Γιατί τα σκυλιά της προϊστορικής Ευρώπης διπλασιάστηκαν σε μέγεθος

Από τη Νεολιθική Εποχή μέχρι τις αρχές της ρωμαϊκής περιόδου, τα σκυλιά της Ευρώπης διπλασιάστηκαν σε βάρος, πιθανώς για να μπορούν να προστατεύουν καλύτερα τα πρόβατα από μεγαλόσωμους θηρευτές όπως οι λύκοι και οι αρκούδες, υποδεικνύει νέα μελέτη.

Ο σκύλος εμφανίστηκε ως εξημερωμένη μετεξέλιξη του σκύλου πριν από 15 με 30 χιλιάδες χρόνια, χωρίς όμως να είναι γνωστό το πού και το πώς μπορεί αυτό να συνέβη. Στην Ευρώπη, οι σκύλοι συντρόφευαν τον άνθρωπο και πριν από τη Νεολιθική Εποχή, όμως οι πρώτοι αγρότες που έφτασαν από τη Μέση Ανατολή και τελικά κατέκτησαν την ήπειρο έφεραν μαζί τους μια νέα, σχετικά μικρόσωμη ράτσα με μέσο βάρος 15 κιλά.

Σε μια προσπάθεια να εξετάσει πώς το μέγεθος των σκύλων άλλαξε στην πάροδο του χρόνου, η ομάδα του Μάρτιν Ουέλκερ, επιμελητή ζωοαρχαιολογίας στο Πολιτειακό Μουσείο της Αριζόνα, εξέτασε 14 σκελετούς σκύλους που βρέθηκαν σε αρχαίους οικισμούς στην Κροατία και χρονολογήθηκαν στα 8.000 μέχρι τα 2.000 χρόνια πριν. Οι ερευνητές συνδύασαν τις παρατηρήσεις με δεδομένα για ακόμα 45 σκελετούς αρχαίων σκύλων, από τους οποίους ορισμένοι προέρχονταν από την Κροατία και οι υπόλοιποι από γειτονικές χώρες.

Όπως αναφέρει η ομάδα στο Journal of Archaeological Science: Reports, μέχρι τις αρχές της Εποχής του Χαλκού, η οποία άρχισε στην Ευρώπη πριν από περίπου 6.000 χρόνια, το μέσο βάρος των σκύλων είχε αυξηθεί από τα 15 στα 16 κιλά.

Μέχρι την αρχή της ρωμαϊκής περιόδου το νούμερο είχε εκτοξευτεί στα 24 κιλά, ενώ σύμφωνα με ιστορικές αναφορές, όπως ρωμαϊκές συμβουλές για τα τσοπανόσκυλα, δείχνουν πως ορισμένα σκυλιά έφταναν τουλάχιστον τα 32 κιλά -περίπου όσο το βάρος του σκύλου των Πυρηναίων (εικόνα πάνω), ο οποίος χρησιμοποιείται και σήμερα στην Ευρώπη ως τσοπανόσκυλο.

Διαβάστε επίσης: Κι όμως, η ράτσα δεν καθορίζει τον χαρακτήρα του σκύλου

Οι ερευνητές υποθέτουν ότι οι εκτροφείς σκύλων αύξησαν το μέγεθός τους μέσω επιλεκτικών διασταυρώσεων που έδωσαν πιο μεγαλόσωμα σκυλιά για τη φύλαξη κοπαδιών.

Στο συμπέρασμα αυτό οδηγούν μεταξύ άλλων τα αποτελέσματα ισοτοπικών αναλύσεων σε δόντια νεολιθικών προβάτων, τα οποία δείχνουν ότι με την πάροδο των αιώνων τα κοπάδια έβοσκαν σε όλο και μεγαλύτερα υψόμετρα.

Αυτό εξέθετε τα πρόβατα σε «μεγαλύτερους κινδύνους από θηρευτές όπως οι λύκοι και οι αρκούδες» αναφέρει ο δρ Ουέλκερ στο δικτυακό τόπο του Science.

Παρά την αύξηση μεγέθους, πάντως, τα μεγαλόσωμα ευρωπαϊκά τσοπανόσκυλα παρέμειναν πιο μικρόσωμα από τον πρόγονό τους τον λύκο –το μέσο βάρος του ευρωπαϊκού λύκου είναι σχεδόν 39 κιλά. Η διαφορά αυτή υποδεικνύει ότι ο λύκος συρρικνώθηκε σημαντικά στη διαδικασία της εξημέρωσής του.

Εξάλλου οι μεγαλόσωμες ράτσες δεν αντικατέστησαν πλήρως τις μικρόσωμες: σύμφωνα με τοιχογραφίες και άλλα ευρήματα, οι Ρωμαίοι ίσως ήταν οι πρώτοι που δημιούργησαν ράτσες σαλονιού.