Η Μάχη της Κρήτης: Όσα αφηγήθηκε, ως αυτόπτης μάρτυρας, ο πρωθυπουργός Εμμανουήλ Τσουδερός

Σαν σήμερα, στις 20 Μαΐου 1941, ξεκινά μία από τις ηρωικότερες μάχες της ελληνικής ιστορίας. Η Μάχη της Κρήτης. Η ηπειρωτική Ελλάδα βρίσκεται πλέον υπό την κυριαρχία του ναζιστικού στρατού. Η Κρήτη, που είναι ακόμα ελεύθερη μπαίνει στο στόχαστρο της γερμανικής πολεμικής μηχανής.

Από τις 20 Μαΐου οι Γερμανοί ξεκινούν την επιχείρηση κατάληψης της Κρήτης με τη χρήση αποκλειστικά αερομεταφερόμενων δυνάμεων.

Στο νησί, μετά την εισβολή των Ναζί στην Αθήνα, έχει εγκατασταθεί η κυβέρνηση Εμμανουήλ Τσουδερού και ο Βασιλιάς Γεώργιος Β’.

Είκοσι χρόνια αργότερα, ο σπουδαίος έλληνας πεζογράφος και συνεργάτης του «ΒΗΜΑΤΟΣ», Ηλίας Βενέζης, δημοσιεύει την αφήγηση του Εμμανουήλ Τσουδερού που βίωσε από κοντά τα συνταρακτικά αυτά γεγονότα.

«ΤΟ ΒΗΜΑ», 30.5.1961, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Γράφει ο Ηλίας Βενέζης:

«20 Μαΐου 1941

Η κρίσιμη ώρα είχε φθάσει. Την 7η πρωινή της 20ης Μαΐου 1941 οι Κρήτες άκουσαν τη βοή των γερμανικών αεροπλάνων που έφθαναν κύματα – κύματα σε μικρή απόσταση από το αεροδρόμιο Μάλεμε και από τις φυλακές της Αγυιάς, και άρχισαν να ρίχνουν τους αλεξιπτωτιστες των. Η Μάχη της Κρήτης, άγρια και επική άρχιζε»

• Διαβάστε επίσης: 6η Απριλίου 1941: Όταν ξεκίνησε η εισβολή των Ναζί στην Ελλάδα

Ακολουθεί η αφήγηση του Εμμανουήλ Τσουδερού:

«Το θέαμα των χιλιάδων αλεξιπτωτιστών που πέφτανε κοντά εκεί, από τα Περιβόλια έως την περιφέρειαν του Μάλεμε, θα μείνη στη μνήμη μου ως κάτι μοναδικόν, παρά τις τραγικές του συνέπειες για την Κρήτη.

»Τα αλεξίπτωτα με τα διάφορα χρώματά τους, άσπρα, κόκκινα, πράσινα, αναλόγως του προορισμού εκείνου που κατέβαινε με αυτό από τον ουρανό, έδιδαν ένα θέαμα που δεν μπορώ να το παρομοιάσω εύκολα με καμμιά εικόνα από τη σύγχρονη ζωή.

»Τραγικά πολύχρωμα όρνεα που χυμούν στην γη για την αρπαγή του θηράματός των. Τα αερόπλοια που εξεκένωναν στον αέρα από 40 μέχρι 50 αλεξιπτωτιστάς το καθένα, ήσαν μεγάλα και μερικά δεν εδίσταζαν να κατέβουν μέχρι του εδάφους για την ταχύτερη αποβίβαση ανδρών και υλικού. (…)

»Το κυνήγι όμως που τους έγινε, από τον ελληνικό και τον βρεταννικό στρατό και τους πολιτοφύλακας Κρητικούς, που θυμήθηκαν τα παλιά τους, ήτο και αυτό από τα πλέον επιτυχημένα και εμπνευσμένα από πατριωτισμό πολεμικά μας κατορθώματα.

»Πολλούς ρίχνανε κάτω με το ντουφέκι τους πριν πατήσουνε στο έδαφος, όπως κυνηγά κανείς τα πετούμενα πουλιά.

»Αι γυναίκες και τα παιδιά δεν υστέρησαν στον αγώνα αυτόν, γι’ αυτό εκατοντάδες απ’ αυτές συνελήφθησαν αργότερα από τους Γερμανούς, εφυλακίσθησαν, εξορίσθησαν και μερικές ετουφεκίσθησαν».

Παρά τη σθεναρή και ηρωική αντίσταση των Κρητικών πολιτών κάθε φύλλου και ηλικίας, όπως και των Νεοζηλανδών και Ελλήνων στρατιωτών η Κρήτη θα πέσει τελικά στα χέρια των Ναζί.

Όπως αναφέρει ο Ηλίας Βενέζης «Όλο το Έθνος παρακαλουθούσε με σφιγμένα χείλη και θαυμασμό την άμυνα της Κρήτης στη μάχη που συνεχίσθηκε με αμείλικτη σκληρότητα ως τις 29 Μαΐου 1941, οπότε η Κρήτη υπέκυψε στη Γερμανική αυτοκρατορία»

Ο νεοζηλανδός στρατηγός Μπέρναρντ Φράιμπεργκ, που είχε την ευθύνη του γενικού συντονισμού των συμμαχικών δυνάμεων στην Κρήτη, δήλωσε, μεταξύ άλλων, με επιστολή του στον Τσουδερό:

«Εγέμισα από αίσθημα θαυμασμού δια το ηρωικόν έθνος σας, που εστάθη τόσον περίλαμπρα εναντίον της εισβολής»