείς που μπορούσε να δεχτεί η παιδιατρική κλινική εκείνη τη μέρα.

Ωστόσο, η υπόθεση της συγκεκριμένης ασθενούς είχε σχέση με άλλη, διαφορετική πανδημία από αυτή του κοροναϊού, μια που μάστιζε την κοινότητα πολύ πριν τον covid. Η 14χρονη και η μητέρα της είχαν έρθει για να συζητήσουν σχετικά με την ψυχική κατάσταση της κοπέλας.

Το κορίτσι είχε σκούρα μαλλιά και φορούσε τζιν και ένα μπλουζάκι που έγραφε «Purple Rain». Είχε κατάθλιψη, είπε στην Δρ. Dennison, ενώ αυτοτραυματιζόταν για να ανακουφίσει τον συναισθηματικό της πόνο. Η γιατρός πρότεινε θεραπεία, αλλά το κορίτσι είπε ότι δεν θα πήγαινε.

«Πρέπει να ξεκολλήσει από το κινητό και τον υπολογιστή και όταν έχει ωραίες μέρες, όπως σήμερα, να βγαίνεις και να περπατάς» της εξηγούσε η γιατρός ενώ της συνταγογραφούσε αντικαταθληπτικά χωρίς ωστόσο να είναι σίγουρη ότι η μικρή έχει κλινική κατάθλιψη.

«Θα προτιμούσα να δουν έναν ψυχίατρο», λέει στους New York Times η γιατρός. «Αλλά αν έρχεται ένα παιδί και μου λένε ότι θέλει να αυτοκτονήσει, τους απαντάω, «Λοιπόν, θα τους δω σήμερα.» Αν καλέσω έναν παιδοψυχίατρο, μου λένε, «Θα τους δω σε ένα μήνα».

Οι κίνδυνοι για την υγεία

Τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, οι σημαντικότεροι κίνδυνοι για την υγεία που αντιμετωπίζουν οι έφηβοι των ΗΠΑ έχουν αλλάξει δραστικά: η ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη και το αλκοόλ, η χρήση τσιγάρων και ναρκωτικών από εφήβους έχουν μειωθεί, ενώ το άγχος, η κατάθλιψη, η αυτοκτονία και ο αυτοτραυματισμός έχουν αυξηθεί κατακόρυφα.

Ωστόσο, το ιατρικό σύστημα απέτυχε να ανταπεξέλθει και ο μετασχηματισμός έθεσε όλο και περισσότερο τα επείγοντα και τους παιδίατρους στην πρώτη γραμμή της φροντίδας ψυχικής υγείας. Οι κοινοτικοί γιατροί αντιμετωπίζουν πλέον τακτικά πολύπλοκα ψυχιατρικά ζητήματα, κάνοντας σκληρές διαγνώσεις μετά από σύντομες επισκέψεις και συνταγογραφώντας ισχυρά ψυχιατρικά φάρμακα λόγω έλλειψης καλύτερων εναλλακτικών λύσεων. «Οι παιδίατροι πρέπει να αναλάβουν μεγαλύτερο ρόλο στην αντιμετώπιση προβλημάτων ψυχικής υγείας», σύμφωνα με την έκθεση Sample Affirmative Action Program (AAP). «Ωστόσο, η πλειονότητα των παιδιάτρων δεν αισθάνεται έτοιμη να το κάνει».

Τα αίτια αυτής της κρίσης δεν είναι πλήρως κατανοητά. Οι ειδικοί επισημαίνουν πολλούς πιθανούς παράγοντες. Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής έχουν οδηγήσει σε μείωση του ύπνου, της σωματικής δραστηριότητας και άλλων υγιεινών δραστηριοτήτων μεταξύ των εφήβων. Αυτή η γενιά δηλώνει ότι αισθάνεται ιδιαίτερη μοναξιά, ένας σημαντικός παράγοντας κατάθλιψης και αυτοκτονίας. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης συχνά κατηγορούνται για αυτές τις αλλαγές, αλλά υπάρχει έλλειψη δεδομένων που τα καθιερώνουν σταθερά ως αιτία.

Μια τραγική ιστορία

Η Δρ. Dennison θυμάται ακόμα την πρώτη της ασθενή. Ήταν ένα κοριτσάκι 12 ετών, που φορούσε μια μαύρη μπλούζα και σκισμένα τζιν, και συνοδευόταν από τη θεία της.

Είχε βρεθεί στο γραφείο της γιατρού ως νεογέννητο. Οι γονείς ήταν βαρείς χρήστες διαφόρων ναρκωτικών και σε ηλικία 6 μηνών την ανατροφή της ανέλαβαν η γιαγιά και ο παππούς της. Στην ηλικία των 7 ετών, αντιμετώπιζε πρόβλημα συγκέντρωσης στο σχολείο και η γιατρός της συνταγογραφούσε θεραπεία για Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ).

Όταν το κορίτσι ήταν 9 ετών, αποκαλύφθηκε ότι ο παππούς της την είχε βιάσει. (Ο άνδρας βρίσκεται στη φυλακή στο Κεντάκι, εκτίοντας ποινή 10 ετών αφού καταδικάστηκε το 2019 για σεξουαλική κακοποίηση του κοριτσιού.) Το κορίτσι ανέλαβε έκτοτε η θεία της.

Εκείνη την εποχή, η γιατρός της συνταγογράφησε το Zoloft για κατάθλιψη. Το κορίτσι το πήρε για μια σύντομη περίοδο, αλλά ανησύχησε για παρενέργειες και ζήτησε να σταματήσει. Όταν το κορίτσι ήταν 11 ετών, ο Δρ Ντένισον της έδωσε μια συνταγή για το Trazodone για να βοηθήσει στον ύπνο.

Στα τέλη του 2021, το κορίτσι εξέφραζε «άγρια ξεσπάσματα στο σπίτι» και επανειλημμένα έμπαινε σε μπελάδες στο σχολείο, θυμάται η θεία: «Με έπαιρναν τηλέφωνο μια φορά την εβδομάδα από το σχολείο». Ετσι η γιατρός τη γύρισε πίσω στα Zoloft.

Στην αρχή της πρόσφατης επίσκεψης, η γιατρός ρώτησε: «Πιστεύετε ότι το Zoloft βοηθάει;»

«Είναι δύσκολο να το πω», απάντησε η θεία. «Είχαμε άλλο ένα περιστατικό κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων. Άρχισε να αυτοτραυματίζεται». Γύρισε στο κορίτσι: «Δείξε της». Γύρισε πίσω στην γιατρό: «Ήταν κακό, πολύ άσχημα».

Σε διάστημα δύο ημερών, η Δρ Denisson είχε 66 ραντεβού, 20 από αυτά αφορούσαν την ψυχική και συμπεριφορική υγεία. Ασχολήθηκε με ασθενείς που έπαιρναν μια σειρά φαρμάκων, πολλά από τα οποία είχε συνταγογραφήσει και μερικά από τα οποία ήταν συνδυασμένα. Τα φάρμακα περιελάμβαναν το Abilify για διαταραχές της διάθεσης. Zoloft, Trazodone και Clonidine για προβλήματα ύπνου. Ritalin, Adderall, Qelbree και Vyvanse για ΔΕΠΥ και Remeron για μείζονα καταθλιπτική διαταραχή.

Η αυξανόμενη χρήση ψυχιατρικών φαρμάκων στη νεολαία είναι μια μέτρηση της κρίσης ψυχικής υγείας των εφήβων. Από το 2015 έως το 2019, οι συνταγές για αντικαταθλιπτικά αυξήθηκαν κατά 38 τοις εκατό για τους εφήβους σε σύγκριση με 15 τοις εκατό για τους ενήλικες.