Φρίντα Κάλο: Έκθεση που αφηγείται τις δύσκολες στιγμές της ασθένειας της

Η Φρίντα Κάλο σε ηλικία έξι ετών αρρώστησε από πολυομυελίτιδα, με αποτέλεσμα το ένα της πόδι να είναι πιο κοντό από το άλλο και ημιπαράλυτο.

To 1925, στα 18 της χρόνια, ένα τραμ συγκρούστηκε με το λεωφορείο στο οποίο επέβαινε και τραυματίστηκε.

Έκτοτε υποβλήθηκε σε μεγάλο αριθμό εγχειρήσεων και η ζωή της σημαδεύτηκε από πόνο και θλίψη για την κατάσταση της υγείας της αλλά και την αδυναμία της να κάνει παιδιά.

Η έκθεση «Kahlo Without Borders», στο μουσείο MSU Broad του Μίσιγκαν, σε επιμέλεια της καλλιτέχνιδας και μακρινής συγγενούς της Κριστίνα Κάλο, φέρνει στο φως οικογενειακά αρχεία, την αλληλογραφία της και φωτογραφίες, καθώς και ιατρικά αρχεία από το Ιατρικό Κέντρο ABC, όπου ήταν ασθενής.

Η διάρκεια της είναι μέχρι τις 7 Αυγούστου.

Η έκθεση επιδιώκει να συνδέσει τους επισκέπτες του μουσείου με τον προσωπικό και δημιουργικό κόσμο της Φρίντα Κάλο, θολώνοντας τα όρια μεταξύ του εσωτερικού και του εξωτερικού της κόσμου, ιδιαίτερα προς το τέλος της ζωής της, όταν ήταν ασθενής στο Ιατρικό Κέντρο ABC.

Τα έγγραφα που αποκαλύφθηκαν πρόσφατα και αφορούν την τελευταία της παραμονή στο νοσοκομείο θα έχουν εξαιρετικό ενδιαφέρον εξίσου για τους βιογράφους, τους ειδικούς στον τομέα της ιστορίας της τέχνης και τους εργαζόμενους στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης.

Αυτή η απροσδόκητη, διεπιστημονική αλλά και οικεία προσέγγιση στους κόσμους της Κάλο θα παρουσιαστεί ως ένα συναισθηματικό ταξίδι μέσα από εικόνες, έγγραφα και οικογενειακά και κλινικά αρχεία – κάτι παρόμοιο με την οδυνηρή και συναρπαστική εμπειρία της ταξινόμησης ενός οικογενειακού λευκώματος ή ενός μπαούλου αναμνήσεων.

Τα αρχεία αυτά μαρτυρούν τις προκλήσεις της υγείας της, ενθαρρύνοντας τον επισκέπτη να φανταστεί πώς, από το κρεβάτι του νοσοκομείου και με τη δύναμη της δημιουργικότητας και της αυτοέκφρασης, μεταμόρφωσε την ιστορία της τέχνης του 20ού αιώνα.

Οι σχέσεις της με τους γιατρούς και το ημερολόγιο

Η ευγνωμοσύνη που εξέφραζε στους γιατρούς και το νοσηλευτικό προσωπικό καταγράφεται στο «Ημερολόγιο της Φρίντα Κάλο» στο οποίο αναφέρει γιατρούς όπως οι David Glusker, Ramon Parres, Leo Eloesser, Juan Farril, που στάθηκαν στο πλευρό της.

Η Κάλο γνώρισε τον θωρακοχειρούργο Leo Eloesser όταν διαγνώστηκε με συγγενές ελάττωμα της σπονδυλικής στήλης κατά τη διάρκεια της παραμονής της στο Σαν Φρανσίσκο το 1931.

Η αλληλογραφία τους περιέχει εκτός των άλλων και ιατρικές διαγνώσεις άλλων γιατρών που η Μεξικανή ζωγράφος του έστελνε για να πάρει τη γνώμη του.

Στην αλληλογραφία τους αντάλλασσαν απόψεις, εκτός από τα ιατρικά, και για προσωπικά, πολιτικά και καλλιτεχνικά θέματα.

Στα γράμματα τού μιλά για την κακή συμπεριφορά του Ντιέγκο Ριβέρα, του ζητά συγγνώμη για την καθυστέρηση κάποιου πίνακα που θα έστελνε ως αμοιβή και αναζητά απαντήσεις σχετικά με την επιδείνωση της υγείας της ή τις θεραπείες για τον συνεχή πόνο της.

Η έκθεση αποκαλύπτει την ευάλωτη, καθημερινή πραγματικότητα της Κάλο, εστιάζοντας στις προκλήσεις της υγείας της.

32 χειρουργικές επεμβάσεις, μια λίστα με καθημερινά φάρμακα και ιστορίες χρόνιου πόνου από τις τελευταίες ημέρες της στο νοσοκομείο ABC.

Εκτίθεται επίσης το έργο «Αυτοπροσωπογραφία, 9 Ιουλίου 1932», το οποίο δημιουργήθηκε μόλις πέντε ημέρες μετά την αποβολή της καλλιτέχνιδας, ενώ βρισκόταν σε νοσοκομείο του Ντιτρόιτ.

Τα ντοκουμέντα αποκαλύπτουν μια γενναία γυναίκα σε όλη τη διάρκεια ταυτόχρονων κρίσεων, οικονομικών, συζυγικών και υγείας.

Σε μια κατάσταση μέσα στην οποία οποιοσδήποτε άλλος θα είχε συντριβεί, η Κάλο βρήκε την αυτοέκφραση ως όχημα για να επικοινωνήσει την ιστορία της με τέτοια συναισθηματική ακρίβεια που εξακολουθεί να έχει απήχηση σήμερα και να συγκινεί με την προσωπική της ιστορία.

Η έκθεση αποτείνει έναν φόρο τιμής και στους ανθρώπους που βρέθηκαν για χρόνια δίπλα της στην επώδυνη διαδρομή της ζωής της.

Η εγγονή της επέλεξε να παρουσιάσει τη ζωή της Κάλο όπως ήταν – ένα συχνά καθημερινό ταξίδι μεταξύ νοσοκομείου και σπιτιού, διανθισμένο με χρώμα από τους πίνακες και τις πολιτικές της διεκδικήσεις, και μια επισφαλή οικονομική θέση που την ανάγκαζε να πληρώνει τα χρέη της με καλλιτεχνικά έργα.