ΑΕΙ: Σφοδρές αντιδράσεις για το νομοσχέδιο Κεραμέως – Τι αλλάζει για πρυτάνεις, φοιτητές και πτυχία

Ίδρυση συμβουλίου φοιτητών με εκλογή από ενιαίο ψηφοδέλτιο, «ελληνικό Erasmus» και εκλογή των πρυτάνεων και των κοσμητόρων από τα Διοικητικά Συμβούλια περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, το νέο νομοσχέδιο για τα ΑΕΙ, που παρουσίασε η υπουργός Παιδείας, Νίκη Κεραμέως, και πρόκειται να τεθεί τις επόμενες ημέρες σε δημόσια διαβούλευση.

Σύμφωνα με την ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, το νομοσχέδιο για τα ΑΕΙ έχει ως άξονες την αναβάθμιση της ποιότητας και την ενίσχυση της λειτουργικότητας των πανεπιστημίων, καθώς και την προώθηση της σύνδεσής τους με την κοινωνία.

Οι αλλαγές που προωθεί το νομοσχέδιο στα ΑΕΙ προκάλεσαν ήδη σφοδρές αντιδράσεις στους κόλπους των πανεπιστημιακών καθηγητών, αλλά και των φοιτητικών παρατάξεων.

Η ακαδημαϊκή κοινότητα υποστηρίζει πως η κυβέρνηση προωθεί ένα «πανεπιστήμιο – επιχείρηση», που θα διοικείται απο ένα Συμβούλιο Διοίκησης, με πρυτάνεις που θα είναι υπόλογοι σε αυτό, χωρίς πρυτανικό συμβούλιο, αλλά με εκτελεστικό διευθυντή – «μάνατζερ».

Από την πλευρά τους, οι φοιτητές διαμαρτύρονται για την κατάργηση των φοιτητικών παρατάξεων, καθώς το νομοσχέδιο ορίζει ότι οι εκλογές θα πραγματοποιούνται πλέον με ενιαίο ψηφοδέλτιο, ενώ προβλέπεται και η δημιουργία Συμβουλίου Φοιτητών σε κάθε Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα.

Μάλιστα, παρά το γεγονός πως η συγκεκριμένη πρόταση από την υπουργό Παιδείας είχε τεθεί και παλαιότερα συγκεντρώνοντας πολλές αντιδράσεις, συμπεριλαμβάνεται τελικά στο νέο νομοσχέδιο για τα ΑΕΙ.

Τι αλλάζει στη διοίκηση: Θα μπορούν να «απολύουν» τον διορισμένο πρύτανη

Επανέρχονται τα Συμβούλια διοίκησης των Ιδρυμάτων. Η Σύγκλητος κάθε πανεπιστημίου θα ασχολείται μόνο με ακαδημαϊκά και ερευνητικά ζητήματα και όχι με διοικητικά και οικονομικά θέματα, τα οποία μεταβιβάζονται στο Συμβούλιο Διοίκησης, ανέφερε η υπουργός Παιδείας.

Συγκεκριμένα, τα Συμβούλια Διοίκησης αποτελούνται από 6 εσωτερικά μέλη ΔΕΠ του ΑΕΙ και 5 εξωτερικά μέλη, που προέρχονται από καθηγητές πανεπιστημίων του εξωτερικού, φυσικά πρόσωπα και εκπροσώπους διεθνών οργανισμών ή κοινωνικών εταίρων. Προβλέπεται θέση εκτελεστικού διευθυντή, ο οποίος επιλέγεται από το Συμβούλιο Διοίκησης και μπορεί να προέρχεται εντός ή εκτός ΑΕΙ ή να είναι ιδιώτης.

Αξιοσημείωτο είναι ότι ο πρύτανης «δύναται να παύεται, σε περίπτωση σπουδαίου λόγου και αυξημένης πλειοψηφίας» από το Συμβούλιο Διοίκησης. Με λίγα λόγια – σχολιάζει η ακαδημαϊκή κοινότητα – οι πρυτάνεις «απολύονται» από το Συμβούλιο Διοίκησης, στο οποίο συμμετέχουν και ιδιώτες. Μάλιστα, ορισμένοι πανεπιστημιακοί κάνουν λόγο για ιδιωτικά πανεπιστήμια «από την πίσω πόρτα».

Εκλογές μελών ΔΕΠ

Αλλαγές προβλέπονται και στις εκλογές μελών Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού (ΔΕΠ), ενώ εισάγεται νέο πλαίσιο πειθαρχικού δικαίου μελών ΔΕΠ, ΕΕΠ, ΕΔΙΠ και ΕΤΕΠ των ΑΕΙ.

Συμβούλιο Φοιτητών

Θεσμοθετείται Συμβούλιο Φοιτητών σε κάθε ΑΕΙ, το οποίο αποτελείται από το σύνολο των εκπροσώπων των Τμημάτων. Δικαίωμα συμμετοχής στις φοιτητικές εκλογές έχουν όλοι «οι ενεργοί φοιτητές του α’, β’, και γ’ κύκλου σπουδών».

Νέα προγράμματα σπουδών και «ελληνικό Erasmus»

Στο νομοσχέδιο προβλέπεται η δυνατότητα ίδρυσης νέων προγραμμάτων σπουδών, χωρίς την άδεια του υπουργείου Παιδείας, όπως ισχύει μέχρι τώρα, παρά μόνο με την πιστοποίηση από την ΕΘΑΑΕ, καθώς και η ίδρυση εταιρειών με απόφαση των ΑΕΙ.

Επίσης, περιλαμβάνονται η μεγαλύτερη χρήση στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση στα μεταπτυχιακά προγράμματα, η επέκταση της πρακτικής άσκησης των φοιτητών, «Ελληνικό Erasmus», δηλαδή η δυνατότητα εσωτερικής κινητικότητας φοιτητών και φοιτητριών για ένα εξάμηνο.

Ένας φοιτητής Νομικής, για παράδειγμα, θα μπορεί για ένα εξάμηνο να παρακολουθήσει εντελώς διαφορετικό αντικείμενο σε άλλο τμήμα ή ΑΕΙ.

Παρέχεται η δυνατότητα συνεργασιών με την αγορά εργασίας και η ίδρυση επαγγελματικών μεταπτυχιακών, εκπόνησης βιομηχανικών διδακτορικών διατριβών σε συνεργασία με φορείς της βιομηχανίας και η ίδρυση Πανεπιστημιακού Κέντρου Έρευνας και Καινοτομίας, χωρίς να απαιτείται νομοθετική ρύθμιση ή απόφαση υπουργού.

Το νομοσχέδιο, που περιέχει περίπου 340 άρθρα, θα τεθεί σε διαβούλευση το επόμενο διάστημα, ενώ η Νίκη Κεραμέως κάλεσε τους πανεπιστημιακούς σε συζητήσεις και προτάσεις, εν αναμονή της έκτακτης Συνόδου που έχουν ήδη συγκαλέσει οι πρυτάνεις, τις επόμενες μέρες στο Λαύριο.

Γαβρούγλου: «Θα δημιουργηθούν διαπλοκές και πελατειακές σχέσεις»

Την αντίθεσή του στο νόμο για τα ΑΕΙ που παρουσίασε η Νίκη Κεραμέως εξέφρασε με δήλωσή του ο Κώστας Γαβρόγλου.

Ο πρώην υπουργός Παιδείας και καθηγητής Ιστορίας της Επιστήμης τόνισε τα ακόλουθα:

«Μετά από παρελκυστική τακτική, κατά την οποία η εκλεκτή του πρωθυπουργού δημιουργεί εδώ και εβδομάδες σύγχυση στην πανεπιστημιακή κοινότητα με αντιφατικές διαρροές, ανακοινώθηκε σήμερα, χωρίς καμία απολύτως διαβούλευση, το νομοσχέδιο για τα Πανεπιστήμια.

Για τη διοίκηση του πανεπιστημίου δημιουργείται ένα πανίσχυρο όργανο (από 6 μέλη-καθηγητές του πανεπιστημίου και 5 από ‘επίλεκτους εκτός πανεπιστημίου)΄, το οποίο επιλέγει τον πρύτανη από τα 6 εσωτερικά μέλη. Αν σήμερα, πχ, ένα Πρύτανης εκλέγεται από 500-3.500 καθηγητές, ανάλογα με το πόσο μεγάλο είναι ένα πανεπιστήμιο, οι μελλοντικοί πρυτάνεις θα εκλέγονται από τα 11 μέλη, εκ των οποίων οι 5 δεν θα είναι καν μέλη του πανεπιστημίου.

Επιπλέον, ο υποψήφιος πρύτανης καλείται να δηλώσει ποιοι θα είναι οι αντιπρυτάνεις του. Οι διαπλοκές και οι πελατειακές σχέσεις που θα δημιουργηθούν θα ξεπεράσουν ακόμη και τις επιδιώξεις όσων συνέταξαν το νομοσχέδιο. Συνεννοήσεις εν κρυπτώ και γραμμάτια προς μελλοντική εξαργύρωση θα γίνουν η νέα κανονικότητα.

Το νομοσχέδιο αυτό ακυρώνει με το πιο απροκάλυπτο τρόπο μία μακρόχρονη πορεία εκδημοκρατισμού του ελληνικού πανεπιστημίου, που ξεκίνησε με την πτώση της Χούντας. Ο κατήφορος συμπληρώνεται με την δήλωση της υπουργού ότι καταργούνται οι φοιτητικές παρατάξεις. Η δήλωση έρχεται λίγες μέρες μετά την ήττα της ΔΑΠ στις πρόσφατες φοιτητικές εκλογές. Τυχαίο;

Ας ξαναθυμήσουμε στην υπουργό κάτι που εκ των πραγμάτων δεν φαίνεται να συμμερίζεται: Η δημοκρατία, παρά τα πολλά προβλήματά της, παραμένει ο καταλληλότερος τρόπος οργάνωσης και λειτουργίας μιας κοινωνίας. Η ίδρυση των Συμβουλίων, η κατάργηση των φοιτητικών παρατάξεων και η πανεπιστημιακή αστυνομία δείχνουν ότι όχι μόνον η υπουργός διαφωνεί με αυτή την αρχή, αλλά και ότι εργάζεται με ζήλο για την υπονόμευσή της.

Το νομοσχέδιο αυτό κλείνει μία περίοδο εντυπωσιακής ανάπτυξης και δημοκρατικής λειτουργίας των πανεπιστημίων μας. Τον αυταρχισμό της κυβέρνησης, που τον ζούμε σε κάθε πτυχή της καθημερινότητάς μας, θα τον δούμε τώρα και στα πανεπιστήμια: πανεπιστημιακή αστυνομία χέρι-χέρι με το νέο μοντέλο διοίκησης, θα αποτελέσει ένα εκρηκτικό μείγμα που θα πολλαπλασιάσει τα αδιέξοδα.

Μέχρι τώρα, η κυβέρνηση επικαλούνταν ορισμένες προβοκατόρικες πράξεις, ώστε να δικαιολογήσει την παρουσία της αστυνομίας στα πανεπιστήμια. Τώρα η αστυνομία θα είναι έτοιμη να παρέμβει και εναντίον όσων θα ασκούν το δημοκρατικό τους δικαίωμα να μην νομιμοποιηθεί το απαράδεκτο αυτό σχήμα διοίκησης».

ΚΚΕ: «Ο νέος νόμος επιστρέφεται ως απαράδεκτος και αντιδραστικός»

Την πλήρη αντίθεσή του στις εξαγγελίες της Νίκης Κεραμέως για τα πανεπιστήμια εκφράζει και το ΚΚΕ, τονίζοντας ότι ο νέος νόμος – πλαίσιο επιστρέφεται ως απαράδεκτος και αντιδραστικός, ενώ υπογραμμίζει ότι οι κυβερνητικές εξαγγελίες θα μείνουν στα χαρτιά.

«Η κυβέρνηση μετράει ήδη πολλές ήττες στα πανεπιστήμια. Θα μετρήσει άλλη μία», αναφέρει χαρακτηριστικά το ΚΚΕ.

Αναλυτικά η ανακοίνωση του ΚΚΕ για το νομοσχέδιο για τα Πανεπιστήμια, που παρουσίασε η υπουργός Παιδείας:

«Ο νέος νόμος-πλαίσιο που παρουσίασε η κ. Κεραμέως επιστρέφεται ως απαράδεκτος και αντιδραστικός.

Γιατί βάζει στο στόχαστρο ακόμη περισσότερο τα πτυχία, μετατρέποντάς τα σε ένα ακόμα προσόν στη μεγάλη αγορά των πιστοποιήσεων που έχει δημιουργηθεί από όλες τις κυβερνήσεις. Τα ‘πτυχία-σούπα’ των σκόρπιων και ασύνδετων γνώσεων και χωρίς επαγγελματική αναγνώριση είναι ‘βούτυρο στο ψωμί’ της αγοράς εργασίας των πετσοκομμένων μισθών και δικαιωμάτων.

Γιατί προωθεί ένα μοντέλο διοίκησης με νέους ‘μπαμπούλες’ επιτήρησης της επιχειρηματικής λειτουργίας, ακόμα πιο ξένο στις ανάγκες των φοιτητών, αλλά απολύτως φιλικό στην επιχειρηματική δράση, που σημαίνει άνοδος του κόστους σπουδών και ένταση νέων αντιδραστικών προτεραιοτήτων για την κατεύθυνση της χρηματοδότησης.

Γιατί υπονομεύει τους Φοιτητικούς Συλλόγους και τον ρόλο τους στα Ιδρύματα, ανοίγοντας τον δρόμο για την κατάργηση των φοιτητικών παρατάξεων και επιχειρώντας άλλη μια κρατική παρέμβαση και επίθεση στο φοιτητικό κίνημα. Επιχειρεί με τα ενιαία ψηφοδέλτια να δημιουργήσει συμβούλια – παραμάγαζα για τη στήριξη του Πανεπιστημίου ΑΕ και τη δημιουργία νέων πελατειακών σχέσεων, γνωστών από παλιά στην κυβερνητική παράταξη που υπέστη συντριπτική ήττα στις φοιτητικές εκλογές».