Τουρκία: Ο «Φαραώ» Ερντογάν και οι… κήποι του Ατατούρκ

Τι κι αν ο πληθωρισμός στην Τουρκία καλπάζει -επισήμως με 70%, ανεπισήμως με διπλάσιους ρυθμούς- και πολλοί να μην έχουν καν ψωμί να φάνε;

Για τον πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν, τα φαραωνικά έργα ποτέ δεν τελειώνουν.

Ανήμερα της επετείου της Άλωσης της Κωνσταντινούπολης, στις 29 του μήνα, σκοπεύει να κηρύξει συμβολικά την έναρξη των εορτασμών φυτεύοντας το πρώτο δέντρο στον νέο «Εθνικό Κήπο» που θα φτιαχτεί στο παλιό αεροδρόμιο Ατατούρκ της Πόλης.

Με αυτόν τον τρόπο επιδιώκει -έναν χρόνο πριν από τις κρίσιμες, όσο και αμφίρροπες βουλευτικές και προεδρικές εκλογές- να πετύχει «με έναν σμπάρο δυό τρυγόνια».

Να δείξει εκτός και κυρίως εντός ότι η Τουρκία αναπτύσσεται και μεγαλουργεί, χρυσώνοντας έτσι το «χάπι» στην εκλογική βάση του, ενόσω αυτή μετρά «πληγές» από την ακρίβεια και τη καταβαράθρωση του μέσου εισοδήματος.

Αλλά και να «γκρεμίσει», μαζί με το παλιό αεροδρόμιο, όλα όσα συνδέονται με την κληρονομιά του Κεμάλ Ατατούρκ πριν από την επόμενη χρονιά-ορόσημο.

Έτος εκλογών και συμπλήρωσης ενός αιώνα από την ίδρυσης της σύγχρονης Τουρκικής Δημοκρατίας.

Η κεμαλική αντιπολίτευση του CHP είναι ήδη στα «κάγκελα».

Με το που οι πρώτες μπουλντόζες έκαναν τις προάλλες την εμφάνισή τους στο χώρο του παλιού αεροδρομίου, στελέχη της οργάνωσαν στην περιοχή διαμαρτυρία.

Στηλίτευσαν τις προσπάθειες του Ερντογάν να «ξηλώσει» τον κοσμικό χαρακτήρα του κράτους.

Κατήγγειλαν επίσης ότι το νέο έργο είναι στην πραγματικότητα ένα ξεπούλημα σε εταιρείες της Σαουδικής Αραβίας και του Κατάρ (στενού συμμάχου του Ερντογάν και έτερου υποστηρικτή της Μουσουλμανικής Αδελφότητας).

Atatürk Havalimanı millet bahçesinin tamamlandığında nasıl olacağına kısaca bir göz atalım… pic.twitter.com/TjR6JPZNQD

— Recep Tayyip Erdoğan (@RTErdogan) May 18, 2022

«Φάτε μάτια ψάρια»

Σύμφωνα με τα όσα έχουν έως τώρα ανακοινωθεί, πάνω από το 60% του χώρου του παλιού αεροδρομίου -περίπου 5,2 εκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα- θα μετατραπούν σε χώρο πρασίνου και αναψυχής.

Θα φυτευτούν 132.500 δέντρα.

Περίπου 2,1 εκατομμύρια τ.μ. θα καλυφθούν από πάρκα, παιδικές χαρές, πίστες πατινάζ, χώρους δραστηριοτήτων, εστιατόρια και καφετέριες.

Σε μια έκταση 1,1 εκατομμυρίου τ.μ. θα κατασκευαστούν ένα μουσείο, εκθεσιακοί χώροι, κέντρο νεότητας, κινηματογράφοι.

Θα δημιουργηθούν ανοιχτά γήπεδα ποδοσφαίρου, γήπεδα τένις και τοξοβολίας που θα είναι διάσπαρτα σε 393.000 τ.μ.

Επίσης θα ανεγερθεί κέντρο φροντίδας ηλικιωμένων σε έκταση 180.000 τ.μ., καθώς και ξενοδοχειακές και λοιπές δομές φιλοξενίας, καταλαμβάνοντας 230.000 τ.μ. γης.

Το νοσοκομείο που κατασκευάστηκε στην περιοχή εν μέσω της πανδημίας της COVID-19 θα παραμείνει άθικτο, όπως διαβεβαίωσαν οι αρχές.

Οι τεράστιες εγκαταστάσεις θα έχουν πρόσβαση, δε, στη Θάλασσα του Μαρμαρά με την κατασκευή προβλήτας μήκους 885 μέτρων.

Θα είναι «οι πνεύμονες της Κωνσταντινούπολης», διακήρυξε ο

υπουργός Περιβάλλοντος, Αστικοποίησης και Κλιματικής Αλλαγής Μουράτ Κουρούμ.

Θα είναι, τόνισε, το μεγαλύτερο πάρκο σε όλη την Τουρκία…

Gisteren werd bekend dat binnenkort het terrein van voormalig Atatürk AirPort compleet gebulldozerd wordt om plaats te maken voor een zogeheten Millet Bahçesi, een volkspark. Minister Kurum maakte wereldkundig dat hij samen met staatshoofd Erdogan de eerste schep zal verrichten. https://t.co/keEFShE8FL pic.twitter.com/6BqJLJqgwD

— Verweesd Links (@verweesdlinks) May 16, 2022

Πολιτική διαμάχη

Το Διεθνές Αεροδρόμιο Ατατούρκ ήταν το πρώτο αεροδρόμιο της χώρας.

Λειτουργούσε από το 1912 στην ευρωπαϊκή πλευρά της Κωνσταντινούπολης, στη συνοικία Γιεσίλκιοϊ, που ως το 1926 ήταν  γνωστή ως Άγιος Στέφανος (Ayastefanos) και αποτελούσε δημοφιλές παραθαλάσσιο θέρετρο, ιδίως για τους Έλληνες της Πόλης.

Από το 2019 το αεροδρόμιο έχει πάψει να εξυπηρετεί επιβατικές πτήσεις και πιο πρόσφατα σταμάτησαν και οι εμπορευματικές, καθώς έχει τεθεί  σε λειτουργία εδώ και τρία χρόνια το νέο Αεροδρόμιο Κωνσταντινούπολης, περίπου 40 χιλιόμετρα από το κέντρο της πόλης.

Σήμερα το Γιεσίλκιοϊ θεωρείται μια από τις πιο περιζήτητες περιοχές της πόλης για ανάπτυξη.

Το κεμαλικό CHP και άλλα κόμματα της τουρκικής αντιπολίτευσης καταγγέλλουν ότι ο Ερντογάν έχει ήδη βγάλει στο «σφυρί» τα καλύτερα «φιλέτα» στον χώρο εντός και πέριξ του παλιού αεροδρομίου.

‘Vatana İhanet nedir?’ diye soran olursa, bu videoyu izletin#AtatuerkHavalimanıpic.twitter.com/gyXxaHqsU1

— Geronimo (@CICOMOCANCA) May 17, 2022

Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, αναφέρεται, είναι τα πετροδολάρια Αράβων κροίσων, που θα λειτουργήσουν ως «σωσίβιο» για τη βυθιζόμενη τουρκική οικονομία.

«Τίποτα από όσα έχουν κλαπεί από το έθνος μας δεν μπορεί να πουληθεί σε εσάς», έγραψε σε ανάρτηση στα αραβικά στο Twitter ο αρχηγός του CHP, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, προειδοποιώντας τους Άραβες επενδυτές.

Το αεροδρόμιο Ατατούρκ θα μπορούσε ακόμα να λειτουργεί ως κόμβος πτήσεων, τόνισε, ζητώντας να μην κλείσει…

Μόνο για την κατεδάφισή του, ανέφεραν ΜΜΕ, θα πρέπει να ξοδευτούν 12 δισεκατομμύρια ευρώ από τα -άδεια κατά τα λοιπά- κρατικά ταμεία…

Work starts to demolish Atatürk Airport runways, opposition claims İstanbul Airport to be sold

The opposition claims the government wants to sell İstanbul Airport to investors from Gulf countries, who don’t want a 2nd airport on the city’s European sidehttps://t.co/8AeNVgECq6 pic.twitter.com/5Sp3G7eU5K

— qwerty (@qwerty14117587) May 17, 2022

Big business στην Πόλη

Εν μέσω θύελλας αντιδράσεων και καταγγελιών, οι τουρκικές αρχές ανακοίνωσαν ότι τελικά ότι στον χώρο του παλιού αεροδρομίου της Κωνσταντινούπολης θα παραμείνει σε λειτουργία ένας διάδρομος «για χρήση έκτακτης ανάγκης».

Από τα 8,5 εκατομμύρια τ.μ. της συνολικής έκτασης εν τω μεταξύ θα χρησιμοποιηθεί το 30% για τη γενική  αεροπλοϊα και το 9% για στρατιωτικές πτήσεις.

Ο μητροπολιτικός δήμος της Κωνσταντινούπολης, όπου τα «ηνία» έχει ο κεμαλιστής δήμαρχος Εκρέμ Ιμάμογλου -εκ των πιθανολογούμενων αντιπάλων του Ερντογάν στις εκλογές του 2023- εξέφρασε ήδη την αντίθεσή του στο κυβερνητικό σχέδιο ανάπλασης του χώρου του παλιού αεροδρομίου.

Μοιραία, στη δημόσια συζήτηση επανήλθαν όλα τα στραβά του νέου αεροδρομίου της Κωνσταντινούπολης, που δεν έχει ακόμη αποπερατωθεί λόγω οικονομικών προβλημάτων και -σε αντίθεση με το παλιό- δεν έχει ακόμη σύνδεση με μετρό ή τρένο με το κέντρο.

Ειδικοί αναφέρουν ότι η τοποθεσία που επελέγη για την κατασκευή του (επίσης στην ευρωπαϊκή πλευρά) είναι κακή, πάνω σε διαδρομή μετανάστευσης πτηνών και σε περιοχή όπου πνέουν ισχυροί άνεμοι από τη Μαύρη Θάλασσα.

Όμως αυτό φαντάζει… λεπτομέρεια μπροστά στα ευρύτερα σχέδια του Ερντογάν.

Το νέο αεροδρόμιο είναι μέρος των σχεδίων ανάπτυξης της Κωνσταντινούπολης, που περιλαμβάνουν έναν νέο αυτοκινητόδρομο και το επίμαχο Κανάλι Κωνσταντινούπολης: μια τεχνητή πλωτή οδό μεταξύ της Θάλασσας του Μαρμαρά και της Μαύρης Θάλασσας, που θα παρακάμπτει τα στενά του Βοσπόρου.

Work is about to begin on the first of many bridges to stretch across the proposed Canal Istanbul. Turkey hopes the mega waterway will add to Istanbul’s strategic importance pic.twitter.com/aHvUhuSWdr

— TRT World (@trtworld) June 26, 2021

Πρόκειται για ακόμη ένα «σμπάρο» με τον οποίο ο Ερντογάν επιχειρεί να πιάσει «δυό τρυγόνια».

Κατά ορισμένους αναλυτές, θεωρείται ότι στο μέλλον η Άγκυρα θα μπορούσε να θέσει θέμα αναθεώρησης της Συνθήκης του Μοντρέ (διέπει το καθεστώς των Στενών του Βοσπόρου και των Δαρδανελίων) και, μέσω αυτής, της Συνθήκης της Λωζάνης.

Προσώρας πάντως φαίνεται ότι το υπό κατασκευή κανάλι συνολικού μήκους 45 χιλιομέτρων στην ευρωπαϊκή πλευρά της Κωνσταντινούπολης αποτελεί άλλη μια αφορμή για business με πετροδολάρια.

Ο τουρκικός Τύπος βρίθει δημοσιευμάτων για τις αγορές τεράστιων εκτάσεων γης κατά μήκος της σχεδιαζόμενης διαδρομής του καναλιού από επενδυτές από το Κουβέιτ, τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Επιμελώς, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Αστικοποίησης της Τουρκίας κρατά επί της ουσίας μακριά από την κοινή θέα τα στοιχεία.

Κωφεύει επίσης στις προειδοποιήσεις ειδικών, αλλά και στην κατηγορηματική αντίθεση του μητροπολιτικού δήμου της Κωνσταντινούπολης για τις καταστροφικές επιπτώσεις του έργου-μαμούθ, προϋπολογισμού περίπου 15 δισεκατομμυρίων δολαρίων στο τοπικό οικοσύστημα και στο πόσιμο νερό της  μητροπολιτικής περιοχής, που εκτός των άλλων βρίσκεται κοντά στο ρήγμα της βόρειας Ανατολίας.