Η επισιτιστική κρίση «χτυπά την πόρτα» της Ευρώπης

Του Γιώργου Μανέττα

Πυκνώνουν οι φωνές τα τελευταία 24ωρα που προειδοποιούν για τον κίνδυνο μιας παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης, εάν δεν αποκατασταθούν σύντομα οι ουκρανικές εξαγωγές γεωργικών προϊόντων και ομαλοποιηθεί η εφοδιαστική αλυσίδα. Η πιο ηχηρή ήρθε από τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, ο οποίος από την έδρα του Οργανισμού στη Νέα Υόρκη περιέγραψε με «μελανά γράμματα» την επόμενη ημέρα κυρίως για τις φτωχότερες χώρες του πλανήτη, ενώ υπογράμμισε ότι η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία θα μπορούσε να προκαλέσει παγκόσμιες ελλείψεις τροφίμων τους επόμενους μήνες. «Ο κόσμος θα μπορούσε να αντιμετωπίσει λιμούς που θα διαρκέσουν χρόνια εάν οι ουκρανικές εξαγωγές δεν αποκατασταθούν στα προπολεμικά επίπεδα», σημείωσε χαρακτηριστικά.

Πόσο θωρακισμένη είναι η διατροφική ασφάλειας της Ευρώπης και κατ’ επέκταση της Ελλάδας, σε περίπτωση που η ρωσοουκρανική σύγκρουση διαρκέσει επί μακρόν; Πόσο πιθανό είναι να βρεθούμε και εμείς αντιμέτωποι με ελλείψεις προϊόντων, με δεδομένο μάλιστα πως έχει ήδη μπει «πλαφόν» στον αριθμό συγκεκριμένων προϊόντων, όπως το ηλιέλαιο και η ζάχαρη;

Διαχειρίσιμο πρόβλημα

Παράγοντες που παρακολουθούν στενά τα δρώμενα χαρακτηρίζουν διαχειρίσιμο το πρόβλημα στην παρούσα φάση, ωστόσο σπεύδουν να επισημάνουν πως ο κίνδυνος είναι υπαρκτός εάν παραταθεί επί μακρόν η σύγκρουση στο ουκρανικό έδαφος. Κάτι που φαντάζει πιθανό, με βάση τα μηνύματα που εκπέμπονται από διάφορες πλευρές.

Σοβαρό πρόβλημα και ειδικά για τις βόρειες χώρες θα υπάρξει εάν αρχίσουν να αποθεματοποιούν εμπορεύματα οι βασικοί παραγωγοί δημητριακών και άλλων βασικών αγροτικών προϊόντων, όπως η Ινδία, η Βουλγαρία, η Ρουμανία, η Γαλλία, ο Καναδάς, οι ΗΠΑ προκειμένου να διασφαλίσουν την επάρκεια για τους πληθυσμούς τους. Κάποιες στην αρχή του πολέμου κινήθηκαν προς αυτή την κατεύθυνση, υπό τον φόβο της αβεβαιότητας, όπως οι βαλκανικές χώρες, ωστόσο στη συνέχεια κατόπιν και πιέσεων συνέχισαν να τροφοδοτούν τη διεθνή αγορά. Πονοκέφαλο αποτελεί η Ινδία, η οποία φαίνεται να ακολουθεί πιο σκληρή πολιτική για την εξαγωγή σιτηρών. Ηδη, πάντως κάποιες ελλείψεις έχουν κάνει την εμφάνισή τους, ωστόσο το μεγαλύτερο ζήτημα σχετίζεται – στην παρούσα φάση – με την εκτόξευση των τιμών και την ακρίβεια που κατακλύζει τα ράφια των σουπερμάρκετ στις χώρες του δυτικού κόσμου, η οποία πυροδοτείται και από την ενεργειακή κρίση.

Η Ελλάδα

Το ζήτημα απασχολεί έντονα και την Ελλάδα, παρότι δεν αντιμετωπίζει άμεσο κίνδυνο. Οι αρμόδιες κρατικές Αρχές παρακολουθούν στενά τον εφοδιασμό της χώρας και τα επίπεδα επάρκειας, ενώ σε εγρήγορση βρίσκεται και ο επιχειρηματικός κόσμος. Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργος Γεωργαντάς, μιλώντας στα «ΝΕΑ» εμφανίζεται καθησυχαστικός και ξεκαθαρίζει πως δεν τίθεται θέμα επισιτιστικής κρίσης στη χώρα. «Η Ελλάδα», υπογραμμίζει, «έχει επάρκεια και τα όποια μικροπροβλήματα στην τροφοδοσία έχουν αποκατασταθεί».

Οι εισαγωγές σιτηρών, όπως λέει γίνονται κανονικά από διάφορες χώρες, ακόμη και από τη Σερβία, η οποία ήρε την απαγόρευση εξαγωγής σιτηρών που είχε επιβάλει. «Εχουμε επάρκεια για πάνω από δύο μήνες, χωρίς να υπολογίζουμε και την εγχώρια παραγωγή…», σημειώνει εμφατικά. Σε παρόμοιο μήκος κύματος κινείται και ο αντιπρόεδρος του ΣΕΒΤ (Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων), Γρηγόρης Αντωνιάδης, ο οποίος στέκεται στην προσπάθεια που καταβάλλουν οι ελληνικές βιομηχανίες για να διασφαλίσουν τον ομαλό εφοδιασμό της αγοράς. Ελπίζει μάλιστα ότι η πρόσφατη πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Ενωσης για τη δημιουργία «λωρίδων αλληλεγγύης», οι οποίες στόχο έχουν να διευκολύνουν την εξαγωγή από την Ουκρανία των αποθεμάτων της σε γεωργικά προϊόντα, θα συμβάλει στην επίτευξη ομαλότερων συνθήκων λειτουργίας στην προμήθεια πρώτων υλών.